Mỹ thành công chặn Nga sử dụng Starlink
Hãng tin Bloomberg (Mỹ) dẫn lời người đứng đầu chính sách vũ trụ của Bộ Quốc phòng Mỹ John Plumb cho biết, các quan chức Lầu Năm Góc đã làm việc với tập đoàn SpaceX của tỷ phú Elon Musk để ngăn chặn việc quân đội Nga sử dụng các thiết bị đầu cuối Starlink trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.
Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng về chính sách vũ trụ John Plumb nói với Bloomberg: "Tại thời điểm này, chúng tôi đã ngăn chặn thành công việc sử dụng [Starlink] của Nga, nhưng tôi chắc chắn rằng Nga sẽ tiếp tục tìm cách khai thác Starlink và các hệ thống liên lạc khác."
Ông John Plumb từ chối giải thích chi tiết về chiến thuật, kỹ thuật hoặc quy trình nào đang được sử dụng để ngăn chặn việc Nga sử dụng các thiết bị đầu cuối liên lạc có tính di động cao kết nối với vệ tinh quỹ đạo thấp của SpaceX. Các quan chức chính phủ Ukraine không đưa ra bình luận về vụ việc.
Starlink được rao bán trái phép ở Nga
Bloomberg cho biết, thiết bị đầu cuối Starlink được rao bán ở Nga trên các nền tảng như trang thương mại điện tử Ozon. Người bán nói rằng các thiết bị này hoạt động thông qua những đăng ký được thực hiện dưới danh nghĩa cư dân của các quốc gia châu Âu.
Ông John Plumb chia sẻ, ông đã có những thương vụ thành công với SpaceX bất chấp những phát ngôn cá nhân của tỷ phú Elon Musk.
Ông nói: "Đối với tôi, SpaceX là một đối tác rất đáng tin cậy và họ cũng đang cung cấp các dịch vụ hữu ích cho Bộ Quốc phòng Mỹ. SpaceX cũng cung cấp tên lửa để phóng các vệ tinh an ninh quốc gia."
Tranh cãi về việc Starlink gây mối đe dọa tới an ninh quốc gia
Trong một lá thư công bố hôm 6/5, Thượng Nghị sĩ Đảng Dân chủ Elizabeth Warren kêu gọi Lầu Năm Góc hạn chế việc sử dụng Starlink ở Nga và các khu vực trái phép khác, nói rằng Starlink "gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia nghiêm trọng" đối với Mỹ và các đồng minh.
Trước đó, Bloomberg công bố một cuộc điều tra hồi tháng 3, trong đó tiết lộ việc vệ tinh của ông Musk đang được sử dụng ở những quốc gia không được cấp phép hoạt động.
Theo Bộ trưởng chuyển đối kỹ thuật số của Ukraine Mykhailo Fedorov, đến tháng 5/2022, Ukraine đã nhận được 10.000 thiết bị đầu cuối Starlink, các thiệt bị này đang cung cấp thông tin liên lạc quan trọng cho Kiev trong cuộc chiến với Nga. Mỹ sau đó đã trao cho SpaceX một hợp đồng với Lầu Nam Góc có thời hạn một năm trị giá 23 triệu USD. Hợp đồng kết thúc vào tháng này.
Khi được hỏi về tình trạng của hợp đồng, Phát ngôn viên của Lực lượng Không gian Mỹ Omar Villarreal cho biết, họ đang nỗ lực gia hạn hợp đồng đến hết tháng 11.
Ông Plumb sẽ rời Bộ Quốc phòng Mỹ trong tháng này sau 2 năm đảm nhiệm chức vụ giám đốc chính sách vũ trụ của Bộ.
Thiết bị đầu cuối vệ tinh Starlink. Nguồn: Bloomberg
Lầu Năm Góc có đang quá phụ thuộc vào SpaceX?
Trong suốt nhiệm kỳ của mình, ông Plumb đã vấp phải cuộc tranh luận về việc sử dụng Starlink ở Ukraine, bắt đầu từ sự việc hồi tháng 10/2022 khi ông Elon Musk có ý định cắt dịch vụ Starlink ở Ukraine nếu Mỹ không hỗ trợ tài trợ cho dịch vụ. Ông Musk sau đó rút lại lời đe dọa, Bộ Quốc phòng Mỹ đã ký hợp đồng với SpaceX.
Một vấn đề khác được đặt ra là liệu việc tỷ phú Elon Musk sử dụng ma túy có buộc Bộ Quốc Phòng Mỹ hủy bỏ quyền kiểm soát an ninh của ông đối với các hợp đồng mật hay không? (Trong cuộc phỏng vấn với nhà báo Don Lemon của Đài CNN đăng ngày 18/3, tỉ phú Mỹ Elon Musk thừa nhận ông sử dụng ketamine để điều trị trầm cảm. Đây là một loại ma túy tổng hợp và có khả năng gây ảo giác.)
Trước vấn đề nêu trên, ông Plumb trả lời: "Chúng tôi ký hợp đồng với công ty. Chúng tôi và phía công ty đều coi trọng điều này. SpaceX chưa hề vi phạm bất cứ điều khoản nào của bất cứ hợp đồng nào tại Bộ Quốc Phòng."
Với câu hỏi liệu Lầu Năm Góc có đang quá phụ thuộc vào SpaceX hay không, ông Plumb cho biết "họ có các dịch vụ có giá trị đối với Bộ Quốc phòng và chúng tôi đang sử dụng chúng" tuy nhiên cũng khẳng định Lầu Năm Góc đang tìm kiếm thêm những đối tác để tăng cạnh tranh thông qua chiến lược không gian mới của mình.
