Thời tiết mưa phùn cùng bầu không khí u ám tại Đại học Công nghệ Tshwane (TUT), một điểm nóng về sự gia tăng mới nhất của các ca mắc COVID-19 ở Nam Phi, dường như được thúc đẩy bởi biến thể Omicron mới đang khiến các quốc gia trên thế giới áp đặt các hạn chế mới.
Sau khi một số sinh viên có kết quả dương tính với SARS-CoV-2, trường đại học đã hoãn một số kỳ thi và các quan chức ở khu vực đô thị lớn hơn của Tshwane, bao gồm cả thủ đô Pretoria, hiện đang đẩy mạnh việc tiêm phòng, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi.
Tại TUT, rất ít sinh viên muốn nói về biến thể mới Omicron nhưng sự xuất hiện của nó khiến nhiều người không tiêm vaccine suy nghĩ lại, dù trung tâm tiêm chủng của trường đóng cửa cuối tuần qua. Chỉ 22% thanh niên 18-34 tuổi ở Nam Phi đã tiêm vaccine ngừa COVID-19.
Nhiều người không được tiêm phòng chỉ 22% thanh niên từ 18 đến 34 tuổi ở Nam Phi, và một số dường như đang suy nghĩ lại về điều đó, mặc dù đáng chú ý là trung tâm tiêm chủng của trường đại học đã đóng cửa vào cuối tuần.
Manqoba Zitha, một sinh viên đã đi tiêm vaccine ngừa COVID-19, cho biết anh sẽ thúc đẩy các bạn cùng lớp đi tiêm. Zitha cho biết: “Tôi đang cố gắng khuyến khích họ có thể được tiêm phòng, giúp họ tránh xa virus corona vì hiện nay số lượng ca nhiễm đang tăng lên”.
Gần 2 năm sau đại dịch, thế giới đang chạy đua để ngăn chặn biến thể COVID-19 mới nhất, lần đầu tiên được xác định ở miền Nam châu Phi nhưng đã xuất hiện trên toàn cầu. Các quốc gia đang áp đặt các hạn chế hoặc lệnh cấm đối với du khách từ một số quốc gia - các biện pháp mà Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa gọi là gây thất vọng.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đặt tên cho biến chủng COVID-19 là Omicron và phân loại nó là một dạng biến thể có khả năng lây truyền cao cần được quan tâm, mặc dù những nguy cơ thực sự của nó vẫn chưa được hiểu rõ. Các nghiên cứu ban đầu cho thấy nó làm tăng nguy cơ những người từng nhiễm COVID-19 có thể mắc lại bệnh này, WHO cho biết. Có thể mất vài tuần để biết liệu các loại vaccine hiện tại có kém hiệu quả hơn để chống lại nó hay không.
Tuy nhiên, một số chuyên gia vẫn hy vọng rằng vaccine ngừa COVID-19 ít nhất sẽ phần nào hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh nặng và nguy cơ tử vong, cũng như tiếp tục khuyến khích mọi người tiêm chủng.
Các chuyên gia cảnh báo đợt lây nhiễm sớm đã xảy ra ở những người trẻ tuổi và tình hình có thể trở nên nghiêm trọng hơn nếu đợt lây nhiễm mới ảnh hưởng đến những người dân Nam Phi lớn tuổi, chưa được tiêm phòng. Nhìn chung, 41% những người từ 18 tuổi trở lên đã được tiêm chủng.
Ít nhất 3 trường đại học ở Nam Phi: Đại học Cape Town, Đại học Witwatersrand ở Johannesburg và Đại học Bang Tự do ở Bloemfontein đã thông báo rằng bắt buộc phải tiêm phòng cho sinh viên vào năm tới. Một số chuyên gia cho rằng cần có các biện pháp tiếp theo.
Mosa Moshabela, giáo sư sức khỏe cộng đồng tại Đại học KwaZulu-Natal ở Durban, cho biết: “Tôi nghĩ rằng quyết định mà Nam Phi sắp phải đưa ra có lẽ xoay quanh việc tiêm chủng bắt buộc. Nhu cầu đối với vaccine này quá chậm chạp đến nỗi gần đây chính phủ đã yêu cầu giao hàng chậm hơn để có thời gian sử dụng hết 19 triệu liều vaccine Pfizer-BioNTech và Johnson & Johnson dự trữ hiện tại".
Trong một bài phát biểu trước quốc gia vào ngày 28/11, Tổng thống Ramaphosa nghiêm khắc kêu gọi mọi người nhanh chóng đi tiêm vaccine.
Một sự đột biến mới đã được dự đoán từ lâu và thậm chí là một biến thể mới, nhưng tốc độ mà Omicron tấn công đến như một "cú sốc" đối với các chuyên gia y tế Nam Phi.
Mặc dù số trường hợp được xác nhận vẫn còn tương đối thấp nhưng chúng đã tăng lên với tốc độ cao. Mức tăng đột biến mới bắt đầu sau một số bữa tiệc của sinh viên ở Pretoria. Con số nhanh chóng tăng vọt từ vài trăm trường hợp mỗi ngày lên hàng nghìn trường hợp.
Nam Phi đã công bố 3220 ca nhiễm mới vào ngày 27/11, trong đó 82% là ở Gauteng, theo Viện Quốc gia về Các bệnh Truyền nhiễm. Con số này vẫn thấp hơn nhiều so với mức đỉnh của đợt sóng trước, khi hơn 25.000 được xác nhận trong một ngày.
Tulio de Oliveira, Giám đốc Nền tảng Giải trình tự và Đổi mới Nghiên cứu KwaZulu-Natal, cho biết có tới 90% các ca nhiễm mới ở tỉnh Gauteng là do Omicron gây ra.
Bích Thảo
