BSCKI Nguyễn Tiến Dũng, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, không có bằng chứng khoa học nào cho thấy tắm đêm gây đột quỵ trên người khỏe mạnh. Trong các khuyến cáo phòng ngừa đột quỵ của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ/Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ (AHA/ASA) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), “tắm đêm” không được liệt kê là yếu tố nguy cơ. Đột quỵ chủ yếu xảy ra trên những người có bệnh lý nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, xơ vữa động mạch, bệnh tim mạch (rung nhĩ, mạch vành), hút thuốc, béo phì, ít vận động…
Dù vậy, tắm nước quá lạnh hoặc quá nóng vào thời điểm muộn trong ngày có thể khiến huyết áp dao động mạnh, làm tăng nguy cơ biến cố ở những người vốn đã có vấn đề về tim mạch hoặc mạch máu.
Theo phân tích của bác sĩ, khi đang ở trong phòng ấm và tiếp xúc đột ngột với nước lạnh, các mạch máu ngoại vi co lại, khiến huyết áp và nhịp tim tăng nhanh. Nghiên cứu về ngâm nước 14°C cho thấy các chỉ số tim mạch tăng đáng kể so với khi ngâm nước ấm. Ở người tăng huyết áp hoặc bệnh mạch vành, những thay đổi này có thể kích hoạt cơn tăng huyết áp, đau thắt ngực hoặc thiếu máu não thoáng qua.
Ngược lại, nước quá nóng lại gây giãn mạch, dẫn đến tụt huyết áp. Người tắm có thể cảm thấy choáng, hoa mắt và ngã trong phòng tắm. Ở người cao tuổi, hoặc người đang dùng nhiều thuốc hạ áp, cú ngã trong nhà tắm có thể gây xuất huyết não thứ phát hoặc chấn thương sọ não – những tình huống dễ bị nhầm với đột quỵ.
Một số nghiên cứu tại Nhật Bản ghi nhận tình trạng đột tử trong phòng tắm vào mùa đông. Đa số trường hợp xảy ra khi người tắm chuyển đột ngột từ môi trường lạnh sang ngâm mình trong nước nóng, dẫn đến sốc nhiệt, rối loạn nhịp, ngất hoặc đuối nước. Đây là những trường hợp trong dân gian thường bị gọi nhầm là “đột quỵ do tắm” – bác sĩ Dũng thông tin.
4 đối tượng dễ gặp nguy hiểm khi tắm đêm
Theo bác sĩ Dũng, tắm đêm chỉ trở nên nguy hiểm khi người tắm thuộc một trong các nhóm sau:
- Tăng huyết áp không kiểm soát
- Bệnh mạch vành, suy tim, rối loạn nhịp tim
- Tiền sử đột quỵ
- Người cao tuổi
Ngoài ra, các hành động sau cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ:
- Tắm nước quá lạnh, quá nóng hoặc ngâm quá lâu
- Tắm khi cơ thể đang mệt, đau đầu, chóng mặt
- Tắm sau vận động mạnh hoặc sau khi uống rượu bia
Ở các nhóm nguy cơ này, sự dao động mạnh của huyết áp có thể dẫn đến ngất, tai biến tim mạch hoặc chấn thương do té ngã.
Khuyến cáo khi phải tắm buổi tối
Để hạn chế rủi ro, bác sĩ đưa ra một số hướng dẫn:
- Chọn nước ấm từ 36–40°C, tránh nhiệt độ quá lạnh hoặc quá nóng.
- Thời gian tắm nên ngắn, khoảng 5–10 phút, không ngâm lâu.
- Tránh tắm khi đang đau đầu, mệt mỏi hoặc huyết áp cao.
- Người cao tuổi cần có tay vịn, thảm chống trượt và không khóa cửa kín.
- Không tắm ngay sau khi vận động mạnh hay dùng rượu bia.
Bác sĩ Dũng nhấn mạnh, tắm đêm không phải nguyên nhân trực tiếp gây đột quỵ. Các trường hợp “đột quỵ khi tắm” thường xảy ra trên: nền bệnh lý tim mạch nặng, tắm sai cách hoặc là hậu quả của ngã – chấn thương trong nhà tắm.
Với người trẻ, huyết áp ổn định và không có bệnh nền, việc tắm tối hoàn toàn bình thường nếu nước đủ ấm và thời gian tắm không kéo dài.
Ngọc Minh
