Gan nhiễm mỡ xảy ra khi mỡ tích tụ trong gan làm ảnh hưởng đến chức năng của gan. Gan nhiễm mỡ được phân làm 2 loại là gan nhiễm mỡ do rượu (ALD) và gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
Theo Khalid Zalmay, một bác sĩ gia đình ở Anh, số ca mắc gan nhiễm mỡ đã tăng đột biến trong vài năm qua. Và gan nhiễm mỡ là một trong những lý do chính khiến mọi người bị sẹo ở gan - một tình trạng được gọi là xơ gan.
Gan nhiễm mỡ xảy ra khi mỡ tích tụ trong gan làm ảnh hưởng đến chức năng của gan. (Ảnh minh họa)
Bác sĩ Zalmay có hơn 100.000 người đăng ký trên YouTube. Trong một video, bác sĩ Zalmay đã cảnh báo sẹo gan là lý do phổ biến nhất khiến mọi người cần ghép gan. Ông giải thích có bốn giai đoạn của bệnh gan nhiễm mỡ:
Giai đoạn 1 - Gan nhiễm mỡ đơn giản hoặc gian nhiễm mỡ giai đoạn đầu
Bác sĩ Zalmay cho biết: "Đây thường là sự tích tụ chất béo trong tế bào gan và chỉ có thể được chẩn đoán khi xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm chức năng gan".
Giai đoạn 2 - Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu
Bác sĩ Zalmay cho biết đây là "phiên bản nghiêm trọng hơn của bệnh gan nhiễm mỡ khi gan bị viêm nặng hơn".
Khalid Zalmay, một bác sĩ gia đình ở Anh, có hơn 100.000 người đăng ký trên YouTube.
Giai đoạn 3 - Xơ hóa
Bác sĩ Zalmay giải thích: "Ở giai đoạn này, tình trạng viêm gây sẹo ở gan và các mạch máu gần đó. Nhưng lúc này, gan vẫn có thể hoạt động bình thường".
Giai đoạn 4 - Xơ gan
Bác sĩ Zalmay cho biết: "Đây là giai đoạn nghiêm trọng nhất và điều này xảy ra sau nhiều năm bị viêm và để lại sẹo, khi gan bắt đầu co lại, nó trở nên sần sùi và có nhiều sẹo".
Ông nói thêm: "Trong giai đoạn này, tổn thương là vĩnh viễn và có thể dẫn đến suy gan khiến gan không hoạt động bình thường. Đôi khi nó cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan".
Hai giai đoạn đáng lo ngại nhất (xơ hóa và xơ gan) có thể phát triển sau nhiều năm, và rõ ràng là bạn phát hiện ra bệnh càng sớm thì càng có nhiều thời gian để điều trị.
Dấu hiệu ban đầu của bệnh gan nhiễm mỡ
Bác sĩ Zalmay cho biết bệnh gan nhiễm mỡ rất khó phát hiện trước khi nó bắt đầu gây tổn hại cho gan, vì vậy điều quan trọng là phải chú ý đến các dấu hiệu và triệu chứng ban đầu sau:
- Mệt mỏi
- Yếu ớt
- Khó chịu, đầy bụng hoặc đau ở bên phải bụng, ngay dưới xương sườn
- Giảm cân không rõ nguyên nhân.
Với tình trạng mệt mỏi và suy nhược, bác sĩ Zalmay cho biết: "Chúng ta không biết chính xác lý do tại sao điều này xảy ra nhưng chúng ta biết rằng gan điều chỉnh phần lớn việc lưu trữ và giải phóng sản xuất năng lượng cho cơ thể".
"Vì vậy, khi gan bị tích tụ chất béo, điều này bắt đầu ảnh hưởng đến khả năng thực hiện công việc của gan một cách hiệu quả".
Bác sĩ Zalmay cho biết cảm giác khó chịu, đầy bụng hoặc đau ở vùng bụng bên phải có thể xảy ra do chất béo tích tụ quanh gan có thể khiến gan to ra. Khi gan phát triển lớn hơn, điều này gây đau âm ỉ vì gan chèn ép vào các cấu trúc khác trong khu vực.
Nhưng không phải ai cũng sẽ mắc phải triệu chứng này. Bác sĩ Zalmay nói thêm: "Có rất nhiều thứ có thể khiến bạn đau ở vùng này, chẳng hạn như sỏi mật, vì vậy nếu bạn gặp phải tình trạng này, tốt nhất bạn nên đi khám".
Bác sĩ Zalmay cho biết sụt cân không rõ nguyên nhân luôn là triệu chứng đáng lo ngại. Nhưng một số người có thể bỏ qua triệu chứng này vì gan nhiễm mỡ có liên quan đến béo phì.
"Người ta cho rằng khi bạn tiến triển qua các giai đoạn của bệnh, một số người có thể bị sụt cân, điều này có thể là do quá trình viêm đang diễn ra ở gan. Tất cả các phân tử viêm nhiễm này sẽ di chuyển trong máu, đôi khi bạn không thể phân hủy hết các chất độc nên các phân tử viêm nhiễm sẽ tích tụ. Các chất độc này đôi khi có thể khiến bạn buồn nôn. Nếu bạn cảm thấy buồn nôn, có thể bạn sẽ không ăn nhiều như bình thường".
"Khi gan làm việc nhiều hơn để cố gắng đối phó với căng thẳng và áp lực gia tăng, điều này làm tăng mức tiêu thụ năng lượng khi nghỉ ngơi của gan, kết quả là bạn đang đốt cháy nhiều calo hơn khi nghỉ ngơi. Hai cơ chế này kết hợp với nhau có thể là lý do tại sao mọi người có thể giảm cân - nhưng vẫn chưa biết chắc chắn lý do là gì. Và không phải ai cũng sẽ giảm cân. Tóm lại, dấu hiệu giảm cân không giải thích được ở bất kỳ bệnh nhân nào cũng cần được xem xét".
Dấu hiệu gan nhiễm mỡ ở các giai đoạn sau
Bác sĩ Zalmay cho biết các triệu chứng sau đây có thể xuất hiện khi bệnh gan nhiễm mỡ tiến triển:
- Ngứa da
- Phù nề
- Vàng da
- Mất ham muốn tình dục
- Dễ bị bầm tím
- Nước tiểu sẫm màu hơn
- Phân nhạt màu
Một triệu chứng "đỏ" không nên bỏ qua là:
- Phân đen như hắc ín
Bác sĩ Zalmay cho biết nếu điều này xảy ra, bạn cần phải gặp chuyên gia chăm sóc sức khỏe khẩn cấp vì đây là dấu hiệu máu không thể lưu thông qua gan một cách bình thường.
(Theo Express)
