Theo truyền thống dân gian Việt Nam, ngày Tết ông Công ông Táo là ngày 23 tháng Chạp (tức ngày 23/12 Âm lịch) hàng năm. Cúng ông Công ông Táo 2024 năm nay rơi vào thứ Sáu, ngày 02/02/2024 Dương lịch.
Theo ý niệm dân gian, đây là thời điểm các thần sẽ cưỡi cá chép lên trời để báo cáo với Ngọc Hoàng về tất cả việc làm tốt, xấu của con người trong một năm để thiên đình định đoạt công tội, thưởng phạt phân minh. Tuy nhiên trong ngày này, khi thực hiện cúng ông Công ông Táo, gia chủ cần lưu ý những điều sau bởi theo quan niệm tâm linh, 'có kiêng có lành' càng tuân thủ tốt, càng dễ mong cầu một năm mới hạnh phúc, thuận lợi.
1. Không đặt mâm lễ cúng ở dưới bếp
Nhiều gia đình cho rằng ông Táo là vị thần cai quản gian bếp nên sẽ đặt mâm cơm cúng ngay tại bếp/ Tuy nhiên theo các chuyên gia nghiên cứu tâm linh, việc làm này không đúng với phong tục cũng như các quy tắc thờ cúng từ nhiều đời nay của dân tộc.
Tất cả các vị thần này đều cần được thờ cúng ở trên bàn thờ chính của gia đình. Không ai đặt bát hương hay mâm cơm cúng thần linh ở dưới khu vực bếp. Ngoài ra khi cúng, bạn cũng không nên cầu xin làm ăn phát đạt. Bởi Táo Quân lên thiên đình có nhiệm vụ báo cáo mọi chuyện dưới hạ giới với Ngọc Hoàng. Vì vậy, bạn chỉ nên khấn cầu Táo Quân báo cáo điều tốt với Ngọc Hoàng.
Theo phong tục, lễ cúng Táo Quân không thể thiếu những vật phẩm sau: Bánh kẹo, trầu cau, hương thơm, hoa quả tươi, ngũ quả, rượu, 3 bộ mũ áo, hia hài Táo Quân cùng vàng nén, 3 con cá chép sống.
(Ảnh minh hoạ)
2. Không cúng sau 12 giờ
Trong ngày ông Công ông Táo, bạn không cúng sau 12 giờ trưa bởi đó là thời điểm Táo Quân đã về trời.
Lễ cúng cần được thực hiện sớm để ông Công ông Táo báo cáo tình hình gia đình 1 năm qua với Ngọc Hoàng. Vì vậy tùy theo điều kiện thời gian, công việc của từng nhà có thể cúng ông Công ông Táo vào trưa, tối ngày 22 tháng Chạp hoặc sáng ngày 23 tháng Chạp.
3. Tuyệt đối không thả cá chép từ trên cao xuống
Theo dân gian, cá chép là phương tiện di chuyển để Táo Quân về trời báo cáo tình hình trong năm qua. Vì thế, loài vật này được coi là biểu tượng của thần linh, được tôn trọng, kính nể. Khi thả cá xuống, chúng ta tuyệt đối không thả từ trên cao xuống hay bọc cá chép trong túi nilon vì đó được xem là hành vi mạo phạm, mất ý nghĩa tâm linh.
Sau khi thực hiện nghi lễ cũng xong, gia chủ sẽ mang cá chép đó ra sông và cần lưu ý một số điều. Thứ nhất, bạn cần đảm bảo cá chép vẫn còn khỏe mạnh. Thứ hai, bạn cần thả nhẹ nhàng để cá có thể bơi và còn sống, thể hiện được tấm lòng thành đến thần bếp, chư vị tiên linh. Thả cá đúng cách phải chọn chỗ nước lặng, nước trong, để cá trong 2 lòng bàn tay rồi nhẹ nhàng thả xuống nước.
(Ảnh minh hoạ)
4. Tuyệt đối không cúng một số món sau
Về cỗ cúng ông Công ông Táo là nghi lễ thiêng liêng, chủ yếu ở sự thành tâm của gia chủ. Vì thế, lễ vật cúng không cần quá xa xỉ, chỉ cần đủ lễ vật. Tuỳ điều kiện của gia chủ, bạn có thể chọn cúng lễ chay hoặc lễ mặn. Nếu là lễ chay sẽ bao gồm cau trầu, nước và hoa quả. Nếu là lễ mặn sẽ gồm giò chả, chân giò, xôi gà và các món ăn cổ truyền khác.
Tuy nhiên, có một số loại thịt cần kiêng không đem cúng như các món làm từ vịt, chim, ngỗng, trâu, dê, chó,...
Tổng hợp
