Sự cạnh tranh trên thị trường xe điện tại Việt Nam trong khoảng một năm trở lại đây ngày càng gay gắt hơn khi có thêm rất nhiều mẫu mới xuất hiện. VinFast có VF 6, VF 7, VF 8 Lux nâng cấp và bổ sung VF 3 ở phân khúc xe mini đô thị. Wuling có mẫu Mini EV nổi tiếng với giá rẻ nhất thị trường, lắp ráp tại Việt Nam, đồng thời đã mang về mẫu Bingo mới. MG có mẫu MG4. BYD đang có 3 mẫu xe Seal, Atto 3 và Dolphin, chuẩn bị mang về thêm một số xe mới vào cuối năm. AION cũng rục rịch cho ra mắt khoảng 3 xe điện tại Việt Nam từ tháng 10 này…
Nhóm xe sang và xe siêu sang cũng không phải ngoại lệ. Porsche Macan thế hệ mới với động cơ điện rục rịch ra mắt Việt Nam. Audi cũng đã có kế hoạch đưa tới Việt Nam một số dòng xe điện mới. Rolls-Royce Spectre là mẫu xe điện siêu sang đầu tiên của thương hiệu gốc Anh quốc này, đã mở bán tại Việt Nam từ đầu năm.
Tại Better Choice Awards (BCA) 2024, danh sách đề cử xe ở 7 hạng mục giải thưởng cũng xuất hiện thêm nhiều mẫu xe điện hơn, khác với năm ngoái gần như chỉ có VinFast “chiếm sóng”. Những mẫu xe điện được đề cử năm nay gồm toàn bộ dải sản phẩm VinFast từ VF 3 đến VF 9, Wuling Mini EV, 3 mẫu xe BYD, Hyundai Ioniq 5 và Porsche Taycan.
Mặc dù có thêm nhiều mẫu xe điện mới, vẫn chỉ có VinFast chiến thắng ở các hạng mục giải thưởng BCA năm nay. Hai mẫu xe VinFast VF 6 và VF 7 chiến thắng ở 4 hạng mục trên tổng cộng 7 hạng mục xe (hạng mục thứ 8 là cho thương hiệu).
Các chuyên gia từ Hội đồng Thẩm định chung khảo BCA 2024 đều đồng ý rằng xe điện đang là xu hướng tại cả Việt Nam và trên thị trường thế giới. Tuy nhiên, với một thị trường mới đón nhận xe điện như Việt Nam, không phải thương hiệu nào cũng thành công được ở giai đoạn đầu. Nhóm chuyên gia cho rằng VinFast vẫn đang có lợi thế cạnh tranh tốt nhất. Ba lý do chính đến từ chuỗi cung ứng sản phẩm, hệ thống cơ sở hạ tầng trạm sạc và dải sản phẩm đa dạng.
PGS. TS. Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô Đại học Bách khoa Hà Nội, cho biết: “Xu thế chúng ta sẽ chuyển dịch sang xe điện. Vì vậy, tất cả các hãng xe đã sản xuất xe điện đều muốn vào thị trường Việt Nam. Họ sẽ có những chiếc lược nhất định để chiếm được một phần thị phần ở thị trường Việt Nam. Do vậy, trong tương lai, sự cạnh tranh này ngày càng khốc liệt”.
Theo ông Phúc, VinFast có một số điểm mạnh để thống trị thị trường xe điện trong tương lai gần. Đầu tiên, xe VinFast được sản xuất tại Việt Nam nên chuỗi cung ứng sản phẩm rất nhanh và tiện lợi cho người tiêu dùng. Yếu tố thứ hai được ông Phúc đưa ra là cơ sở hạ tầng trạm sạc đi kèm phủ khắp cả nước. Tuy nhiên, ông Phúc cũng cho rằng với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt trong thời gian tới thì VinFast phải duy trì được những lợi thế này mới tiếp tục dẫn đầu được thị trường.
Ông Nguyễn Mạnh Thắng, chuyên gia ô tô hơn 20 năm kinh nghiệm, cũng cho rằng hệ thống hạ tầng trạm sạc đóng vai trò rất quan trọng trong sự quyết định việc mua sắm ô tô điện của người tiêu dùng. Theo ông Thắng, các hãng xe điện mới (chủ yếu đến từ Trung Quốc) hoàn toàn có khả năng cạnh tranh về mặt sản phẩm (khi so sánh với VinFast), tuy nhiên khi vào Việt Nam mà không đi kèm một cơ sở hạ tầng trạm sạc thì hãng xe đó vẫn phải chờ đợi.
Đồng quan điểm với 2 vị chuyên gia từ Hội đồng Thẩm định trên, ông Nguyễn Thúc Hoàng Linh, Nhà báo Hà Nội Mới, cho biết: “Chúng ta đều biết là xe xăng có thể sửa chữa và bảo dưỡng ở rất nhiều nơi, nhưng với xe điện là một chuyện rất khác. Và trạm sạc cũng luôn luôn phải bám theo sự hoạt động của những chiếc xe điện. Do đó, việc một chiếc xe điện có thể bán được ở Việt Nam hay không phụ thuộc rất nhiều vào hạ tầng”.
Ngoài ra, ông Linh còn cho biết thêm rằng yếu tố thứ 3 giúp VinFast có lợi thế cạnh tranh hơn nằm ở dải sản phẩm.
“Gần đây, chúng ta còn thấy VinFast đã thực sự mở rộng dải sản phẩm của mình, phủ gần như mọi phân khúc. Điều này đảm bảo cho VinFast về vị thế của các sản phẩm trong thời gian tới. Tôi tin rằng đây là bệ đỡ rất vững chắc để VinFast tiếp tục có những bước đi vững vàng hơn trong hành trình chinh phục người Việt”, ông Linh cho biết thêm.
Ông Linh không phủ nhận việc ngày càng có nhiều mẫu xe điện mới vào Việt Nam, đặc biệt là sự ảnh hưởng mạnh mẽ từ xe điện Trung Quốc. Tuy nhiên, theo ông Linh, các hãng xe mới sẽ gặp khó khăn hơn trong việc nắm bắt được thị hiếu người tiêu dùng Việt Nam, đáp ứng được nhu cầu sử dụng hàng ngày của người Việt. Do đó, thế mạnh vẫn đang nghiêng về những xe của Việt Nam, mà ở đây chúng ta đang nói về VinFast.
Reviewer Nguyễn Trường Thành cũng đưa ra ý kiến tương tự. Anh Thành cho biết rằng VinFast đang có phong cách tiếp cận hợp lý với thị trường Việt Nam, khi mà đưa ra một dải sản phẩm rất dài để lựa chọn, từ những chiếc xe nhỏ như VF 3 cho đến cỡ “full-size” như VF 9. Anh Thành cho rằng điều này giúp giải quyết được nhu cầu của thị trường Việt Nam hiện nay. Đồng thời, một dải sản phẩm rộng cho thấy VinFast đang có sự đầu tư nghiêm túc và lâu dài. Một chiến lược như vậy sẽ tạo ra niềm tin với người tiêu dùng.
Đức Khôi
