Bất kể tương lai ra sao, Star Citizen gần như chắc chắn sẽ được nhắc đến như một chương đặc biệt trong lịch sử ngành game.
Dự án này chính thức bước vào giai đoạn phát triển toàn diện từ năm 2012, thời điểm chiến dịch gây quỹ cộng đồng được khởi động với mục tiêu ban đầu chỉ 2 triệu USD. Thành công đến quá nhanh và quá lớn khiến website nhận quyên góp liên tục quá tải, buộc Cloud Imperium Game - studio phát triển phải mở thêm chiến dịch Kickstarter song song. Kể từ đó đến nay, Star Citizen đã huy động được hơn 900 triệu USD, trở thành tựa game được gây quỹ nhiều nhất trong lịch sử.

Con số này thậm chí vẫn tiếp tục tăng lên, bởi Star Citizen, cho tới nay vẫn chưa ra mắt chính thức với các game thủ.
Cloud Imperium Games đến nay vẫn chưa công bố ngày phát hành cụ thể, dù dự án đã hái ra tiền trong suốt quãng thời gian Early Access kéo dài. Điều này khiến Star Citizen không chỉ là hiện tượng hiếm thấy trong lĩnh vực gây quỹ cộng đồng, mà còn là trường hợp đặc biệt của toàn ngành game: thời gian phát triển của nó đã vượt qua nhiều dự án nổi tiếng từng bị gán mác địa ngục phát triển như Duke Nukem Forever hay Beyond Good and Evil 2. Khác ở chỗ, Star Citizen thực tế vẫn có thể chơi được và sở hữu một cộng đồng người chơi hoạt động ổn định. Vậy vấn đề nằm ở đâu?
Xét một cách ngắn gọn, Star Citizen là một MMO sandbox lấy bối cảnh không gian. Tầm nhìn của dự án hướng tới một mô phỏng cuộc sống thiên hà, nơi người chơi có thể theo đuổi hàng loạt sự nghiệp khác nhau như vận chuyển hàng hóa, cướp biển không gian hay khai thác tài nguyên, tất cả đều tồn tại trong một thế giới trực tuyến chung. Mỗi nghề nghiệp đều có lộ trình phát triển riêng, mang tính tự do cao. Cloud Imperium Games gọi không gian này là Persistent Universe - vũ trụ bền vững, đóng vai trò nền tảng cho mọi hoạt động gameplay.
Điểm đáng chú ý là Star Citizen theo đuổi mức độ mô phỏng cực kỳ chi tiết, cả về kỹ thuật lẫn hình ảnh. Ví dụ, nhân vật sở hữu thanh máu riêng cho từng bộ phận cơ thể; nếu một chi bị tổn thương nghiêm trọng, vết thương đó sẽ tồn tại dai dẳng và cần được chữa trị bởi bác sĩ trong game. Cơ chế này không quá xa lạ với game chơi đơn như Fallout 3, nhưng lại gần như chưa từng xuất hiện trong một MMO online liên tục, và chính điều đó tạo nên chiều sâu hiếm thấy.
Tuy nhiên, tham vọng của Star Citizen cũng đi kèm những tranh cãi. Nhiều người chỉ trích dự án vì hiện tượng liên tục bổ sung các tính năng quá chi tiết và không cần thiết. Những ví dụ nổi tiếng bao gồm công nghệ face-over-IP (FoIP), cho phép webcam ghi lại biểu cảm khuôn mặt người chơi và tái hiện chúng trên nhân vật trong game, hay thậm chí là một bản cập nhật riêng dành cho cách NPC tương tác với… ga trải giường. Cloud Imperium Games cho rằng đây không phải là lan man tính năng, mà là những mảnh ghép cần thiết để xây dựng một thế giới nhập vai chân thực. Dù nhìn theo hướng nào, việc mở rộng không ngừng các tính năng rõ ràng khiến thời gian và chi phí phát triển đội lên đáng kể.
Đáng chú ý nhất trong số đó là Squadron 42, phần chơi cốt truyện nằm trong vũ trụ Star Citizen. Ban đầu, nó chỉ được định hướng như một trải nghiệm nhỏ mang tính hướng dẫn. Thế nhưng theo thời gian, Squadron 42 dần phình to thành một tựa game độc lập hoàn chỉnh. Từng được lên kế hoạch phát hành vào năm 2014, Squadron 42 liên tục trì hoãn và hiện được kỳ vọng ra mắt vào năm 2026 - tức 12 năm sau mốc ban đầu. Ngay cả mốc thời gian này cũng bị chính giám đốc nội dung của dự án nghi ngờ. Sự chậm trễ của Squadron 42 càng khiến cộng đồng đặt câu hỏi: nếu một game chơi đơn còn chưa thể hoàn thiện đúng hạn, liệu Cloud Imperium Games có đủ khả năng kiểm soát một MMO phức tạp gấp nhiều lần?

Star Citizen tồn tại được lâu đến vậy vì một lý do đơn giản: mô hình hiện tại vẫn đang hoạt động. Dù chưa ra mắt bản 1.0, dự án vẫn tạo doanh thu thông qua Pledge Store - nơi bán tàu vũ trụ và vật phẩm trong game. Đây cũng là khía cạnh gây tranh cãi nhất, khi nhiều gói vật phẩm có giá lên tới hơn 1.000 USD. Bên cạnh đó, Star Citizen còn nhận vốn đầu tư tư nhân từ nhiều quỹ lớn, cho thấy niềm tin nhất định vào tương lai dự án.
Với hơn 6 triệu người ủng hộ và nguồn tiền liên tục chảy vào, câu hỏi đặt ra là: tại sao phải vội vàng hoàn thiện? Nhà phát triển từng khẳng định Squadron 42 sẽ xong khi nó thực sự xong, và không muốn thỏa hiệp với chất lượng. Tuy nhiên, cũng không ít ý kiến cực đoan hơn, cho rằng Star Citizen đơn giản là một dự án gây tranh cãi kéo dài vô tận.
Tuấn Hưng
