Trong Diễn đàn hợp tác đường sắt Việt Nam - Hàn Quốc, Bộ trưởng Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng và Giao thông Hàn Quốc (MOLIT) Park Sangwoo đã bày tỏ mong muốn đẩy mạnh hợp tác giữa hai quốc gia.
Ông đặc biệt nhấn mạnh “tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam mà Việt Nam đang triển khai sẽ trở thành động lực thúc đẩy mạnh mẽ nền kinh tế trong tương lai. Đây cũng sẽ là bước ngoặt quan trọng để Việt Nam vươn lên trở thành trung tâm của ASEAN. Hàn Quốc sẵn sàng đồng hành cùng Việt Nam trên mọi giai đoạn từ xây dựng đến vận hành các tuyến đường sắt tốc độ cao. Chúng tôi sẽ hợp tác để chuyển giao công nghệ, hợp tác về đào tạo chuyên gia".
Trên thực tế, đường sắt Hàn Quốc, còn được gọi là KTX, là mạng lưới giao thông hàng đầu của Hàn Quốc. Hiện KTX sở hữu mạng lưới đường ray toàn diện trải dài hơn 3.600 km, kết nối các thành phố lớn của quốc gia này.
Nhập khẩu từ Pháp, biến hóa bằng công nghệ Hàn Quốc
Năm 1899, chuyến tàu đầu tiên ở Hàn Quốc đi từ Seoul đến Incheon và chỉ đạt tốc độ 20km/h. Cột mốc này mở đường cho nhiều tuyến đường sắt khu vực được xây dựng trên khắp đất nước, đóng góp đáng kể vào sự tăng trưởng kinh tế của Hàn Quốc.
Năm 2004, tàu cao tốc Hàn Quốc đầu tiên được đưa vào hoạt động và chạy trên tuyến đường dài 412km từ Seoul đến Busan (thành phố lớn thứ hai ở Hàn Quốc). Vào thời điểm đó, đây là dịch vụ đường sắt cao tốc thứ năm trên thế giới, giúp kết nối các thành phố trên khắp đất nước chỉ trong vòng vài giờ. KTX đã thay đổi khả năng đi lại của người dân Hàn Quốc và thúc đẩy nền kinh tế địa phương.
KTX là tàu điện chạy bằng dây điện trên cao và động cơ điện trên tàu. Động cơ điện cung cấp năng lượng cho bánh xe của tàu, cho phép tàu chạy với tốc độ cao. Việc sử dụng tàu điện thân thiện với môi trường hơn so với tàu diesel truyền thống vì chúng thải ra ít khí thải hơn và tiết kiệm năng lượng hơn.
Theo Railway Technology, toa xe được chế tạo một phần tại Hàn Quốc, dựa trên TGV Réseau của Alstom (Pháp). Về sau, toa xe trên tuyến đã chuyển sang các mẫu hoàn toàn được sản xuất trong nước, hiện đang sử dụng KTX-Sancheon do Hyundai Rotem chế tạo.
Tàu có tốc độ hoạt động tối đa là 305km/h và là tàu cao tốc đầu tiên được thiết kế và phát triển tại Hàn Quốc. 71 đoàn tàu có thể tăng tốc từ 0 đến 300km/h trong 316 giây. Nguyên mẫu HEMU-430X thế hệ mới đạt tốc độ 421,4km/h vào năm 2013, phá vỡ kỷ lục tốc độ đường sắt trước đó của Hàn Quốc là 352,4km/h do tàu KTX-Sancheon HSR-350x lập.
Điều này có nghĩa là Hàn Quốc là một trong bốn quốc gia trên thế giới phát triển tàu có khả năng chạy với tốc độ trên 420km/h, cùng với Pháp, Nhật Bản và Trung Quốc.
Công nghệ cải thiện trải nghiệm của hành khách
Tính đến nay, KTX đã trải qua hơn 20 năm hình thành và phát triển. Giờ đây, du khách có thể tận hưởng những chuyến đi "không cần vé"; mọi người đều có thể dễ dàng mua vé qua điện thoại di động. Hành khách cũng có thể sử dụng ứng dụng thông minh "Korail Talk +". Nó cung cấp nhiều thông tin từ đặt vé đến thông tin hành trình theo thời gian thực. Tỷ lệ không cần vé của Korail là khoảng 70%, cho thấy ngành công nghiệp tàu cao tốc của Hàn Quốc phát triển như thế nào.
Việc vào tàu cũng không cần cổng; nghĩa là không cần kiểm tra vé vì người quản lý đã biết ghế nào có người ngồi hay không thông qua thiết bị PDA của họ.
Từ năm 2008, hành khách đã có thể sử dụng dịch vụ Wi-Fi miễn phí trên tàu KTX. Dung lượng Wi-Fi gần đây đã được nâng cấp với các giải pháp LTE và khách hàng hiện thậm chí còn hài lòng hơn với dịch vụ này.
Đơn hàng đầu tiên
Tháng 6/2024, Hàn Quốc đã thành công xuất khẩu KTX tới Uzbekistan. Nhà sản xuất tàu Hyundai Rotem đã công bố hợp đồng trị giá 270 tỷ KRW (tương đương 4.700 tỷ đồng) với Uzbekistan Railways để cung cấp và bảo dưỡng các đoàn tàu điện nhiều toa (HEMU) tốc độ cao.
Nội dung chính của thỏa thuận là cung cấp 42 đoàn tàu, tức là bảy đoàn tàu mỗi nhóm, dưới dạng xe HEMU 250 km/giờ, 42 tháng bảo dưỡng và sửa chữa, và chuyển giao công nghệ.
Các toa tàu này sẽ chạy trên tổng chiều dài tuyến đường là 1.216 km tại Uzbekistan, bao gồm các đoạn Tashkent-Bukhara (590 km), tuyến Bukhara-Khiva theo lịch trình (430 km) và Miskin-Nukus (196 km). Là đơn vị đầu tiên đưa đường sắt cao tốc HEMA vào Trung Á, liên doanh này sẽ nâng cao hiệu quả vận tải và cơ sở hạ tầng từ các đoàn tàu sử dụng nhiều đầu máy điện.
Thỏa thuận xuất khẩu đầu tiên này được coi là sự gia nhập chính thức của KTX, đánh dấu kỷ niệm 20 năm thành lập, tiến tới thị trường đường sắt cao tốc toàn cầu.
Thùy Anh
