Cao tốc 7.669 tỷ đồng ở Việt Nam cần được mở rộng theo lệnh khẩn cấp, vì sao?

 Đề xuất đẩy nhanh mở rộng cao tốc Cam Lộ - La Sơn theo lệnh khẩn cấp 

Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh mới đây đã có văn bản gửi Bộ Xây dựng, đề nghị xem xét và chấp thuận chủ trương triển khai Dự án mở rộng cao tốc Bắc - Nam đoạn Cam Lộ - La Sơn theo hình thức xây dựng khẩn cấp.

Theo thông tin từ Ban Quản lý dự án, đến thời điểm hiện tại, công tác lựa chọn đơn vị tư vấn cho dự án đã hoàn tất. Đồng thời, hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi cũng đã được hoàn thiện, trình thẩm định và phê duyệt theo quy định.

Trong quá trình được giao nhiệm vụ lập báo cáo nghiên cứu khả thi, Ban đã chủ động triển khai lựa chọn tư vấn và đôn đốc các đơn vị liên quan phối hợp thực hiện các thủ tục theo đúng tiến độ mà Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) yêu cầu. Tuy nhiên, một số thủ tục phát sinh chậm trễ đã ảnh hưởng tới quá trình thực hiện dự án.

Từ thực tế này, Ban Quản lý dự án kiến nghị Bộ Xây dựng đề xuất cơ quan có thẩm quyền chấp thuận cho phép triển khai dự án theo trình tự đặc biệt dành cho công trình khẩn cấp. Phương án này cho phép các bước lựa chọn nhà thầu, thiết kế và thi công được tiến hành đồng thời, qua đó rút ngắn đáng kể thời gian chuẩn bị và đẩy nhanh tiến độ khởi công.

Các nội dung liên quan như chuyển đổi mục đích sử dụng rừng và đánh giá tác động môi trường cũng sẽ được thực hiện song song nhằm đảm bảo dự án khởi công đúng thời gian quy định.

Nếu được phê duyệt theo hình thức khẩn cấp, toàn bộ các giai đoạn tiếp theo sẽ được tiến hành với tiến độ rút gọn. Cụ thể, việc phê duyệt thiết kế kỹ thuật và lựa chọn nhà thầu được tiến hành song song, giúp nhà thầu có thể triển khai thi công ngay sau khi ký hợp đồng mà không cần chờ đợi hoàn tất toàn bộ thiết kế.

Phương án mở rộng theo lệnh khẩn cấp sẽ rút ngắn 4 tháng so với quy trình thông thường

Theo kế hoạch, dự án sẽ chính thức khởi công vào tháng 5/2025 và hoàn thành sau 15 tháng, tức là vào tháng 8/2026. Dự kiến, trong năm 2025, khối lượng thi công sẽ đạt khoảng 60% tổng giá trị hợp đồng với giá trị giải ngân ước tính hơn 4.400 tỷ đồng. Hình thức triển khai theo cơ chế khẩn cấp giúp tiết kiệm khoảng 4 tháng so với tiến độ thông thường.

Ngược lại, nếu thực hiện theo trình tự tiêu chuẩn, dự án chỉ có thể khởi công vào cuối tháng 8/2025 và hoàn thành vào cuối năm 2026. Trong trường hợp này, đến cuối năm 2025, khối lượng hoàn thành chỉ đạt khoảng 15% và giải ngân chưa tới 2.000 tỷ đồng.

Trước đó, vào tháng 10/2024, Chính phủ đã phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Cam Lộ - La Sơn. Dự án bao gồm việc mở rộng nền, mặt đường và các công trình trên tuyến từ 2 làn xe hiện tại lên 4 làn xe.

Dự án có tổng chiều dài khoảng 98,35 km. Điểm đầu tại Km0+000 (xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị), nối với dự án Vạn Ninh - Cam Lộ. Điểm cuối tại Km102+200 (xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế), tiếp giáp với đoạn La Sơn - Hòa Liên.

Tổng mức đầu tư để mở rộng dự kiến khoảng 6.488 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước. Trong đó, 5.488 tỷ đồng lấy từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2023 đã được Quốc hội thông qua; phần còn lại (1.000 tỷ đồng) thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030.

Từ khi đưa vào khai thác đến nay, tuyến cao tốc đã phát huy rất hiệu quả trong phân luồng, điều tiết giao thông giảm áp lực lưu lượng trên Quốc lộ 1 phía Nam, qua địa bàn tỉnh Quảng Trị. Tuy nhiên, qua quá trình khai thác sử dụng đã xuất hiện nhiều yếu tố tiềm ẩn tai nạn giao thông, ùn tắc giao thông và đã xảy ra một số vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng làm thiệt hại về tính mạng và tài sản của nhân dân.

Vì vậy, việc mở rộng cao tốc Cam Lộ - La Sơn là vô cùng bức thiết để triển khai các biện pháp đảm bảo an toàn giao thông trên tuyế. Dự án cũng giúp hoàn thiện mạng lưới giao thông khu vực theo quy hoạch, nâng cao năng lực vận hành tuyến cao tốc, đảm bảo an toàn giao thông và phát huy hiệu quả đầu tư các tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông trong dài hạn.

Thái Hà