Động thái ở Panama của tỷ phú Hồng Kông (Trung Quốc) khiến Bắc Kinh tức giận: Dừng mọi thỏa thuận mới

Trang Firstpost (Ấn Độ) ngày 27/3 đưa tin, Bắc Kinh được cho là đã chỉ thị cho các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc đình chỉ mọi thỏa thuận thương mại mới với những công ty có liên quan tới tỷ phú Hồng Kông (Trung Quốc) Lý Gia Thành và gia đình ông, trong động thái dường như là hệ quả ngày càng gia tăng từ quyết định bán tài sản cảng gần Kênh đào Panama của công ty ông cho một liên danh do tập đoàn Mỹ đứng đầu.

Chỉ thị này được đưa ra sau khi tập đoàn CK Hutchison của Lý Gia Thành đồng ý thoái vốn trong hầu hết các hoạt động kinh doanh cảng toàn cầu của mình - bao gồm hai cơ sở tại Panama - trong thỏa thuận với một liên danh do gã khổng lồ đầu tư Mỹ BlackRock đứng đầu, theo truyền thông Mỹ.

Giao dịch trị giá hơn 19 tỷ USD này đã gây ra sự bất an ở Bắc Kinh trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung leo thang và những lo ngại về việc kiểm soát cơ sở hạ tầng chiến lược.

Truyền thông Mỹ đưa tin, chỉ thị này được ban hành vào tuần trước theo yêu cầu của các quan chức cấp cao tại Bắc Kinh, các doanh nghiệp được nhà nước Trung Quốc hậu thuẫn được đề nghị không ký kết bất kỳ quan hệ đối tác hoặc thỏa thuận thương mại mới nào với các công ty của Lý Gia Thành, trong khi các thỏa thuận hiện tại không bị ảnh hưởng.

Giám sát chặt chẽ “đế chế” của Lý Gia Thành

Ngoài ra, cơ quan quản lý Trung Quốc cũng đã bắt đầu xem xét các khoản đầu tư của gia tộc họ Lý, cả trong và ngoài Trung Quốc, nhằm sơ đồ hóa toàn bộ lợi ích tài chính của họ.

CK Hutchison - một tập đoàn lớn với các khoản đầu tư trải dài trên các lĩnh vực bán lẻ, viễn thông, cơ sở hạ tầng và cảng biển - từ lâu đã là một trong những doanh nghiệp lớn nhất tại Hồng Kông. Nhưng tính chất nhạy cảm về mặt chính trị của vụ mua bán cảng tại Panama dường như đã khiến chính quyền Trung Quốc tức giận, Firstpost nhận định.

Trong hai tuần qua, tờ báo Hồng Kông thân Bắc Kinh Ta Kung Pao đã đăng một loạt bài bình luận cáo buộc công ty của Lý Gia Thành làm suy yếu lợi ích quốc gia Trung Quốc.

Văn phòng Các vấn đề Hồng Kông và Ma Cao thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc đã đăng lại một số bài báo đó trên trang web chính thức của mình, khuếch đại những lời chỉ trích và thúc đẩy suy đoán rằng Bắc Kinh có thể can thiệp để làm chệch hướng giao dịch.

Hãng Reuters (Anh) trích dẫn một nguồn tin cho biết các cơ quan quản lý Trung Quốc, thực hiện theo chỉ đạo của lãnh đạo trung ương nước này, đã mở một cuộc điều tra đối với thỏa thuận thoái vốn kinh doanh cảng của CK Hutchison. Đây là một dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh ngày càng khó chịu với những gì họ coi là một cuộc thoái vốn do áp lực địa chính trị từ Washington thúc đẩy.

Điểm nóng địa chính trị

Theo Firstpost, các cảng trong thỏa thuận giữa CK Hutchison và BlackRock nằm gần Kênh đào Panama - một tuyến đường vận tải quan trọng từ lâu đã là nguồn lợi ích chiến lược đối với cả Mỹ và Trung Quốc.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công khai tán thành giao dịch này, coi đó là chiến thắng cho quyền kiểm soát của Mỹ trong khu vực. Trước đó, ông Trump đã kêu gọi xóa bỏ những gì ông mô tả là ảnh hưởng của Trung Quốc đối với Kênh đào Panama.

Vào ngày 27/3, giá cổ phiếu của CK Hutchison đã tăng tới 3,6% sau khi có thông tin nêu trên, nhưng đã giảm mức tăng để đóng cửa phiên giao dịch ở mức 1,2%.

Hữu Hiển