Theo Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam, từ 1/1 đến 31/7/2025, nước ta đã xuất khẩu 9.276 tấn hoa hồi, kim ngạch đạt 35,7 triệu USD. Theo Trung tâm dữ liệu và nguồn cung ứng thực phẩm toàn cầu (Tridge), Việt Nam, Trung Quốc và Ấn Độ là ba nhà cung cấp hoa hồi thống trị trên toàn thế giới, trong đó Việt Nam và Trung Quốc chiếm ưu thế nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi.
Hoa hồi là gia vị của nhiều món ăn, được nhiều nước trên thế giới “săn đón”, chốt đơn. Hoa hồi của Việt Nam được tiêu thụ mạnh tại nhiều khu vực Nam Á như Ấn Độ, Bangladesh; Trung Đông; Nhật Bản; Hàn Quốc; Mỹ và các quốc gia thuộc EU - thông tin trên VTV News.
Là dược liệu quý hiếm
Trong cuốn “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam”, GS.TS Đỗ Tất Lợi cho biết, hoa hồi hay còn gọi là đại hồi, bát giác hồi hương, là quả chín phơi khô của cây hồi.
Theo y học cổ truyền, hoa hồi có vị cay, tính ôn, vào 4 kinh can, thận, tỳ, vị, giúp trừ hàn, kiện tỳ, khai vị, chữa nôn mửa, đầy bụng, giải độc cá thịt. Tuy nhiên, người âm hư, hỏa vượng không nên dùng hoa hồi. Hiện nay, hoa hồi thường được sắc uống (4–8g/ngày) để hỗ trợ tiêu hóa hoặc ngâm rượu xoa bóp chữa đau nhức.
Trong y học hiện đại, hoa hồi có tác dụng trung tiện, lợi sữa, dịu đau dạ dày và ruột. Nó còn được dùng làm rượu khai vị, hương liệu thuốc đánh răng. Tuy nhiên, nếu lạm dụng liều cao có thể gây ngộ độc, với triệu chứng say, run tay chân, sung huyết não, co giật.
Hoa hồi là thành phần quan trọng của nhiều món ăn, từ phở Việt, thịt hầm cho đến gia vị ngũ vị hương (kết hợp với đinh hương, quế, thì là, hạt tiêu). Hoa hồi còn được nghiền pha trà, mang lại hương vị ấm áp, có thể thêm mật ong để tăng hiệu quả trị ho, đau họng.
Những lợi ích sức khỏe khác
Nhiều nghiên cứu hiện đại chỉ ra những lợi ích sức khỏe của hoa hồi như sau:
- Chống oxy hóa: Hoa hồi giàu linalool và vitamin C, giúp ngăn ngừa lão hóa sớm, giảm nguy cơ bệnh tim, ung thư.
- Kháng khuẩn: Nghiên cứu của Đài Loan (Trung Quốc) vào năm 2010 cho thấy các hợp chất từ hoa hồi ức chế tới 70 dòng vi khuẩn kháng thuốc, mở ra tiềm năng phát triển kháng sinh mới.
- Chống cúm: Hoa hồi là nguồn axit shikimic tự nhiên – thành phần chính trong thuốc Tamiflu. Nghiên cứu tại Ý năm 2011 chỉ ra rằng sự kết hợp shikimic với quercetin giúp tăng cường miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi virus cúm.
- Giảm đau nhức: Tinh dầu hoa hồi dùng xoa bóp có tác dụng hỗ trợ điều trị thấp khớp, đau lưng.
- Hỗ trợ tiêu hóa: Hoa hồi giúp giảm đầy hơi, khó tiêu, táo bón; uống trà hoa hồi sau bữa ăn mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc hỗ trợ sức khỏe hệ tiêu hóa.
- Cải thiện giấc ngủ: Nhờ tính an thần nhẹ, trà hoa hồi giúp thư giãn, ngủ sâu.
- Xua tan mệt mỏi: Đốt tinh dầu hoa hồi vào mùa đông tạo cảm giác thanh tịnh, ấm áp, xua tan mệt mỏi.
"Sản vật triệu đô" của núi rừng
Từ một loại dược liệu truyền thống, hoa hồi đã trở thành mặt hàng xuất khẩu chiến lược, mang về hàng chục triệu USD mỗi năm. Đặc biệt, trong bối cảnh nhu cầu dược liệu tự nhiên ngày càng tăng, giá trị của loại “ngôi sao 8 cánh” này càng được khẳng định trên bản đồ thương mại thế giới.
Với hương thơm đặc trưng, giá trị y học và tiềm năng kinh tế, hoa hồi không chỉ là sản vật quý của núi rừng Việt Nam mà còn là “ngôi sao” sáng trên thị trường dược liệu và gia vị toàn cầu.
Ngọc Minh
