Ngày 20/6, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Hội thảo chính sách xét, cấp học bổng, chi phí sinh hoạt cho người học các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt và công nghệ chiến lược.
Tại hội thảo, ông Ngô Văn Thịnh - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ GD-ĐT) đã trình bày đề dẫn một số nội dung cần trao đổi về chính sách học bổng cho người học các ngành khoa học cơ bản, công nghệ chiến lược và kỹ thuật then chốt.
Theo ông Thịnh, trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và xu thế toàn cầu hóa, các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt và công nghệ chiến lược đóng vai trò trọng yếu trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực sản xuất và cạnh tranh của nền kinh tế quốc gia.
Tuy nhiên, nguồn nhân lực trong các lĩnh vực này hiện vẫn còn hạn chế về số lượng và chất lượng, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển.
Tình trạng thiếu hụt nhân tài trong các ngành trọng điểm cho thấy nhiều ngành khoa học công nghệ tiên tiến đang thiếu hụt nhân lực có trình độ cao, đặc biệt là các kỹ sư, nhà khoa học trẻ được đào tạo bài bản và có kỹ năng thực tiễn. Điều này ảnh hưởng đến khả năng nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới và phát triển các lĩnh vực mũi nhọn của quốc gia.
Do đó, chính sách xét, cấp học bổng sẽ thu hút và khuyến khích các tài năng trẻ học tập, nghiên cứu và làm việc trong các lĩnh vực trên, đồng thời giúp người học giảm bớt khó khăn tài chính trong quá trình học tập.
Ông Thịnh cho hay, dự thảo nghị định quy định chính sách học bổng cho người học các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt và công nghệ chiến lược gồm 4 chương và 17 điều.
Người học mà dự thảo nghị định hướng tới là sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh và đang tiếp tục xin ý kiến tới đối tượng học sinh phổ thông và đào tạo nghề.
Dự kiến chính sách này áp dụng cho người học ở cả trường công lập và ngoài công lập, sẽ được cấp học bổng và chi phí hỗ trợ sinh hoạt nếu đạt đủ điều kiện. Mức chi phí hỗ trợ sinh hoạt đề xuất là 3,63 triệu đồng/tháng, tối đa 10 tháng/năm học.
Ngoài ra, học viên cao học, nghiên cứu sinh có kết quả học tập loại xuất sắc được cấp học bổng 100% học phí. Với nhóm giỏi và khá, học bổng lần lượt là 70% và 50%. Con số cụ thể sẽ căn cứ theo mức trần học phí quy định tại nghị định của Chính phủ.
Mỗi năm học cơ sở giáo dục tổ chức xét hỗ trợ học bổng và chi phí sinh hoạt thành 2 đợt, vào 31/10 và 31/3 hàng năm.
Trao đổi với các chuyên gia tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Lê Tấn Dũng nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước rất quan tâm tới thu hút, đãi ngộ người tài, nhưng vấn đề cốt lõi là cần cụ thể hóa chính sách trong thực tiễn sao cho đồng bộ, hiệu quả.
Thứ trưởng cho biết, trong số 53 triệu người trong độ tuổi lao động ở Việt Nam hiện nay, tỷ lệ qua đào tạo đạt hơn 68%, song chỉ trên 27% có bằng cấp, chứng chỉ. Điều này cho thấy nguồn nhân lực chất lượng cao vẫn còn hạn chế; đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt có sự đầu tư mất cân đối so với các ngành khác.
Với các góp ý từ chuyên gia, có thể thấy các quy định học bổng sau đại học còn chưa rõ nét, kinh phí dành cho khoa học công nghệ vẫn còn dàn trải, thiếu trọng điểm. Thứ trưởng nhấn mạnh đây là những thông tin rất quan trọng để ban soạn thảo rà soát, điều chỉnh và bổ sung chính sách phù hợp hơn.
Thứ trưởng Lê Tấn Dũng khẳng định chính sách cấp, xét học bổng mới sẽ không làm thay đổi hay hạn chế các chính sách học bổng, hỗ trợ người học hiện đang áp dụng tại các trường. Đây là sự bổ sung cần thiết nhằm khuyến khích người học theo đuổi các ngành mũi nhọn, chiến lược của đất nước.
