Ông Pashinyan đã nói rằng những chẩn đoán gần đây về việc bản thân mắc Covid-19 là lý do khiến ông không đích thân tới Nga tham dự hội nghị thượng đỉnh thường niên của các quốc gia thành viên EAEU.
Hội nghị thượng đỉnh EAEU bắt đầu khai mạc vào ngày 25/12 (giờ địa phương) tại thành phố St. Petersburg của Nga.
Phát biểu tại phiên khai mạc hội nghị của Hội đồng tối cao EAEU hôm 26/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói ông sẽ đưa ra "một vài phát biểu mở đầu, trước khi trao lại diễn đàn" cho Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan, người đang giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng tối cao.
Trang Armenian News đưa tin, cuộc “đấu khẩu” giữa hai nhà lãnh đạo Belarus-Armenia nổ ra liên quan đến tranh cãi về hình thức Armenia tham gia hội nghị thượng đỉnh tiếp theo của EAEU dự kiến diễn ra vào tháng 5/2025 tại thủ đô Minsk của Belarus.
Tổng thống Belarus Lukashenko cho biết: "Trong những năm gần đây, chúng ta thường tổ chức hai phiên họp của Hội đồng Tối cao mỗi năm, thường là vào tháng 5 và tháng 12. Phiên họp mùa đông theo truyền thống diễn ra tại nước chủ nhà Nga. Có lẽ không hợp lý khi chúng ta thay đổi thông lệ này. Do đó, xét đến chức chủ tịch của Belarus trong các cơ quan EAEU [vào năm 2025], tôi đề xuất tổ chức phiên họp mùa hè tại Minsk và kết hợp với Diễn đàn Kinh tế Á-Âu, theo quy định trong các văn bản.”
“Tôi sẽ không đi chệch khỏi thông lệ đã thiết lập và sẽ đề xuất tổ chức các sự kiện này vào nửa cuối tháng 5, khoảng ngày 29/5 năm sau. Nếu các vị có bất kỳ đề xuất hoặc thay đổi nào, chúng ta sẽ đưa ra quyết định tiếp theo trong quá trình tham vấn. Do đó, [phiên họp sẽ được tổ chức] vào khoảng ngày 29/5", ông Lukashenko nói.
Về vấn đề này, Thủ tướng Armenia Pashinyan tuyên bố rằng phái đoàn Armenia sẽ tham gia phiên họp tại Minsk bằng hình thức trực tuyến.
"Cảm ơn ông Alexander Grigorevich [Lukashenko]. Tôi chỉ muốn nói rõ rằng chúng tôi [Armenia] không phản đối việc tổ chức phiên họp của Hội đồng kinh tế tối cao EAEU tại Minsk, nhưng tôi muốn nói trước rằng phái đoàn của chúng tôi sẽ tham gia phiên họp bằng hình thức trực tuyến", ông Pashinyan nói.
"Các vị gặp vấn đề gì? [Armenia] có xa Minsk không? Hay không có ai đưa các vị tới đó? Vâng, nếu cần thiết, chúng tôi sẽ sắp xếp cho phái đoàn của các vị", Tổng thống Belarus hỏi lại.
"Ông Alexander Grigorevich, tôi đã đưa ra tuyên bố công khai về vấn đề này và tuyên bố này vẫn có giá trị. Tôi không nghĩ đây là nơi phù hợp để thảo luận về những vấn đề này. Ông vừa nói, ông đã nêu vấn đề và tôi phải trả lời ngay để không có hiểu lầm nào", Thủ tướng Armenia nói.
"Vâng, chúng tôi sẽ xem xét lời đề nghị của ông", ông Lukashenko đáp lời.
"Chúng ta nên thảo luận về điều gì? Các vị không thể thảo luận về lời đề nghị của tôi vì đề nghị của tôi không phải là đối tượng để thảo luận", ông Pashinyan nói.
"Vâng. Chúng tôi sẽ chỉ thảo luận. Có thể sẽ không có TV để các vị có thể tham gia hội nghị từ xa", Tổng thống Belarus nói.
"Không có vấn đề gì cả. Không có vấn đề gì cả. Không có vấn đề gì cả", Thủ tướng Armenia trả lời.
Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU) là một liên minh kinh tế chính thức hoạt động vào đầu năm 2015 giữa các quốc gia Nga, Armenia, Belarus, Kazakhstan và Kyrgyzstan, trong đó Nga là nước dẫn đầu. Liên minh giữa các nước trước đó có tên là Cộng đồng kinh tế Á - Âu.
Theo trang Asbarez (Armenia), khi tiếp nhận chức Chủ tịch EAEU tại hội nghị thượng đỉnh, Tổng thống Belarus Lukashenko tiếp tục hướng sự chỉ trích vào Thủ tướng Armenia Pashinyan khi nói rằng ông hi vọng lãnh đạo của các quốc gia thành viên sẽ trực tiếp tham dự hội nghị thượng đỉnh thường niên vào cuối năm tới.
“Là chủ tịch, tôi muốn hỏi liệu những người tham gia có quan tâm đến liên minh của chúng ta không. Tôi muốn mọi người tham dự hội nghị, thay vì nói với chúng tôi bằng hình thức trực tuyến về ý định hợp tác của họ”, ông Lukashenko nói.
"Chúng tôi biết rằng ông không chỉ cạo râu mà còn hơi ốm", ông Lukashenk nói thêm, ám chỉ đến việc Thủ tướng Pashinyan mới cạo bỏ bộ râu lâu năm từ đầu tháng này. "Đó là lý do tại sao chúng tôi coi ông là một thành viên mới, trẻ tuổi của liên minh chúng tôi, ít nhất là dựa vào vẻ bề ngoài", nhà lãnh đạo Belarus châm chọc.
Theo trang Asbarez (Armenia), mối quan hệ giữa Armenia và Belarus đã xấu đi đáng kể từ khi Tổng thống Belarus đưa ra lời nhận xét liên quan đến cuộc chiến năm 2020 ở Nagorny-Karabakh trong chuyến thăm Azerbaijan hồi tháng 5/2024.
Sau cuộc hội đàm với Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev vào thời điểm đó, ông Lukashenko nói với các phóng viên rằng hai bên đã thảo luận về khả năng giành chiến thắng của Azerbaijan trong cuộc chiến năm 2020 với Armenia ngay cả trước khi cuộc chiến bắt đầu.
"Sau đó, chúng tôi đi đến kết luận rằng có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến. Điều này rất quan trọng. Việc giữ vững chiến thắng đó là rất quan trọng", ông Lukashenko nói.
Những phát biểu này và phản ứng sau đó của Thủ tướng Armenia Pashinyan đã thúc đẩy Yerevan và Minsk triệu hồi đại sứ của họ.
Hữu Hiển
