Một cặp vợ chồng ngoài 60 tuổi tại Phủ Điền (Phúc Kiến, Trung Quốc) cùng nhận kết quả mắc ung thư dạ dày trong cùng một tuần. Cả hai người đều có triệu chứng đau bụng âm ỉ, dễ rối loạn tiêu hoá đã lâu nhưng đều cho là "bệnh người già". Cho đến tháng trước, đột nhiên cơn đau của bà Lưu tăng lên cả về tần suất lẫn mức độ, kèm theo nôn mửa và sốt dai dẳng về đêm. Dù uống thuốc nhiều ngày trời vẫn không thuyên giảm, bà quyết định cùng con gái tới bệnh viện khám tiêu hoá, nghi là ngộ độc thực phẩm.
Kết quả, bác sĩ phát hiện bà mắc ung thư dạ dày cuối giai đoạn 3, tức là giai đoạn gần cuối, khối u đã di căn và gần như không còn cơ hội phẫu thuật. Con gái bà khóc nức nở, than rằng bố mẹ mình cả đời lam lũ, sống tiết kiệm nên chỉ dám ăn rau củ và cá muối quanh năm, không ngờ sắp đến cuối đời còn mắc bệnh hiểm nghèo.
Bác sĩ nghe đến đây liền nhận ra có điểm bất thường, lập tức hỏi rõ hơn về thói quen ăn uống của hai ông bà. Cuối cùng phát hiện nguyên nhân gây bệnh chính là món rau củ muối mà ngày nào cặp đôi này cũng phải có trên bàn ăn. Mà khi lối sống giống nhau thì khả năng mắc bệnh giống nhau cũng rất cao, nhất là khi họ có cùng triệu chứng bất thường. Bác sĩ yêu cầu ông Hứa - chồng bà Lưu nhanh chóng tới tầm soát.
Không nằm ngoài dự đoán, ông Hứa cũng mắc bệnh ung thư dạ dày giống bà Lưu. May mắn hơn một chút, bệnh của ông mới ở giai đoạn 2, chưa di căn và sức khoẻ nền cũng tốt hơn nên cơ hội điều trị cũng tốt hơn.
Dưa muối không có lỗi, lỗi ở người ăn!
Theo bác sĩ điều trị của bà Lưu, bản thân rau củ muối không có lỗi, lỗi là do người làm và ăn nó sai cách. Không phải cứ ăn rau củ muối là sẽ ung thư dạ dày, nhưng nếu ăn giống như vợ chồng bà Lưu thì khó mà thoát bệnh.
Cụ thể, dưa muối khi ăn không thường xuyên, lượng nhỏ và đảm bảo vệ sinh, kiểm soát muối thì ăn vào ngon miệng, kích thích vị giác, tốt cho tiêu hoá. Vì vậy, đây cũng là món ăn "chống ngán" quen thuộc trên mâm cơm ngừoi Việt và nhiều quốc gia Châu Á khác, thậm chí còn được không ít người dùng để hỗ trợ giảm cân. Thế nhưng, vợ chồng bà Lưu lại mắc phải cùng lúc 3 sai lầm khi ăn rau củ muối trong nhiều năm. Đó là:
- Ăn quá nhiều: Gần như bữa nào cũng ăn, lượng rau cũng nhiều.
- Muối sai cách: Dùng quá nhiều muối và tái sử dụng nước cũ nhiều lần.
- Ăn sai cách: Thích ăn rau củ muối khi bụng đói, dùng khai vị, ăn khi muối chưa chín (muối xổi).
Bác sĩ cảnh báo, việc tiêu thụ quá nhiều dưa muối gây ung thư dạ dày. Bắt đầu từ quá trình muối chua, khi nitrat tự nhiên trong rau củ chuyển hóa thành nitrit độc hại, chất này sẽ phản ứng với amine (sản phẩm phân hủy protein) có sẵn trong thức ăn ngay trong môi môi trường axit của dạ dày để tạo ra hợp chất nitrosamine. Trong khi đây chính là chất gây ung thư cực mạnh (Nhóm 1 theo WHO) tích lũy dần và làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư.
Càng nghiêm trọng hơn nếu không kiểm soát lượng muối và dùng lại nước cũ khi muối rau củ. Nồng độ muối càng cao càng tạo điều kiện cho phản ứng hình thành nitrosamine. Nguy hiểm nhất là việc ăn rau củ muối khi nitrit đạt đỉnh, thường là trong vòng 3-7 ngày đầu tiên, hoặc dùng nước muối cũ để muối tiếp mẻ mới. Rau củ muối phải được ngâm kỹ ít nhất ba tuần đến ba tháng để hàm lượng nitrit giảm xuống mức an toàn. Nước muối cũ càng để lâu không thay sẽ càng tích tụ vi khuẩn và hợp chất độc hại, tuyệt đối không được tái sử dụng.
Chưa kể, cặp vợ chồng này không chỉ muối rau củ, mà còn có thói quen muối thịt, muối cá để ăn dần và tiết kiệm. Họ cũng không khám sức khỏe định kỳ, chủ quan với triệu chứng bất thường. Cuối cùng, nhận được "án tử" ung thư thì hối hận đã chẳng còn kịp nữa.
Nguồn và ảnh: Pingjiang, Skypost
Ngọc Ái
