Một cảnh quay của "Trò chơi vương quyền" (Game of Thrones) tại Iceland
Iceland là một địa điểm du lịch nổi tiếng với những ngọn núi hùng vĩ, các khu suối nước nóng và cảnh Cực Quang vùng Bắc Cực đầy huyền bí. Tờ Fortune nhận định đây là một trong những điểm thu hút khách du lịch nhất thế giới.
Thế nhưng cũng tương tự như các khu du lịch nổi tiếng khác, Iceland đang dính vào cái bẫy bất động sản khi hàng loạt dự án khách sạn, nhà hàng, resort đang dần lấy mất đất của người dân, qua đó đẩy giá nhà tăng cao.
Cái giá của ngành du lịch
Số liệu của hãng tin Bloomberg cho thấy trong khoảng 2021-2022, lượng du khách nước ngoài đến Iceland đã tăng 146%. Thậm chí trong năm 2023, số du khách đến quốc gia này còn nhiều gấp 6 lần tổng dân số Iceland.
Mặc dù ngành du lịch được thúc đẩy đem lại thu nhập, tạo việc làm cho nền kinh tế nhưng chúng cũng tạo nên cái bẫy bất động sản khi làm giá nhà tăng cao.
Du lịch của Iceland chiếm khoảng 6% GDP và đang tăng trưởng nóng, đồng nghĩa với việc nhu cầu về lao động, khách sạn, resort, nhà hàng... cũng lớn hơn. Lượng nhân viên nước ngoài đổ về đây làm du lịch gia tăng càng khiến nhu cầu nhà ở và đất đai đi lên.
Báo cáo chính thức của Iceland vào tháng 1/2023 cho thấy tổng dân số nước này đã tăng 3% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng mạnh nhất kể từ năm 1734.
Hậu quả là những người dân địa phương đang phải sống trong những căn hộ ngày càng nhỏ hơn, giá nhà đắt đỏ hơn, xa trung tâm hơn và điều kiện vật chất kém hơn.
Theo Bloomberg, sự bùng nổ của mảng cho thuê nhà làm du lịch kiểu Airbnb nhằm đáp ứng lượng du khách gia tăng đã khiến người dân địa phương không còn nhiều lựa chọn để sinh sống như trước. Số lượng giấy phép làm nhà lưu trú cho khách (Homestay) tại Iceland đã tăng 70% trong năm 2023 so với cùng kỳ năm trước.
Đứng trước tình hình trên, chính phủ Iceland đã khởi động chương trình nới lỏng chính sách xây dựng nhằm tạo thêm 4.000 căn hộ mỗi năm trong 5 năm tới, bắt đầu từ năm 2023.
Dẫu vậy, chương trình này đã không hoàn thành mục tiêu năm ngoái khi gặp khó khăn về nguồn vốn trong bối cảnh lãi suất lên đến 9,25%, mức cao hơn nhiều so với nhiều quốc gia Châu Âu.
"Du lịch đang tạo nên lạm phát và những người làm công ăn lương bình thường đang phải gánh chịu hậu quả", Chủ tịch Finnbjorn A. Hermannsson của Liên đoàn lao động Iceland ngậm ngùi thừa nhận.
Trò chơi vương quyền
Theo tờ Fortune, câu chuyện phải lựa chọn giữa chiều du khách hay phục vụ cuộc sống người dân tại Iceland không phải vấn đề mới.
Kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, nền kinh tế Iceland đã phụ thuộc nhiều vào ngành du lịch để có thể giữ tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp, đồng thời duy trì tăng trưởng.
Bên cạnh đó, những bộ phim như "Trò chơi vương quyền" (Game of Thrones), vốn có nhiều cảnh quay ở Iceland, càng thu hút thêm du khách đổ về đây và làm trầm trọng tình hình thiếu nhà ở.
Tình hình nghiêm trọng đến mức trong Báo cáo bình ổn tài chính 2023 của Ngân hàng trung ương Iceland (ICB), các quan chức đã nhấn mạnh rằng sự tăng trưởng nhanh chóng của ngành du lịch đang làm bùng nổ tranh cãi về việc có nên hạn chế du khách bằng cách tăng phí, thuế, để cải thiện đời sống của người dân địa phương hay không.
Báo cáo trên nêu rõ dù ngành du lịch tạo ra việc làm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh khó khăn nhưng cũng tạo nên nhiều rủi ro ở mảng bất động sản.
"Sự bùng nổ du lịch dù làm giảm tỷ lệ thất nghiệp nhưng lại gây áp lực lên thị trường nhà ở khi phần lớn nhân viên ngành du lịch là lao động nhập cư nước ngoài", báo cáo nêu rõ.
Theo nhiều ước tính, lượng khách du lịch đổ về Iceland có thể tăng từ 2,2 triệu người năm 2023 lên 2,5 triệu người năm 2026.
*Nguồn: Fortune
