Ngày 19/2, tại thôn Muỗng Do, xã Điền Trung, UBND huyện Bá Thước tổ chức lễ hội Mường Khô năm 2024 và đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ hội Mường Khô có ý nghĩa nhằm tri ân Quận công Hà Công Thái và các vị tướng dòng họ Hà đã có công dẹp loạn ở vùng biên giới phía Tây tỉnh Thanh Hóa vào cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX, đồng thời cầu cho nhân khang, vật thịnh, mùa màng tươi tốt, con người và vạn vật sinh sôi nảy nở.
Vào cuối thế kỷ 18, tại vùng đất Mường Khô (nay là xã Điền Trung) xuất hiện một vị lang Mường ưu tú, đó là Quận công khâm sai chánh thống lãnh thượng đạo trấn Thanh Hóa Hà Công Thái. Ông là người đã giúp vua Gia Long trong cuộc tiến quân ra Bắc giành lấy Thăng Long, thống nhất đất nước và gìn giữ vùng biên cương phía Tây Thanh Hóa. Nhờ những đóng góp to lớn với triều Nguyễn, tên tuổi của ông được lưu danh đến muôn đời sau.
Để ghi nhớ công lao của ông, nhân dân và dòng họ Hà Công đã lập đền thờ ông (hay còn gọi là chùa Mèo) tại thôn Muỗng Do. Kể từ đó đến nay, nơi đây đã trở thành chốn tâm linh và lễ hội Mường Khô cũng ra đời từ đó.
Về với lễ hội, nhân dân và du khách sẽ được thưởng thức và chìm đắm vào một không gian văn hóa tâm linh độc đáo của các nghi lễ truyền thống, thể hiện sự tôn kính với các vị thần linh, anh hùng, nghĩa sỹ đã gắn liền với sông núi, che chở, nâng đỡ để mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, muôn dân được an lành, ấm no, hạnh phúc và được trải nghiệm vào các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao mang đậm bản sắc văn hóa.
Ông Đầu Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa khẳng định: Sự kiện đón nhận và vinh danh lễ hội Mường Khô là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vừa là niềm vinh dự, tự hào, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu cao về trách nhiệm của các cấp, các ngành của tỉnh và huyện Bá Thước; về trách nhiệm của các thế hệ nghệ nhân và cộng đồng các dân tộc anh em trên địa bàn huyện Bá Thước trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản.
Lương Diễn