Việt Nam ra mắt Trung tâm tầm soát ung thư bằng AI đầu tiên tại ĐNA: Phát hiện tổn thương chỉ từ vài mm

Ngày 1/7, Việt Nam chính thức ra mắt Trung tâm Tầm soát Công Nghệ Cao NURA. Trung tâm áp dụng công nghệ AI (trí tuệ nhân tạo) trong việc tầm soát ung thư theo tiêu chuẩn cao của thế giới.

Gánh nặng ung thư ở Việt Nam

Theo thống kê của Tổ chức ung thư toàn cầu - Globocan, công bố ngày 8/2/2024, mỗi năm ở Việt Nam có 120.000 người tử vong vì ung thư.

Tình hình ung thư ở Việt Nam ngày càng trở nên nghiêm trọng. Theo số liệu tại Hội nghị Ung thư Quốc gia về phòng chống ung thư năm 2022, số ca mắc mới đã tăng gần gấp 3 lần trong hai thập kỷ qua, từ 68.000 ca vào năm 2000 lên hơn 180.000 ca vào năm 2022 và ngày càng có xu hướng trẻ hóa.

Báo cáo của Globocan 2022 cho thấy, Việt Nam đứng đầu thế giới về tỷ lệ tỷ vong do ung thư với 73,5% (số người mất do mắc ung thư), trong khi tỷ lệ toàn cầu chỉ là 59,7%.

Trao đổi bên lề sự kiện ra mắt Trung tâm tầm soát công nghệ cao Nura tích hợp AI, TS. BS Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám - Chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, ông đánh ra cao sự ra mắt của Trung Tâm Tầm Soát Công Nghệ Cao NURA tích hợp AI đầu tiên tại Việt Nam, cũng là trung tâm đầu tiên tại Đông Nam Á.

Theo ông Khoa, hiện nay, Việt Nam có tỉ lệ mắc ung thư cao, ung thư là một trong những gánh nặng bệnh tật tại nước ta. Tỷ lệ tử vong do mắc ung thư ở Việt Nam cũng thuộc vào top cao trên thế giới.

Ung thư nếu được phát hiện sớm thì hoàn toàn có thể chữa khỏi. Do vậy, việc tầm soát ung thư để phát hiện sớm bệnh có thể giúp việc điều trị hiệu quả hơn. Đặc biệt là những bệnh ung thư phổ biến ở nam giới và nữ giới. Đây là những bệnh cần được quan tâm và có biện pháp tầm soát, phát hiện sớm để tăng hiệu quả điều trị.

Theo ông Khoa, công nghệ AI sẽ là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho các thầy thuốc để nâng cao năng lực phát hiện sớm các tổn thương, nghi ngờ ung thư, từ đó giúp phát hiện bệnh sớm hơn.

"Khi phát hiện ung thư sớm hơn, tỉ lệ điều trị khỏi, tức là tỉ lệ người bệnh có thể sống sót qua 5 năm điều trị, sẽ tăng lên đáng kể. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ AI, những phần mềm được các cơ quan y tế, FDA công nhận sẽ hỗ trợ đắc lực cho thầy thuốc, giúp xác định tình trạng bệnh và ung thư để đưa ra hướng điều trị sớm nhất cho người bệnh", ông Khoa nói.

Phát hiện sớm ung thư là một trong những giải pháp quan trọng hàng đầu trong phòng, chống ung thư hiện nay.

Công nghệ AI hỗ trợ phát hiện sớm bệnh

Ông Nguyễn Huy Tuấn, CEO của NURA cũng cho biết thêm, sự trợ giúp đắc lực từ AI có thể giúp phát hiện sớm và bác sĩ có thể đưa phác đồ điều trị kịp thời những căn bệnh hiểm nghèo. NURA Việt Nam được trang bị các thiết bị y tế tiên tiến của Fujifilm, bao gồm các hệ thống CT và chụp nhũ ảnh, tất cả đều được tích hợp công nghệ AI. Sự đổi mới này hỗ trợ các bác sĩ trong việc chẩn đoán 10 loại ung thư và 22 bệnh lý lối sống phổ biến với độ tin cậy cao. Công nghệ AI không chỉ nâng cao độ chính xác trong chẩn đoán mà còn đảm bảo rằng quá trình sàng lọc diễn ra nhanh chóng và toàn diện trong 120 phút.

TS.BS. Lê Tuấn Linh, Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội; Phó trưởng chi hội Chẩn đoán hình ảnh ổ bụng – Hội điện quang và y học hạt nhân Việt Nam cũng có đánh giá nhất định về vai trò hỗ trợ của AI trong sàng lọc bệnh: "AI được ứng dụng trong lĩnh vực y tế là một điều tất yếu. Tôi cho rằng việc NURA ứng dụng công nghệ AI vào trong tầm soát sớm, có thể phát hiện tổn thương chỉ từ vài mm, sẽ giúp các bác sĩ không bỏ sót một bất thường nào trong cơ thể bệnh nhân, từ đó lên kế hoạch theo dõi và tư vấn tốt nhất cho khách hàng".

Theo ông Khoa, hiện nay, Cục Quản lý khám, chữa bệnh đã có một số hướng dẫn phát hiện sớm các bệnh ung thư. Tuy nhiên, những công nghệ ứng dụng AI sẽ hỗ trợ thêm cho các bác sĩ, đặc biệt là các bác sĩ ở cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến dưới, vùng sâu, vùng xa...

"Chúng tôi kỳ vọng khi đưa AI vào công tác khám, chữa bệnh sẽ giúp giảm gánh nặng bệnh tật cho Việt Nam. Đặc biệt là trong việc chẩn đoán, phát hiện sớm, lập kế hoạch điều trị cho người bệnh một cách phù hợp nhất, có hiệu quả nhất", ông Khoa cho hay.

Hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới đã đưa ra hướng dẫn trong việc ứng dụng AI vào chăm sóc sức khỏe. "Với hướng dẫn này, các nước sẽ tiếp tục xây dựng thể chế về pháp luật, phân công các cơ quan quản lý để quản lý hiệu quả nhất, phù hợp nhất với sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo hiện nay", ông Khoa kỳ vọng.

Để phòng ngừa bệnh tật nói chung và ung thư nói riêng, ông Khoa cũng nhấn mạnh những điều sau:

- Thay đổi thói quen, lối sống: Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia,...

- Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng, khoa học, nên ăn đủ 4 nhóm thực phẩm.

- Tăng cường vận động, tập thể dục thể thao.

- Tầm soát, phát hiện sớm ung thư ở nhóm đối tượng có nguy cơ cao như: người hút thuốc lá nhiều năm, trên 45 tuổi. Hoặc tăng cường tầm soát ung thư vú, ung thư cổ tử cung… ở phụ nữ.

Bà Trần Thị Nhị Hà – Phó Trưởng Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban thường vụ Quốc hội, nguyên Giám đốc sở Y tế Hà Nội cho biết, vấn đề dự phòng, chủ động chăm sóc sức khỏe rất quan trọng. Mô hình sàng lọc ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI là bước tiến rất quan trọng về kỹ thuật, có ý nghĩa đối với người dân Việt Nam nói chung và người dân thủ đô nói riêng trong việc tầm soát sớm bệnh tật.

"Việc chúng ta chủ động phòng bệnh, đưa ra những phác đồ điều trị sớm nhất cho người dân là vô cùng quan trọng", bà Hà nói.

Ngọc Minh