Năm vừa rồi tôi quyết định về quê nhân dịp Thanh Minh để thắp hương cho ông bà tổ tiên, đồng thời gặp gỡ họ hàng sau nhiều năm xa cách. Những tưởng chuyến đi sẽ tràn đầy niềm vui và sự ấm áp của tình thân, nhưng chỉ sau một bữa cơm gia đình, tôi nhận ra không phải họ hàng nào cũng đáng để trân trọng. Bữa cơm ấy, với những câu chuyện, ánh mắt và thái độ, đã khiến tôi nhìn rõ bản chất của một số người mà tôi từng gọi là "người thân". Dưới đây là 3 kiểu họ hàng còn chẳng bằng người ngoài, nên tránh xa để bảo vệ chính mình.
U70 về quê Thanh Minh, chỉ ăn cùng 1 bữa cơm, tôi nhận ra 3 kiểu họ hàng tránh càng xa càng tốt. Ảnh minh họa
3 kiểu họ hàng cần tránh xa
Kiểu người "tham phú phụ bần": Nịnh người giàu, khinh người nghèo
Trong bữa cơm, tôi để ý thấy một người cô họ xa. Khi nghe tin một anh họ làm ăn phát đạt, vừa mua nhà ở thành phố, cô liên tục xuýt xoa, khen ngợi, thậm chí còn chủ động mời anh về nhà chơi, hứa sẽ nấu những món ngon nhất. Nhưng khi nhắc đến một người cháu khác đang gặp khó khăn, phải đi làm thuê để nuôi con, cô chỉ "Ừ" một tiếng rồi lảng sang chuyện khác, ánh mắt lộ rõ vẻ coi thường. Thái độ "tham phú phụ bần" này không chỉ khiến tôi khó chịu mà còn làm tôi suy ngẫm về tâm lý con người.
Ảnh minh họa
Theo tâm lý học, hành vi này xuất phát từ "hiệu ứng hào quang" (Halo Effect), khi con người có xu hướng đánh giá cao những ai thành công, giàu có, và coi thường người nghèo khó, bất kể phẩm chất thật sự của họ. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Personality and Social Psychology đã chỉ ra rằng những người có xu hướng "tham phú phụ bần" thường thiếu sự đồng cảm và dễ thay đổi thái độ dựa trên lợi ích cá nhân. Những người họ hàng kiểu này chỉ đến với bạn khi bạn thành công, nhưng sẽ quay lưng ngay khi bạn gặp khó khăn. Tránh xa họ không chỉ giúp bạn bảo vệ lòng tự trọng mà còn tránh được những tổn thương không đáng có.
Kiểu người như "giám ngục": Đố kỵ và lan tỏa tiêu cực
Một người chú khác trong bữa cơm khiến tôi không thể quên. Khi tôi chia sẻ về việc con trai mình vừa mở một cửa hàng nhỏ, chú không chúc mừng mà chỉ cười nhạt, nói: "Coi chừng lỗ vốn, thời buổi này làm ăn khó lắm". Câu nói ấy không chỉ làm tôi chạnh lòng mà còn khiến không khí bữa cơm trở nên nặng nề. Chú là kiểu người mà tôi gọi là "giám ngục" – luôn đố kỵ và lan tỏa năng lượng tiêu cực.
Ảnh minh họa
Trong truyện Harry Potter của J.K. Rowling, giám ngục là những sinh vật hút đi niềm vui và sự sống, để lại nỗi sợ hãi và tuyệt vọng. Những người họ hàng kiểu này cũng vậy. Họ không thể chịu được khi thấy người khác làm tốt hơn mình, và thay vì ủng hộ, họ sẽ tìm cách dìm bạn xuống bằng những lời nói bi quan. Một nghiên cứu từ Đại học Notre Dame đã chỉ ra rằng những sinh viên sống cùng bạn cùng phòng tiêu cực có nguy cơ cao phát triển tư duy bi quan, thậm chí trầm cảm. Những người "giám ngục" trong gia đình cũng có tác động tương tự. Họ không chỉ làm bạn mất niềm tin mà còn khiến bạn tự nghi ngờ chính mình. Tránh xa họ là cách để bảo vệ tâm hồn và sự lạc quan của bạn.
Kiểu người ích kỷ: Chỉ biết kiếm lợi cho bản thân
Sau khi ông bà tôi qua đời, tôi chứng kiến một câu chuyện khiến tôi nhận ra bản chất thật của một số họ hàng. Bà tôi lấy chồng hai, trước đó có một người con riêng - thường gọi là dì Trương. Khi ông bà còn sống, dì Trương hiếm khi xuất hiện, ngay cả lúc ông bà ốm đau cũng chẳng mang được một bữa cháo qua. Ấy vậy mà khi ông bà vừa qua đời, dì lập tức có mặt, lo ma chay chu đáo, thậm chí khóc to nhất. Tôi từng nghĩ dì làm vậy vì tình thân, nhưng sự thật lại phũ phàng hơn nhiều.
Ngay sau tang lễ, câu đầu tiên dì hỏi là về di chúc và quyền thừa kế. Khi biết ông bà để lại tài sản cho bố mẹ tôi, dì không chấp nhận. Sau đó dì đi khắp làng, nói với hàng xóm rằng gia đình tôi "chiếm đoạt tài sản", cố gây áp lực qua dư luận. Hành động ấy không chỉ làm tôi thất vọng mà còn khiến tôi nhận ra một sự thật: có những người họ hàng lạnh lùng hơn cả người lạ. Người lạ có thể không giúp bạn, nhưng họ cũng không âm mưu chống lại bạn vì lợi ích cá nhân. Còn những người họ hàng ích kỷ này sẵn sàng đẩy bạn xuống vực thẳm mà không chút do dự.
Ảnh minh họa
Câu chuyện thừa kế không phải hiếm. Theo một khảo sát của Ameriprise Financial, 60% gia đình gặp mâu thuẫn vì tài sản sau khi người thân qua đời. Những người họ hàng ích kỷ chỉ quan tâm đến lợi ích của họ, bất kể tình thân hay đạo lý. Tránh xa họ là cách duy nhất để bảo vệ chính mình và giữ gìn những giá trị tốt đẹp của gia đình.
Lời kết
Chuyến về quê Thanh Minh ấy, chỉ qua một bữa cơm, tôi đã nhận ra 3 kiểu họ hàng cần tránh xa. Họ không chỉ làm tổn thương tình thân mà còn có thể kéo bạn vào những vòng xoáy tiêu cực, ảnh hưởng đến tâm hồn và cuộc sống của bạn. Ở tuổi U70, tôi hiểu rằng không phải ai cũng đáng để mình trân trọng, ngay cả khi họ là họ hàng. Tránh xa những người này không phải là vô tình, mà là cách để bảo vệ chính mình và giữ cho cuộc sống thêm phần ý nghĩa.
Tiểu Lam
