ThS.BS Trần Minh Hiếu – Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức - cho hay bất cứ ai cũng có nguy cơ mắc ung thư đại tràng, tuy nhiên một số đối tượng có nguy cơ mắc cao hơn bình thường, cụ thể như:
- Người bệnh bị thừa cân, béo phì, không kiểm soát được cân nặng.
- Người không hoặc ít tham gia các hoạt động thể dục thể thao.
- Người thường xuyên ăn đồ dầu mỡ, các thực phẩm chứa nhiều chất béo no…
- Người hút thuốc lá hoặc uống bia rượu thường xuyên cũng có nguy cơ mắc ung thư đại tràng và một số loại ung thư khác cao hơn bình thường.
- Người bệnh có độ tuổi lớn hơn 50.
- Người có tiền sử bị viêm loét đại tràng, bệnh Crohn.
- Người có người thân trong gia đình với tiền sử bị ung thư đại tràng, trực tràng hoặc các hội chứng như đa polyp tính chất gia đình (FAP) hoặc hội chứng Lynch.
Nội soi tiêu hoá để phát hiện ung thư đại tràng sớm. (ảnh minh hoạ)
Dấu hiệu ung thư đại tràng
Theo bác sĩ Hiếu, ung thư đại tràng ở giai đoạn sớm có rất ít triệu chứng. Bệnh tiến triển sẽ có những triệu chứng rõ ràng hơn.
Một trong những triệu chứng sớm là thay đổi thói quen đại tiện, thay đổi giờ giấc đi ngoài, số lần đi ngoài từ vài lần đến hàng chục lần trong ngày. Bệnh nhân có khi bị táo bón, bị đi ngoài phân lỏng, hoặc xen kẽ cả táo bón và đi ngoài phân lỏng.
Ung thư đại tràng ở giai đoạn tiến triển sẽ có thêm 4 triệu chứng:
- Đi ngoài nhầy máu: Đây là triệu chứng quan trọng. Bệnh nhân có thể đi ngoài ra máu đỏ tươi, hoặc lờ mờ máu cá, từng đợt hoặc kéo dài.
- Đau vùng hạ vị, buồn đi ngoài, cảm giác đi ngoài không hết phân…
- Hội chứng ỉa lỏng hay gặp ở ung thư đại tràng phải trong khi hội chứng táo bón tắc ruột gặp ở ung thư đại tràng trái.
- Thay đổi khuôn phân: phân có thể bị dẹt, vẹt góc, hoặc có những rãnh, những vết trên khuôn phân được tạo ra do khối u.
Khi khối u phát triển sẽ gây ra một số biến chứng như bán tắc, tắc ruột, thủng u gây viêm phúc mạc.
Bác sĩ Hiếu cho hay điều trị ung thư đại tràng hiện nay là đa mô thức, kết hợp nhiều phương pháp như: phẫu thuật, hóa chất, điều trị đích, xạ trị… Tùy thuộc vào thể trạng của bệnh nhân, giai đọạn phát hiện bệnh mà bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.
Trong đó, phẫu thuật vẫn là phương pháp chủ yếu, ngoài việc cắt bỏ đoạn đại tràng có ung thư, các bác sĩ sẽ tiến hành nạo vét hạch để đảm bảo lấy bỏ toàn bộ tổ chức ung thư. Có thể thực hiện phẫu thuật theo hai cách: phẫu thuật nội soi hoặc mổ mở.
Đối với những tổn thương đại tràng như polyp, ung thư đại tràng ở giai đoạn sớm, có thể can thiệp qua nội soi đại tràng nhằm cắt polyp, cắt dưới niêm mạc - ESD.
Phòng ngừa ung thư đại tràng
Để phòng ngừa ung thư đại tràng, việc nội soi tiêu hoá có ý nghĩa rất quan trọng. Bác sĩ Hiếu cho hay đối với người không có yếu tố nguy cơ thì nên soi đại tràng 3-5 năm/lần. Đối với người có yếu tố nguy cơ ( >50 tuổi, tiền sử mắc các bệnh viêm nhiễm đại tràng mạn tính, có yếu tố di truyền trong gia đình) thì nên nội soi 6 tháng – 1 năm/lần.
Chuyên gia cũng lưu ý thêm: Bên cạnh việc khám định kỳ thì khi có các triệu chứng bất thường, mọi người cần đi khám bệnh ngay. Đối với người có yếu tố di truyền trong gia đình thì nên đi khám sớm từ năm 20 tuổi.
Ngoài ra, mọi người cần duy trì thói quen ăn uống lành mạnh cân đối và đa dạng các thực phẩm, kiểm soát cân nặng và duy trì thể dục thể thao thường xuyên.
