Mới đây, tại thủ đô Bujumbura, Lumitel - thương hiệu của Viettel tại Burundi đã trở thành doanh nghiệp nước ngoài đầu tiên được đối thoại trực tiếp với Ngài Révérien Ndikuriyo, Tổng Bí thư Đảng CNDD-FDD cùng các cơ quan cấp cao của Burundi.
Đó là sự khẳng định cho vị thế của Lumitel, như một lời chia sẻ ngầm rằng họ không còn là một nhà đầu tư “khách trọ”, mà đã trở thành "người nhà", một đối tác chiến lược trong sự phát triển của quốc gia Đông Phi.
Lumitel vinh dự nhận Huân chương lao động Hạng Ba do Nhà nước Việt Nam trao tặng
Hành trình 10 năm: Từ "vùng trắng" đến phủ sóng 95% dân số
10 năm trước, Viettel quyết định đầu tư vào Burundi – quốc gia nghèo nhất thế giới lúc bấy giờ với GDP bình quân đầu người chỉ hơn 200 USD và là "vùng trắng" về viễn thông. Những người lính Viettel đã đến, mang theo tinh thần "ở đâu khó, ở đó có Viettel".
Chỉ sau 4 tháng kinh doanh, Lumitel đạt mốc 1 triệu thuê bao, được đánh giá là một kỷ lục vô tiền khoáng hậu. Từ chỗ chỉ có vài trạm phát sóng, nay Lumitel đã sở hữu hạ tầng lớn nhất quốc gia với 3.200 km cáp quang và phủ sóng 95% dân số.
“Ngày chúng tôi có mặt tại Burundi, điều thôi thúc lớn nhất là làm sao để công nghệ có thể chạm tới từng người dân. Lumitel kiên trì mở rộng hạ tầng, bởi chúng tôi tin rằng mỗi kết nối được tạo ra đều mang ý nghĩa rất riêng,” ông Phan Trường Sơn, Tổng giám đốc của Lumitel chia sẻ.
Sau thành công với vị trí số 1 ngành viễn thông, Lumitel tiếp tục mang đến giải pháp tài chính cho những người dân Burundi.
Tháng 3/2017, khi Lumitel bắt đầu cung cấp ví điện tử, thị trường đã là sân chơi độc quyền của hai đối thủ lớn với thị phần lần lượt là 97% và 3%. Lumitel nhìn thấy khe cửa hẹp mà các đối thủ bỏ qua, đó là khách hàng ở vùng nông thôn và những người dùng điện thoại "cục gạch" (2G). Lumicash phát triển công nghệ trên nền USSD, cho phép chuyển tiền, thanh toán ngay trên điện thoại đen trắng.
Chỉ sau chưa đầy 2 năm, Lumicash đã vươn lên dẫn đầu thị trường. Đến nay, với hơn 2,4 triệu người dùng, Lumitel đã trở thành "ngân hàng số" của người nghèo. Từ việc thanh toán hóa đơn, mua hàng đến nhận trợ cấp xã hội, tất cả đều được thực hiện qua chiếc điện thoại nhỏ bé.
Sự thay đổi ở Đông Phi
Theo thống kê, Lumitel đã tài trợ kết nối Internet băng rộng miễn phí cho tất cả các trường học công và trung tâm y tế công lập trên phạm vi toàn quốc để khái niệm "học trực tuyến" hay "khám bệnh từ xa" không còn là điều xa xỉ với học sinh và bệnh nhân nghèo.
Lumitel còn tặng thẻ bảo hiểm khám chữa bệnh cho người nghèo và duy trì các chương trình an sinh xã hội với tổng kinh phí lên tới hơn 1 triệu USD mỗi năm.
Đặc biệt, với dự án "Natwe Duterimbere - Cùng nhau phát triển, cùng tiến lên phía trước", Lumitel đã đầu tư khoan giếng, mang nước sạch miễn phí đến hàng trăm nghìn người dân tại 7 tỉnh. Đó là minh chứng cho thông điệp mà Lumitel theo đuổi: "Nước sạch là sự sống - viễn thông là con đường đến tri thức".
CEO Phan Trường Sơn nói: “Chúng tôi luôn tin rằng phát triển của doanh nghiệp phải song hành với phát triển của cộng đồng. Nhiều nhân viên chia sẻ rằng họ cảm thấy tự hào nhất khi nhìn thấy trẻ em có internet để học tập hay người dân vùng xa có thể sử dụng các dịch vụ số hằng ngày.”
Huân chương Lao động Hạng Ba do Nhà nước Việt Nam trao tặng, cùng 4 giải thưởng Stevie Awards và giải "Nhà mạng tốt nhất tại thị trường tăng trưởng" (WCA) năm 2025 là sự ghi nhận xứng đáng cho những điều mà Lumitel đã làm.
Những lần đầu tiên
Không chỉ là DN nước ngoài đầu tiên được đối thoại trực tiếp với Ngài Révérien Ndikuriyo, Lumitel tiếp tục tạo ra nhiều “lần đầu tiên” khác. Với vai trò cầu nối chiến lược của Lumitel, lần đầu tiên Ngài Révérien Ndikuriyo gặp Đại sứ Việt Nam tại Tanzania, bàn đến ký kết Biên bản ghi nhớ (MOU) giữa 2 Đảng trong năm 2026.
Lần đầu tiên những đóng góp của Lumitel cho nền bóng đá Burundi được ghi nhận bằng việc đồng hành cùng Chính phủ cổ vũ đội tuyển quốc gia trên sân vận động Cairo tại CAF Champions League.
Tổng bí thư Đảng cầm quyền Burundi khẳng định Lumitel “đã trở thành một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế Burundi hiện đại”.
Cũng trong năm, Cục Quản lý viễn thông Burundi (ARCT) đã cấp phép miễn phí tần số 5G cho Lumitel. Đây là thị trường nước ngoài đầu tiên của Viettel nhận được ưu đãi này, giúp tiết kiệm hơn 1 triệu USD chi phí.
Tầm nhìn 2026: "Digital for Life" – Không ai bị bỏ lại phía sau
Trở lại với cuộc đối thoại cùng Tổng bí thư Đảng cầm quyền Burundi hồi tháng 10, Lumitel không chỉ công bố kế hoạch đầu tư trong năm 2025 và lộ trình phủ sóng 4G/5G, mà còn đưa ra những đề xuất chính sách then chốt, được Chính phủ Burundi đánh giá cao, từ miễn thuế nhập khẩu smartphone, cải tiến gói cước… đến quy hoạch hạ tầng số.
Trong đó, giải pháp nhập khẩu và phân phối smartphone giá rẻ được coi là “đòn bẩy” để phổ cập công nghệ số, đưa Internet đến gần hơn với mọi tầng lớp nhân dân.
Với kế hoạch trên, Lumitel bước sang giai đoạn mới với thông điệp chiến lược: "Digital for Life - Công nghệ số vì cuộc sống”, biến công nghệ trở thành "hơi thở" của đời sống. Khi đó, một người mẹ ở vùng Gitega có thể khám bệnh từ xa qua video call 4G, một học sinh ở nông thôn có thể truy cập kho tri thức nhân loại, và nông sản Burundi có thể bán ra thế giới qua các nền tảng số.
Ông Phan Trường Sơn chia sẻ: “Chúng tôi luôn nhìn về phía trước với mong muốn đóng góp nhiều hơn nữa. Lumitel sẽ cố gắng để trở thành một phần của sự phát triển số bền vững tại Burundi”
Bảo Nam
