*Dưới đây là lời chia sẻ của chị Chương, đang nhận được nhiều quan tâm trên nền tảng Sohu (Trung Quốc):
Con trai tôi năm nay 14 tuổi, đang trong giai đoạn tuổi dậy thì nổi loạn. Những vấn đề như chống đối, chán học, nóng nảy, buông xuôi, nằm lì... cứ thế ùn ùn kéo đến! Dù tôi đã từng nghe nhiều về việc trẻ ở tuổi này khó bảo, nhưng không ngờ khi chính mình đối diện, mọi thứ lại như một cơn bão ập đến, dữ dội đến mức không kịp trở tay.
Hồi tiểu học, con không phải kiểu chăm chỉ ham học nhưng lại rất ngoan ngoãn. Mỗi khi tôi đặt ra yêu cầu hay răn dạy điều gì, dù có đôi chút bất mãn, con vẫn nghe lời làm theo. Vì vậy, thành tích học tập của con vẫn ổn định. Nhưng kể từ khi vào cấp hai, áp lực học tập ngày một nặng nề, kỳ vọng của tôi cũng trở nên quá sức với con. Điểm số của con tụt dần từ top 15 xuống hạng top 30, rồi top 40 của lớp. Mới lớp 7 mà thành tích học tập của con đã tụt hạng như vậy, tôi thực sự lo lắng. Vì thế, mỗi lần nhắc đến chuyện học hành với con, tôi lại mất kiên nhẫn, giọng điệu lúc nào cũng trở nên căng thẳng.
Cũng từ lúc đó, con bắt đầu thay đổi. Tâm lý phản kháng ngày càng mạnh mẽ, con đã không còn ngoan ngoãn nghe lời như trước. Ban đầu, con chỉ tỏ ra khó chịu, sau đó là tranh cãi gay gắt với tôi, thậm chí đập phá đồ đạc, có lần còn xô tôi ngã. Kết quả học tập ngày càng sa sút, con thường xuyên tìm cớ xin nghỉ học, nhốt mình trong phòng chơi điện thoại suốt cả ngày.
Tôi không thể chấp nhận được tình trạng này. Với suy nghĩ "Mẹ là mẹ con, chẳng lẽ lại không dạy nổi con?", tôi càng nghiêm khắc hơn trong việc quản lý con.
Con hét vào mặt tôi, tôi liền lấy móc áo đánh con.
Con đập đồ, tôi lập tức quát mắng: "Không muốn ở nhà này thì cút đi!".
Sau mỗi lần trừng phạt, tôi lại cố gắng khuyên bảo, phân tích lý lẽ, nhắc nhở con về sự vất vả của cha mẹ.
Thế nhưng, mọi nỗ lực đều vô ích. Thay vì thay đổi, con càng trở nên nóng nảy và chống đối hơn.
Rồi một ngày, khi tôi tiếp tục trách mắng, con đột nhiên hét lên đầy thách thức: "Mẹ còn quản con nữa, con sẽ nghỉ học luôn! Con chịu đủ rồi! Mẹ thử nói thêm một câu nữa xem!".
Tôi chết lặng, không dám nói thêm lời nào. Là một người mẹ, nuôi con khôn lớn từng ngày, làm sao tôi có thể không sợ hãi khi con mình trở nên như vậy?
Từ hôm đó, tôi không dám can thiệp vào con nữa. Tôi lên mạng tìm hiểu về trẻ vị thành niên nổi loạn, phát hiện ra rằng nguyên nhân chủ yếu đến từ việc cha mẹ kiểm soát quá mức, giáo dục bằng sự nghiêm khắc thô bạo. Nghe theo lời khuyên trên mạng, tôi quyết định thay đổi.
Con không muốn đi học, tôi chủ động xin nghỉ giúp.
Con thích chơi game, mua sắm, tôi sẵn sàng đưa tiền.
Con không thích ăn cơm, tôi để con tự do gọi đồ ngoài.
Tôi nghĩ rằng nếu tôi thay đổi, con sẽ cảm nhận được tình yêu thương của gia đình mà dần tốt lên.
Nhưng tôi đã sai.
Con ngày càng trượt dài. Ban đầu là tìm lý do để nghỉ học, sau đó là nghỉ hẳn mà không cần giấu giếm. Con thức đêm cày game, ngày ngủ vùi, cả tuần không tắm, không ra khỏi phòng. Khi tôi đề nghị con ra ngoài hít thở không khí hoặc bớt chơi điện thoại, con liền quát tháo hoặc phớt lờ như thể tôi không tồn tại. Nếu tôi chậm đưa tiền hoặc hỏi khi nào đi học lại, con liền nổi giận, thậm chí còn buông lời xúc phạm cha mẹ. Tôi vừa đau lòng, vừa bất lực.
Có lần, nửa đêm con bảo tôi nấu cơm vì đói. Tôi lập tức bật dậy, vội vàng làm món cơm chiên trứng. Nhưng khi tôi đặt đĩa cơm trước mặt con, con chỉ liếc qua rồi bực bội nói: "Sao mẹ lại làm cơm chiên trứng? Con không thích! Mẹ phiền quá!".
Rồi con đập bàn rầm rầm khiến tôi tức giận đến run rẩy, nước mắt lặng lẽ rơi. Còn con tôi khi đó thế nào? Nó chỉ lạnh lùng đứng dậy, quay về phòng như thể không có chuyện gì xảy ra.
Những chuyện như vậy cứ lặp đi lặp lại, khiến tôi mệt mỏi đến mức không còn thiết sống. Tôi tự hỏi: Con tôi còn có thể thay đổi không? Việc tôi nhượng bộ, chiều chuộng con có phải là sai lầm?".
Không phải lúc nào "chấp nhận con vô điều kiện"cũng đúng
Khi nhìn con ngày càng sa sút, tôi cảm thấy mình không thể tiếp tục như vậy được nữa.
Tôi tiếp tục tìm kiếm các phương pháp giáo dục con cái khoa học, và cuối cùng, tôi nhận ra một sai lầm nghiêm trọng: "Vô điều kiện chấp nhận mọi yêu cầu của con" là không sai, nhưng không thể áp dụng trong mọi trường hợp!
Nếu một đứa trẻ đang có xu hướng tự hủy hoại bản thân, có dấu hiệu tự làm đau mình hoặc tiêu cực đến mức tuyệt vọng, khi đó, cha mẹ cần chấp nhận vô điều kiện để giúp con giữ được sự sống. Nhưng nếu con chỉ đơn thuần là nổi loạn, vô trách nhiệm và đòi hỏi quá mức, thì cha mẹ cần phải có giới hạn. Bởi vì nếu tiếp tục dung túng thì chính bạn đang nuôi dưỡng mặt xấu trong con, gián tiếp hủy hoại con mà không hay biết.
Tôi chợt hiểu ra: Con nổi loạn không phải vì bỗng dưng trở nên hư hỏng, mà là kết quả của việc bị kiểm soát quá mức trong suốt những năm tháng trước đó.
Hồi nhỏ, con ngoan ngoãn nghe lời chỉ vì sợ hãi. Nhưng đến tuổi dậy thì, khi có đủ nhận thức và sức mạnh, con bắt đầu phản kháng. Con dùng việc bỏ học, thách thức cha mẹ để bày tỏ sự bất mãn, khẳng định quyền tự quyết của mình.
Tôi nhận ra rằng: Yêu thương con không có nghĩa là chiều chuộng vô điều kiện. Chấp nhận con không đồng nghĩa với việc bỏ qua mọi hành vi sai trái của con.
Tôi cần thiết lập lại ranh giới trong mối quan hệ với con. Thứ nhất, tôi chấp nhận con vô điều kiện, nhưng không chấp nhận hành vi xấu của con một cách tuỳ tiện. Thứ hai, tôi lắng nghe cảm xúc của con nhưng không đồng nghĩa với thoả hiệp mọi yêu cầu của đứa trẻ. Thứ ba, tôi tôn trọng con, nhưng con cũng phải học cách tôn trọng cha mẹ.
Sau khi áp dụng 3 nguyên tắc này, tôi bình tĩnh hơn khi đối mặt với con.
Tôi từ chối các yêu cầu vô lý của con một cách dứt khoát nhưng nhẹ nhàng.
Tôi bày tỏ cảm xúc của mình với con thay vì trách móc.
Tôi hướng dẫn con cách kiểm soát cảm xúc thay vì chỉ phản ứng lại sự tức giận của con.
Dần dần, con bắt đầu thay đổi.
Con không còn la hét vô lý, không còn coi tôi như người phục vụ của mình. Con bắt đầu biết lắng nghe, tự đặt câu hỏi về tương lai và học cách chịu trách nhiệm với cuộc sống của mình.
Sau tất cả, tôi hiểu rằng: Làm cha mẹ không phải là kiểm soát, cũng không phải là buông tay, mà là đồng hành với con một cách có nguyên tắc.
Theo Sohu
Dương
Bình luận tiêu biểu (0)