Tờ Guardian (Anh) ngày 12/5 đưa tin, cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã tái đắc cử chức Thị trưởng thành phố Davao – “thành trì chính trị” của gia đình ông - mặc dù đang bị giam giữ cách xa hàng nghìn kilomet tại The Hague (Hà Lan) vì cáo buộc phạm tội chống lại loài người.
Với hơn 60% số phiếu bầu, ông Duterte, 80 tuổi, đã dẫn trước một cách áp đảo với 405.000 phiếu bầu - bỏ xa đối thủ đứng thứ hai với 49.000 phiếu bầu, theo kết quả không chính thức từ ủy ban bầu cử được truyền thông địa phương công bố.
Theo Guardian, cựu Tổng thống Philippines Duterte đã bị bắt và đưa đến The Hague hồi tháng 3 năm nay vì cái gọi là "cuộc chiến chống ma túy" của ông, trong đó hàng nghìn người Philippines đã thiệt mạng, nhiều người trong số họ là thanh niên ở các khu vực đô thị nghèo đói bị bắn chết trên đường phố.
Bất chấp sự phẫn nộ của quốc tế về các vụ giết người, ông Duterte - được biết đến với phong cách mạnh mẽ, bình dân - vẫn được yêu mến trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của mình.
Vào sinh nhật lần thứ 80 của ông Duterte hồi tháng 3, hàng chục nghìn người ủng hộ ông đã tụ tập tại thành phố Davao, thắp nến và hát. Họ kêu gọi đưa ông trở về Philippines.
Guardian đưa tin, không rõ ông Duterte sẽ tuyên thệ nhậm chức Thị trưởng Davao như thế nào. Con gái ông, Phó tổng thống Philippines bị luận tội Sara Duterte, cho biết vấn đề này đang được "các luật sư của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) và các luật sư người Philippines của ông thảo luận".
Người ủng hộ ông Duterte hy vọng rằng, vì cựu Tổng thống đang bị giam giữ ở Hà Lan, chức Thị trưởng có thể do Phó thị trưởng đảm nhiệm - một cuộc đua mà con trai ông, Sebastian Duterte, cũng đang trên đường giành chiến thắng.
Philippines bầu cử giữa nhiệm kỳ
Kênh CBS News đưa tin, hơn 68 triệu cử tri Philippines vào ngày 125 đã đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ nhằm chọn ra một nửa trong số 24 thành viên Thượng viện, tất cả 317 ghế tại Hạ viện và nhiều vị trí khác nhau ở các tỉnh, thành phố của nước này.
Các cuộc bỏ phiếu đóng cửa lúc 7 giờ tối giờ địa phương và kết quả không chính thức bắt đầu được thông báo sau đó vài giờ. Kết quả chính thức sẽ được công bố trong vòng một tuần.
Dù không có tên trong lá phiếu nhưng cả Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. và Phó Tổng thống Sara Duterte đều đóng vai trò trung tâm trong cuộc bầu cử này thông qua danh sách các ứng cử viên mà họ hậu thuẫn.
Bà Sara Duterte nói vào đêm 12/5 rằng "kết quả không như chúng ta mong đợi", mặc dù các đồng minh của bà đang tìm kiếm ghế tại Thượng viện Philippines dường như đã thể hiện tốt hơn so với một số cuộc khảo sát trước bầu cử dự đoán.
Bà sẽ phải đối mặt với phiên luận tội tại Thượng viện Philippines vào tháng 7 vì cáo buộc âm mưu ám sát Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. và tham nhũng liên quan đến quỹ tình báo của văn phòng bà. Bà đã phủ nhận các cáo buộc, nói rằng chứng cứ là do các đối thủ chính trị của bà tung ra để hủy hoại bà.
Theo CBS News, bà Sara Duterte được coi là ứng cử viên nặng ký trong cuộc đua Tổng thống Philippines năm 2028. Nhưng nếu bị Thượng viện nước này kết tội, bà sẽ bị cách chức Phó tổng thống và bị tước tư cách tham gia chính quyền. Để được tha bổng, bà cần ít nhất 9 trong số 24 thượng nghị sĩ bỏ phiếu ủng hộ bà.
Maria Ela Atienza - giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Philippines - cho biết: "Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2025 sẽ rất quan trọng vì kết quả sẽ quyết định diễn biến tiếp theo, gia đình hoặc phe phái nào sẽ thống trị cuộc bầu cử năm 2028."
Nếu Phó Tổng thống Sara Duterte bị kết tội trong phiên luận tội, điều này có thể báo hiệu sự kết thúc của gia đình Duterte nắm giữ các vị trí chủ chốt tại nước này, bà Atienza cho biết.
CBS News đưa tin, các thành viên khác trong gia đình cựu Tổng thống Duterte tham gia tranh cử bao gồm con trai út Sebastian - Thị trưởng đương nhiệm của thành phố Davao, người hiện đang tranh cử Phó thị trưởng và được kỳ vọng cao sẽ giành chiến thắng.
Con trai cả của ông Duterte là Paolo đang tìm cách tái đắc cử làm thành viên Hạ viện Philippines. Hai người cháu trai của ông Duterte cũng đang tham gia tranh cử ở địa phương.
Duy Nguyễn (Theo Guardian)
