Trong khi nhiều diêm dân ở Bạc Liêu đã từ bỏ nghề muối để chuyển sang nuôi tôm, ông Phan Văn Phúc vẫn kiên định với nghề truyền thống này. Đối với ông, hạt muối không chỉ là kế sinh nhai mà còn là ân nhân đã giúp ông vượt qua nghèo khó, vươn lên trở thành một tỷ phú.
Gần 40 năm gắn bó với nghề "mặn chát"
Đến với cánh đồng muối nổi tiếng Vĩnh Thịnh, thuộc huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu, nhắc đến cái tên Phan Văn Phúc, hầu như ai cũng biết. Ông Phúc, năm nay đã 71 tuổi, là một diêm dân lão làng đã gắn bó với nghề làm muối gần 40 năm, kế thừa truyền thống từ cha mẹ ông - những người tiên phong khai phá vùng đất hoang hóa này, biến nó thành những cánh đồng muối trải dài bất tận như ngày nay.
Ông Phan Văn Phúc tại cánh đồng muối. Ảnh: VnExpress
Năm 1979, sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, ông Phúc trở về quê hương, lập gia đình và quyết định nối nghiệp cha mẹ. Ban đầu, hai vợ chồng ông bắt đầu với một mảnh đất hoang hóa rộng khoảng 6ha ở ấp Vĩnh Tiến, xã Vĩnh Thịnh.
Công việc khai phá vô cùng gian nan, họ phải tự tay san bằng mặt bằng, đắp bờ bao để tạo thành những ruộng muối. Đã có những lúc tưởng chừng như phải bỏ cuộc vì thất bại liên tiếp, nhưng với niềm đam mê và quyết tâm cháy bỏng, ông Phúc không hề nản lòng.
"Làm nghề muối là phải chấp nhận cực khổ, nắng mưa thất thường. Có những năm mất mùa, muối làm ra không bán được, cuộc sống rất khó khăn", ông Phúc chia sẻ trên báo Đại Đoàn Kết. Tuy nhiên, ông không bao giờ từ bỏ. Ông không ngừng học hỏi, cải tiến kỹ thuật làm muối, đồng thời mạnh dạn đầu tư để mở rộng sản xuất.
Nhờ sự cần cù, chịu khó và tinh thần dám nghĩ dám làm, ông Phúc dần dần gặt hái được những thành quả ngọt ngào từ nghề muối. Có tiền lãi, ông lại tiếp tục đầu tư mua thêm đất, mở rộng quy mô sản xuất.
Đến năm 2000, ông đã sở hữu hơn 40ha đất sản xuất muối, mỗi năm thu hoạch trên 75.000 giạ muối (30kg/giạ). Ông trở thành người có diện tích đất làm muối lớn nhất vùng, được nhiều người dân địa phương biết đến và ngưỡng mộ.
Công nhân thu hoạch muối. Ảnh: Thanh niên
Từ những hạt muối "mặn chát" nơi đồng muối Vĩnh Thịnh, ông Phúc đã xây dựng nên một cơ ngơi vững chắc, một cuộc sống ấm no, đủ đầy cho gia đình. Căn nhà khang trang của ông là minh chứng rõ nét cho sự thành công của ông trong nghề làm muối.
Ông Phúc chia sẻ, một trong những yếu tố quan trọng giúp ông thành công là chất lượng muối Bạc Liêu. Muối ở đây có vị mặn đặc trưng nhưng không hề chát đắng, nhờ đó rất được ưa chuộng trên thị trường. Sản phẩm muối của ông không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn được xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới.
"Bí mật" đằng sau cơ ngơi tỷ phú
Theo kinh nghiệm của ông Phúc, nghề làm muối mang trong mình một nghịch lý trớ trêu: năm nào nắng nhiều, sản lượng muối cao thì giá lại giảm mạnh; ngược lại, những mùa mưa trái mùa làm sản lượng muối thấp thì giá lại tăng cao. Điều này khiến thu nhập của diêm dân luôn bấp bênh, khó khăn.
Khu sản xuất muối trải bạt của ông Phan Văn Phúc. Ảnh: Thanh niên
Đặc biệt, đối với những hộ diêm dân vốn đã khó khăn, không có đủ vốn để đầu tư sản xuất, họ thường phải "bán muối non", tức là bán ngay sau khi thu hoạch với giá rẻ cho thương lái để có tiền trang trải cuộc sống. Điều này khiến họ không thể chủ động trong việc bán sản phẩm, thường bị ép giá và chỉ nhận được khoảng 60% giá trị thực của muối. Nhiều người không thể trụ vững với nghề muối, buộc phải chuyển đổi sang các ngành nghề khác như nuôi tôm.
Tuy nhiên, ông Phúc đã tìm ra cách để vượt qua nghịch lý này và đạt được thành công lớn. Thay vì bán muối ngay sau khi thu hoạch, ông đã đầu tư xây dựng nhiều kho chứa để trữ muối. Nhờ đó, ông có thể chủ động chờ đợi thời điểm giá muối tăng cao, thường là 3-5 năm một lần, để bán ra thị trường và thu về lợi nhuận lớn.
Ông Phúc chia sẻ trên báo Thanh Niên, ông đã từng nhiều lần "trúng lớn", bán muối với giá 70.000 - 100.000 đồng/giạ, cao gấp nhiều lần so với giá thông thường, mang lại lợi nhuận hàng tỷ đồng mỗi vụ.
Cánh đống muối trải bạt của gia đình ông Phan Văn Phúc. Ảnh: VnExpress
Hiện tại, dù đã chia cho các con hơn một nửa diện tích đất làm muối, ông Phúc vẫn sở hữu hơn 20 ha đất sản xuất và 3 kho trữ muối với sức chứa hơn 10.000 giạ/kho. Ngoài ra, ông còn dành 2 ha đất để đầu tư trải bạt sản xuất muối trắng, một loại muối có giá trị cao hơn. Sau vụ muối, ông còn tận dụng diện tích ao để thả tôm, cua, cá tự nhiên, tạo thêm nguồn thu nhập cho công nhân.
Câu chuyện của ông Phúc không chỉ là một bài học về sự kiên trì và nhẫn nại trong nghề làm muối, mà còn là minh chứng cho sự thông minh và nhạy bén trong kinh doanh. Ông đã biết cách tận dụng lợi thế của địa phương, nắm bắt cơ hội thị trường và đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn để đạt được thành công vượt bậc.
Thông tin trên báo VnExpress, Bạc Liêu là một trong những tỉnh có diện tích muối lớn nhất nước với gần 1.400 ha. Sản xuất muối là nghề truyền thống tại địa phương với bề dày hơn 100 năm. Năm 2020, nghề làm muối ở tỉnh được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Muối Bạc Liêu không chỉ được sử dụng rộng rãi trong nước mà còn được xuất khẩu sang các nước, nhất là thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc... Để bảo tồn, nâng cao hiệu quả nghề muối tại địa phương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ 130 tỷ đồng cho đề án nâng cấp cánh đồng muối của tỉnh.
