Cuộc đối đầu thương mại Mỹ - Trung tưởng chừng đã đẩy Apple vào tình thế cực kỳ khó khăn, nhưng một quyết định vào phút chót đã thay đổi cục diện. Chính quyền Mỹ đã công bố miễn trừ thuế quan 125% đối với hàng loạt thiết bị điện tử tiêu dùng phổ biến sản xuất tại Trung Quốc, bao gồm iPhone, iPad, Mac, Apple Watch và AirTags. Không chỉ vậy, mức thuế 10% dự kiến áp lên các sản phẩm này nếu nhập từ các quốc gia khác cũng được bãi bỏ.
"Đây là một sự giải tỏa lớn cho Apple," nhà phân tích Amit Daryanani của Evercore ISI nhận định. "Mức thuế đó lẽ ra đã đẩy chi phí lạm phát vật liệu lên rất cao." Ông dự đoán cổ phiếu Apple sẽ phục hồi sau khi đã sụt giảm tới 11% trong tháng 4 tính đến trước khi có tin miễn trừ.
Trước khi có quyết định miễn trừ này, Apple được cho là đã chuẩn bị sẵn một kế hoạch đối phó đầy thách thức. Hãng dự định điều chỉnh chuỗi cung ứng, chuyển hướng sản xuất nhiều iPhone hơn sang Ấn Độ để cung cấp cho thị trường Mỹ, nhằm tránh mức thuế 125% đánh vào hàng Trung Quốc . Với năng lực sản xuất tại Ấn Độ đang trên đà vượt 30 triệu máy/năm, chiến lược này có thể đáp ứng một phần đáng kể nhu cầu iPhone tại Mỹ.
Tuy nhiên, việc chuyển đổi sản xuất quy mô lớn như vậy trong thời gian ngắn là cực kỳ khó khăn, đặc biệt khi Apple đang chuẩn bị cho việc sản xuất iPhone 17 vào cuối năm nay. Nỗi lo về việc ảnh hưởng đến lịch ra mắt sản phẩm mới, khả năng phải tăng giá bán, và áp lực đàm phán với các nhà cung cấp đã bao trùm các bộ phận vận hành, tài chính và marketing của Apple.
Dù đã tạm thoát hiểm, rủi ro vẫn rình rập. Chính sách từ Nhà Trắng có thể đảo chiều bất cứ lúc nào, trong khi áp lực buộc Apple giảm phụ thuộc vào Trung Quốc ngày càng gia tăng. Việc đưa toàn bộ dây chuyền sản xuất iPhone về Mỹ gần như không khả thi trong ngắn hạn, do thiếu hụt lao động tay nghề cao và kỹ sư. Chuỗi cung ứng quy mô lớn, hiệu quả tại Trung Quốc vẫn là mắt xích không thể thay thế, nhất là khi gần 60% doanh thu của Apple đến từ ngoài châu Mỹ.
Quyết định miễn trừ thuế được đưa ra sau những nỗ lực vận động hành lang tích cực từ Apple và các công ty công nghệ khác kể từ khi các mức thuế mới được công bố vào ngày 2/4, đặc biệt là khi căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang. Các công ty cho rằng việc chuyển dây chuyền lắp ráp cuối cùng về Mỹ không mang lại nhiều lợi ích bằng việc tập trung đầu tư vào các công đoạn giá trị cao hơn như sản xuất chất bán dẫn. Việc miễn trừ này cũng tạm thời loại bỏ lợi thế cạnh tranh mà Samsung có thể đã đạt được.
Như vậy, Apple đã tạm thời vượt qua cơn sóng gió lớn nhất từ chính sách thuế quan. Tuy nhiên, sự việc này một lần nữa cho thấy sự mong manh của chuỗi cung ứng toàn cầu và vị thế phức tạp của Apple trong cuộc đối đầu này, buộc hãng phải tiếp tục con đường đa dạng hóa sản xuất một cách thận trọng.
Theo Bloomberg
Nguyễn Nghĩa
