Trong bối cảnh chi phí năng lượng ngày càng leo thang và nhu cầu sử dụng điện không ngừng gia tăng, việc tối ưu hóa chi phí năng lượng đã trở thành một mục tiêu quan trọng đối với hầu hết các doanh nghiệp. Từ những nhà máy sản xuất quy mô lớn đến các doanh nghiệp dịch vụ, tất cả đều đang tìm cách ứng dụng các công nghệ mới để quản lý và giảm thiểu tiêu hao điện năng. Hãy cùng điểm qua một số giải pháp công nghệ hiện đại đang giúp các doanh nghiệp giảm thiểu chi phí và nâng cao hiệu quả vận hành.
1. Công nghệ IoT và giám sát năng lượng thông minh
Internet vạn vật (IoT) không còn là khái niệm xa lạ trong lĩnh vực công nghiệp. Nhờ vào khả năng kết nối và thu thập dữ liệu theo thời gian thực, các thiết bị IoT cho phép doanh nghiệp giám sát và quản lý lượng điện tiêu thụ một cách hiệu quả hơn. Các cảm biến và bộ điều khiển thông minh có thể được lắp đặt trên từng thiết bị, từ đó cung cấp dữ liệu chính xác về mức tiêu thụ điện, nhiệt độ, và tình trạng hoạt động.
Nhờ có hệ thống này, doanh nghiệp dễ dàng nhận ra các nguồn tiêu hao năng lượng bất thường, phân tích xu hướng sử dụng và đưa ra các điều chỉnh kịp thời để tối ưu hóa chi phí. Ví dụ, một doanh nghiệp sản xuất có thể theo dõi từng khâu trong dây chuyền sản xuất, từ đó điều chỉnh hoạt động của từng thiết bị theo nhu cầu thực tế, giúp tiết kiệm được một lượng lớn năng lượng tiêu thụ. Không chỉ vậy, việc giám sát từ xa còn cho phép phát hiện sớm các hỏng hóc, từ đó giúp doanh nghiệp giảm chi phí bảo trì ngoài kế hoạch.
2. Biến tần năng lượng và hệ thống quản lý tải điện
Đối với các doanh nghiệp sử dụng nhiều thiết bị công suất lớn như động cơ hay máy nén khí, biến tần năng lượng (inverter) là một giải pháp hiệu quả để điều chỉnh tốc độ và hiệu suất hoạt động theo nhu cầu thực tế. Khi không phải lúc nào cũng cần sử dụng tối đa công suất, biến tần giúp điều chỉnh tốc độ quay của động cơ, giảm mức tiêu thụ điện xuống thấp nhất mà vẫn đảm bảo hiệu suất.
Một ví dụ điển hình là trong lĩnh vực chế biến thực phẩm, hệ thống máy nén khí thường hoạt động liên tục với công suất cao, dẫn đến lãng phí năng lượng khi không sử dụng hết công suất. Bằng cách lắp đặt biến tần, doanh nghiệp có thể điều chỉnh linh hoạt theo từng thời điểm, giúp tiết kiệm đến 15-20% chi phí năng lượng mỗi năm.
3. Giải pháp lưu trữ năng lượng (Battery Energy Storage Systems - BESS)
Giải pháp lưu trữ năng lượng đang dần trở thành xu hướng trong ngành điện công nghiệp. BESS cho phép doanh nghiệp lưu trữ điện năng vào những thời điểm giá rẻ hoặc từ các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời, sau đó sử dụng trong giờ cao điểm khi giá điện tăng cao. Điều này giúp doanh nghiệp không chỉ giảm chi phí mua điện mà còn tránh được các sự cố gián đoạn điện do quá tải hoặc thiếu hụt nguồn cung.
Các doanh nghiệp tại một số khu công nghiệp lớn đã áp dụng hệ thống lưu trữ năng lượng để tối ưu hóa thời gian sử dụng điện. Một ví dụ điển hình là một nhà máy ở miền Nam đã cắt giảm 30% chi phí điện trong mùa cao điểm nhờ vào việc tận dụng BESS, đồng thời đảm bảo hoạt động sản xuất không bị gián đoạn khi có sự cố về nguồn cung cấp điện.
4. Các thiết bị điện không khí thải: Tủ đóng cắt không dùng khí SF6
Trong nhiều năm, khí SF6 (lưu huỳnh hexafluoride) được xem là giải pháp tiêu chuẩn trong các tủ đóng cắt trung thế nhờ vào khả năng cách điện và dập hồ quang hiệu quả. Tuy nhiên, khí SF6 lại có tác động tiêu cực rất lớn đến môi trường do khả năng giữ nhiệt gấp 23.500 lần CO2 và tồn tại trong khí quyển hàng nghìn năm. Chính vì vậy, việc loại bỏ khí SF6 khỏi các thiết bị điện đang trở thành một ưu tiên hàng đầu cho các doanh nghiệp muốn giảm thiểu tác động môi trường.
Để đáp ứng nhu cầu này, Schneider Electric đã phát triển dòng tủ đóng cắt SM AirSeT, một giải pháp đột phá sử dụng công nghệ cách điện bằng không khí và cắt chân không. Nhờ loại bỏ hoàn toàn khí SF6, SM AirSeT giúp giảm đáng kể lượng khí thải nhà kính, đồng thời vẫn giữ được hiệu suất vận hành cao và đảm bảo an toàn trong các hệ thống trung thế.
Bên cạnh việc thân thiện với môi trường, SM AirSeT còn tích hợp nhiều tính năng thông minh như giám sát từ xa và quản lý thiết bị qua hệ thống IoT. Điều này cho phép người dùng theo dõi trạng thái hoạt động của tủ đóng cắt theo thời gian thực, phát hiện sớm các sự cố tiềm ẩn và tối ưu lịch bảo trì. Nhờ đó, doanh nghiệp không chỉ giảm chi phí bảo dưỡng mà còn gia tăng tính liên tục và ổn định cho hệ thống điện của mình.
Với khả năng thay thế trực tiếp cho các tủ đóng cắt dùng SF6 mà không cần thay đổi cấu trúc hệ thống, SM AirSeT là lựa chọn phù hợp cho những doanh nghiệp muốn chuyển đổi sang các giải pháp xanh, bền vững nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả vận hành lâu dài.
5. Hệ thống quản lý và tối ưu hóa năng lượng (EMS)
Hệ thống quản lý năng lượng (Energy Management System - EMS) là một trong những giải pháp toàn diện cho phép doanh nghiệp theo dõi, kiểm soát và tối ưu hóa mức tiêu thụ điện năng một cách tổng thể. EMS không chỉ giúp doanh nghiệp lên lịch vận hành cho các thiết bị lớn để tránh giờ cao điểm mà còn có thể tự động điều chỉnh hoạt động của hệ thống chiếu sáng, hệ thống HVAC (sưởi ấm, thông gió và điều hòa không khí) và các thiết bị điện khác theo điều kiện môi trường và nhu cầu sử dụng thực tế.
Một doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất nhựa đã sử dụng hệ thống EMS để theo dõi và điều chỉnh mức tiêu thụ điện trong quá trình sản xuất. Kết quả là chỉ trong một năm, chi phí điện của họ đã giảm đến 25%, đồng thời cải thiện được chất lượng sản phẩm nhờ vào việc kiểm soát chính xác hơn các yếu tố liên quan đến nhiệt độ và áp suất.
Việc đầu tư vào các giải pháp công nghệ thông minh để tối ưu hóa chi phí năng lượng không chỉ giúp doanh nghiệp giảm bớt gánh nặng tài chính mà còn đóng góp tích cực vào việc bảo vệ môi trường. Từ các hệ thống giám sát năng lượng đến các thiết bị đóng cắt tiên tiến, mỗi công nghệ đều mang đến những giá trị thiết thực. Doanh nghiệp nên cân nhắc lựa chọn các giải pháp phù hợp với nhu cầu và quy mô để đảm bảo hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững trong tương lai.
