Theo số liệu của GLOBOCAN năm 2022, Việt Nam có 180.480 ca mắc ung thư mới ở cả hai giới. Số ca tử vong do mắc ung thư là 120.184 ca. Trong đó, top 3 bệnh ung thư phổ biến nhất ở Việt Nam là ung thư vú với 24.563 ca (chiếm 13,6% tổng số ca), ung thư gan với 24.502 ca (chiếm 13,6%), ung thư phổi với 24.426 ca (chiếm 13,5%).
Như vậy, ung thư vú là căn bệnh ung thư có số ca mắc cao nhất Việt Nam năm 2022.
3 lý do ung thư vú vượt qua ung thư gan và phổi
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Duy Anh, nguyên bác sĩ Trung tâm Ung bướu và Y học hạt nhân - Bệnh viện Bạch Mai, bác sĩ Trung tâm Ung bướu, Xạ trị và Y học hạt nhân Quốc Tế - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, cho hay ung thư vú ghi nhận mắc ở cả 2 giới, tuy nhiên tỷ lệ mắc cao đa phần ở nữ giới. Có 3 lý do khiến ung thư vú “vượt” ung thư gan, ung thư phổi để đứng ở vị trí số 1 về số ca mắc ở Việt Nam.
Thứ nhất là do có sự thay đổi mô hình thống kê tại Việt Nam. “Nhờ các chương trình khám và sàng lọc ung thư vú được đẩy mạnh tại các trung tâm ung bướu và y tế địa phương. Sàng lọc có mô hình thống kê nên phát hiện ra nhiều ca mắc ung thư vú hơn”, bác sĩ Duy Anh nói.
Thứ hai, hiện nay y tế phát triển, các kỹ thuật sàng lọc được áp dụng nhiều hơn. Trước đây, các chuyên gia hầu hết chỉ thực thiện kỹ thuật cận lâm sàng siêu âm tuyến vú, chụp X quang tuyến vú (mammography) thông thường. Hiện nay, theo khuyến cáo mới nhất của tổ chức ung thư toàn cầu, các chuyên gia có thể thực hiện chụp X-quang hai mức năng lượng, X-quang 3D, X-quang có tiêm thuốc cản quang. Nếu cần thiết, các chuyên gia có thể chỉ định cộng hưởng từ tuyến vú để sàng lọc tổn thương ác tính.
Bác sĩ Duy Anh cho hay: “Các kỹ thuật hiện đại cho phép phát hiện ung thư ở mức độ tổn thương rất sớm, trước khi bệnh xâm nhập sâu vào thuỳ tuyến vú. Nhờ phát hiện ung thư rất sớm mà hiệu quả điều trị tiên lượng rất tốt”.
Thứ ba, ung thư vú đang trẻ hóa, trong quá trình thăm khám, bác sĩ Duy Anh cũng nhận thấy ung thư vú hiện nay đang ngày càng trẻ hoá nhanh theo xu hướng chung. Ca bệnh trẻ tuổi nhất bác sĩ đã từng điều trị là bệnh nhân mới 25 tuổi.
Các yếu tố nguy cơ của ung thư vú
Ung thư vú là một trong những căn bệnh có liên quan tới di truyền. Nếu một người có bà, mẹ, chị em ruột mắc ung thư vú thì sẽ có nguy cơ cao hơn.
Bác sĩ Duy Anh cho hay ung thư vú còn có liên quan tới một số yếu tố ngoại sinh bên ngoài cơ thể:
- Chế độ ăn uống và béo phì: Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, thịt đỏ, chất béo bão hòa, đường và ít rau xanh làm tăng nguy cơ ung thư; thừa cân, béo phì sau mãn kinh khiến cơ thể sản xuất nhiều estrogen hơn, làm tăng nguy cơ ung thư vú.
- Rượu bia và thuốc lá: Rượu làm tăng mức estrogen và làm giảm khả năng sửa chữa DNA của tế bào, dễ dẫn đến ung thư. Thuốc lá chứa nhiều hóa chất độc hại gây đột biến tế bào, làm tăng nguy cơ ung thư vú.
- Tiếp xúc với hóa chất và bức xạ: Tiếp xúc với thuốc trừ sâu, hóa chất trong mỹ phẩm, nhựa, kim loại nặng… có thể gây rối loạn nội tiết, tăng nguy cơ ung thư vú. Bức xạ tự nhiên hoặc nhân tạo cũng là yếu tố nguy cơ.
- Ít vận động và căng thẳng kéo dài: Lối sống ít vận động có thể làm tăng lượng estrogen và insulin, thúc đẩy sự phát triển của ung thư. Căng thẳng kéo dài làm suy yếu hệ miễn dịch, tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát triển.
Ngọc Minh
Bình luận tiêu biểu (0)