Tờ Financial Times (Anh) đưa tin hôm 24/11 rằng, lực lượng vũ trang Nga đã tuyển dụng hàng trăm người đàn ông Yemen để chiến đấu ở Ukraine, làm nổi bật mối liên hệ ngày càng tăng giữa Moscow và nhóm vũ trang Houthi (được Iran hậu thuẫn) tại Yemen.
Các hợp đồng tuyển dụng người Yemen mà Financial Times (FT) có được có liên quan đến một công ty do chính trị gia Houthi Abdulwali Abdo Hassan al-Jabri thành lập. Công ty của Al-Jabri được đăng ký chính thức là một doanh nghiệp điều hành du lịch và cung cấp thiết bị y tế.
FT đã nói chuyện với một trong những tân binh, người này là một trong số khoảng 200 người Yemen gia nhập quân đội Nga hồi tháng 9. Trước đó, anh ta đã bị dụ đến Nga với những lời hứa về việc làm lương cao trong lĩnh vực "an ninh" và "kỹ thuật".
Sau khi trải qua nhiều tuần ở tiền tuyến, lính đánh thuê này đã trốn thoát cùng bốn người Yemen mới đến khác và ẩn náu trong một khu rừng trên lãnh thổ do Ukraine kiểm soát. Anh ta kể lại rằng một thành viên trong nhóm đã tìm cách tự tử và được đưa đến bệnh viện.
Các chuyên gia nhận định, không rõ Nga có mối quan hệ gần gũi đến mức nào với Houthi - lực lượng vẫn kiểm soát các vùng đất bị tàn phá bởi nội chiến tại Yemen, nhưng cuộc xung đột dai dẳng ở Ukraine đã khiến Nga phải tăng cường quan hệ với các quốc gia và lực lượng đối địch với Mỹ và phương Tây.
Đặc phái viên Mỹ về Yemen Tim Lenderking xác nhận với FT rằng, Nga đang tích cực theo đuổi mối quan hệ với Houthi và thảo luận về việc chuyển giao vũ khí, mặc dù ông từ chối nêu chi tiết hơn.
“Chúng tôi biết rằng có nhân sự Nga ở Sana’a [thủ đô của Yemen] đang giúp làm sâu sắc thêm cuộc đối thoại này”, Lenderking nói. “Các loại vũ khí đang được thảo luận rất đáng báo động, và sẽ cho phép Houthi nhắm mục tiêu tốt hơn vào các tàu ở Biển Đỏ và có thể xa hơn nữa.”
Maged Almadhaji - người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Sana’a, một nhóm nghiên cứu tập trung vào Yemen - cho biết Nga cũng đang quan tâm đến “bất kỳ nhóm nào ở Biển Đỏ hoặc Trung Đông, có thái độ thù địch với Mỹ”. Ông cho biết những lính đánh thuê này được Houthi tổ chức như một phần trong nỗ lực xây dựng mối quan hệ với Nga.
Người phát ngôn của Ansar Allah (tên chính thức của phong trào Houthi) đã không trả lời đề nghị bình luận từ FT.
Mohammed al Bukhaiti - một thành viên trong bộ máy chính trị Ansar Allah - từng nói với trang tin Meduza (Nga) vào đầu tháng này rằng, họ “liên lạc thường xuyên” với giới lãnh đạo Nga “để phát triển các mối quan hệ này trong mọi lĩnh vực, bao gồm kinh tế, chính trị và quân sự”.
Nga sử dụng lính đánh thuê để tăng cường quân số trên tiền tuyến?
Tờ Newsweek (Mỹ) đưa tin, Nga cũng đã tìm cách bổ sung quân số sau hơn hai năm rưỡi tham chiến. Moscow đã liên tục giành được lợi thế ở miền đông Ukraine, đồng thời cũng cố gắng đẩy lùi lực lượng Kyiv tại vùng biên giới Kursk của Nga. Tuy nhiên, Moscow phụ thuộc rất nhiều vào cái gọi là chiến thuật "máy xay thịt", gây ra thương vong lớn cho lực lượng bộ binh Nga trên chiến trường Ukraine.
Theo thống kê của Ukraine, tổng số binh sĩ Nga thiệt mạng và bị thương trong cuộc xung đột là hơn 730.000 người. Con số này không thể xác minh được một cách độc lập, và ước tính của phương Tây thường thấp hơn một chút.
Theo Newsweek, các lực lượng vũ trang Nga đã sử dụng lính đánh thuê để tăng cường quân số của mình tại tiền tuyến trong suốt cuộc chiến với Ukraine.
Được gọi là các công ty quân sự tư nhân, nhóm lính đánh thuê Wagner của Nga đã tuyên bố quyền kiểm soát của Moscow đối với thành phố Bakhmut ở miền đông Ukraine vào tháng 5/2023.
Đầu năm nay, đài CNN (Mỹ) đưa tin rằng khoảng 15.000 người Nepal đã được tuyển dụng để gia nhập lực lượng Nga nhằm chống lại Ukraine; những người Nepal này bị thu hút bởi mức lương hậu hĩnh và lời hứa về hộ chiếu Nga.
Trong một tuyên bố công khai hồi tháng 2, Cơ quan Tình báo Quân sự Ukraine (GUR) cho biết, Nga đã tuyển dụng công dân Syria vào quân đội của mình thông qua các công ty du lịch, được hứa cấp hộ chiếu và các công việc lương cao hơn trên đất Nga. Các chiến binh đã được huấn luyện gần thành phố Aleppo (Syria) trước khi đến căn cứ không quân Khmeimim ở phía tây nam thành phố này và sau đó được đưa tới Nga.
Vài ngày sau, GUR đã công bố tên của những người mà họ cho là lính đánh thuê Syria đang chiến đấu cho Nga.
Và mới đây, theo thông tin tình báo Mỹ, Ukraine và Hàn Quốc, hơn 10.000 binh lính Triều Tiên đã được triển khai đến vùng Kursk của Nga.
Hữu Hiển