Tác dụng của cà pháo
Cà pháo không chỉ là món ăn dân dã mà còn được sử dụng trong y học cổ truyền để hỗ trợ điều trị nhiều bệnh như đau lưng, chấn thương do té ngã, đau dạ dày, đau răng, bế kinh và ho mãn tính. Thông thường, người ta dùng 10-15g rễ cà pháo sắc lấy nước uống.
Về mặt dinh dưỡng, cà pháo là nguồn cung cấp dồi dào các chất cần thiết cho cơ thể. Trong 100g cà pháo có chứa 1,5g protein (bao gồm đầy đủ các acid amin thiết yếu), 12mg canxi, 0,7mg sắt, 18mg magiê, 16mg phospho, 22,1mg kali, 0,3mg kẽm, cùng các vi khoáng quý như đồng và selen. Ngoài ra, cà pháo còn chứa nhiều loại vitamin như tiền vitamin A, vitamin C (3mg/100g), vitamin B1, B2 và PP.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hạt cà pháo có nhiều lông nhỏ, có thể gây ho cho một số người, mặc dù chưa có nghiên cứu chính thức nào về vấn đề này. Ngoài ra, cà pháo, đặc biệt là quả xanh, chứa solanin - một chất có thể gây độc nếu ăn quá nhiều.
Cà pháo được biết đến là món ăn nhiều người yêu thích.
Cách chế biến và thưởng thức cà pháo
Quả cà xanh có thể được chế biến thành nhiều món ăn như luộc, nộm, xào. Quả già thường được muối xổi hoặc muối mặn để bảo quản lâu dài. Cà muối mặn có thể để được cả năm, khi ăn có độ giòn tan đặc trưng.
Cà pháo xanh còn có thể cắt miếng ăn sống chấm mắm tôm hoặc mắm ruốc. Tuy nhiên, cần thận trọng khi ăn cà sống vì có thể gây nhức mỏi do độc tính của solanin. Theo Hải Thượng Y tông tâm lĩnh, không nên ăn nhiều cà sống.
Cà pháo muối là món ăn được ưa chuộng hơn cà sống. Để muối cà, người ta ngâm quả cà vào vại nước muối và nén chặt bằng vỉ để quả cà không nổi lên, do đó có tên gọi là cà nén. Có câu “trẻ muối cà, già muối dưa” để chỉ sự khác biệt trong khẩu vị giữa các thế hệ. Cà muối xổi chỉ cần vài ngày là có thể ăn được và ít gây nhức mỏi hơn cà sống, có lẽ do muối chua làm giảm độc tính của solanin.
Ai không nên ăn cà pháo?
Dù cà pháo là món ăn ngon và có nhiều lợi ích, một số nhóm người cần hạn chế hoặc tránh ăn cà pháo để đảm bảo sức khỏe:
Người có tiền sử dị ứng với cà: Nếu bạn từng có phản ứng dị ứng với cà chua hoặc các loại cà khác, hãy thận trọng khi ăn cà pháo vì có thể gây dị ứng chéo.
Nếu ăn cà pháo, nên ăn chín và ăn kèm với các gia vị có tính ấm như tỏi, ớt, gừng để trung hòa tính hàn của cà. Ảnh minh họa
Người bị bệnh dạ dày, viêm loét dạ dày tá tràng: Cà pháo, đặc biệt là cà muối, có thể kích thích niêm mạc dạ dày, làm tăng tiết acid, gây khó chịu và làm tình trạng bệnh nặng hơn.
Người bị bệnh tim mạch, huyết áp cao: Cà muối thường chứa nhiều muối, có thể làm tăng huyết áp và gây hại cho tim mạch.
Người bị bệnh gan, thận: Cà pháo và các món muối chua có thể gây áp lực lên gan và thận, không tốt cho người có vấn đề về hai cơ quan này.
Phụ nữ mang thai và cho con bú: Cà pháo, đặc biệt là cà sống và cà muối xổi, có thể gây khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi và trẻ sơ sinh.
Trẻ em: Hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu, không nên cho trẻ ăn cà muối hoặc các món cà chế biến nhiều gia vị.
Người mới ốm dậy, cơ thể suy nhược: Cà pháo có tính hàn, có thể làm chậm quá trình hồi phục sức khỏe.
Người bị đau nhức cơ khớp: Cà pháo có thể làm tăng cảm giác đau nhức, mệt mỏi.
Ngoài ra, mọi người cũng nên hạn chế ăn cà sống, đặc biệt là quả xanh, vì có thể gây ngộ độc solanin. Nếu ăn cà pháo, nên ăn chín và ăn kèm với các gia vị có tính ấm như tỏi, ớt, gừng để trung hòa tính hàn của cà.
