Năm 2021, cái tên Zhang Yazhou đã trở nên nổi tiếng trên toàn cõi mạng xã hội Trung Quốc với hình ảnh ngồi trên nóc chiếc Tesla Model 3 để cho thấy sự giận dữ của mình đối với hãng xe điện Mỹ. Cô cho rằng, lỗi phanh trên chiếc xe điện là nguyên nhân gây ra vụ tai nạn cho cha mẹ cô khi chiếc xe của họ mất lái và đâm vào nhiều chiếc xe khác, khiến cha mẹ cô phải nằm viện 4 ngày vì hàng loạt chấn thương nặng.
Nhưng điều khiến cô tức giận hơn cả là sự im lặng của đại diện Tesla tại Trung Quốc. Không chỉ phản đối bằng hình ảnh thông thường, cô quyết định khởi kiện Tesla ra tòa án Trung Quốc và yêu cầu hãng Tesla phải công bố dữ liệu trước khi tai nạn để xác định nguyên nhân sự việc. Những lời tố cáo đầy quyết liệt ấy nhanh chóng lan tỏa, trở thành ngọn lửa bùng cháy trên mạng xã hội Trung Quốc.
Tuy nhiên, trong một diễn biến bất ngờ khi vụ kiện được đưa ra trước tòa, Tesla đã kiện ngược lại Zhang với cáo buộc vu khống thương hiệu, cho rằng những lời tố cáo của cô đã bịa đặt thông tin sai lệch, gây thiệt hại nghiêm trọng về uy tín cho hãng.
Sau nhiều phiên tòa và quá trình điều tra, một tòa án Trung Quốc tại Thượng Hải đã ra phán quyết trong một phiên tòa kín rằng các khiếu nại của cô Zhang vượt quá giới hạn phê bình công bằng và hợp lý. Tòa án buộc cô phải xin lỗi công khai và phải bồi thường thiệt hại cùng chi phí pháp lý lên tới khoảng 170.000 nhân dân tệ, tương đương với 23.000 USD.
Cô Zhang cho biết rằng, dù cô có thể đã nói sai một vài điều, nhưng với tư cách là một người tiêu dùng, cô có quyền lên tiếng và phê phán những sai sót của sản phẩm. Cô khẳng định rằng, việc chỉ trích không nhằm mục đích làm tổn hại danh tiếng của hãng mà chỉ là lời kêu gọi minh bạch và trách nhiệm từ phía Tesla – một công ty có giá trị lên tới hàng nghìn tỷ đô la.
Trong khi cô Zhang tiếp tục kháng cáo phán quyết này, Tesla – dưới sức ép từ dư luận – cũng phải công bố dữ liệu từ hệ thống giám sát từ xa của chiếc xe, thật bất ngờ, các dữ liệu cho thấy hệ thống phanh của chiếc xe đã hoạt động đúng chức năng. Các dữ liệu này lại càng làm lung lay hơn nữa các lập luận về lỗi kỹ thuật mà cô Zhang đưa ra.
Thế nhưng cô Zhang không phải là người duy nhất phải đối đầu với Tesla trên tòa án. Trong vòng 4 năm qua, Tesla đã khởi kiện ít nhất 6 chủ xe ở Trung Quốc với các cáo buộc tương tự khi họ cho rằng chiếc xe bị lỗi. Ngoài ra công ty cũng khởi kiện 6 blogger và 2 trang tin truyền thông khác ở Trung Quốc khi họ lên tiếng chỉ trích công ty. Tesla đã giành chiến thắng trong tất cả các vụ kiện này.
Ngoài ra, hãng AP cho biết, có ít nhất đến 81 vụ người dùng Trung Quốc khởi kiện Tesla về các vấn đề liên quan đến an toàn, chất lượng xe hoặc hợp đồng, nhưng các chủ xe chỉ thắng 9 trong tổng số các vụ kiện đó.
Nguyễn Hải
