Trong chế độ ăn của người mắc bệnh tiểu đường, việc lựa chọn thực phẩm có vai trò rất quan trọng. Trái cây, dù cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất, cũng chứa một lượng đường tự nhiên (fructose) nhất định. Đối với người mắc bệnh tiểu đường, một số loại quả có thể làm tăng nhanh đường huyết, gây khó khăn cho việc kiểm soát bệnh. Dưới đây là những loại trái cây người mắc bệnh tiểu đường nên tránh xa hoặc hạn chế trong thực đơn hàng ngày.
Xoài
Xoài có lượng đường tự nhiên cao, đặc biệt là fructose.
Xoài là loại trái cây thơm ngon, giàu vitamin A, C, và các chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, xoài có chỉ số GI vừa phải từ 51-60, đường sucrose và fructose cao, điều này khiến bệnh nhân tiểu đường chỉ nên sử dụng một phần nhỏ để tránh lượng đường tăng đột biến.
Chuối chín
Chuối là một loại quả giàu kali, vitamin B6, và vitamin C. Tuy nhiên, chuối chín có chỉ số đường huyết (GI) cao hơn chuối xanh hoặc chưa chín hoàn toàn, điều này làm cho lượng đường trong máu tăng nhanh khi tiêu thụ. Một quả chuối chín trung bình có thể chứa khoảng 14-15 gram đường, đủ để gây ảnh hưởng đến việc kiểm soát đường huyết của người bệnh tiểu đường.
Nếu muốn ăn chuối, người mắc bệnh tiểu đường nên chọn chuối vừa chín tới, không quá chín, hoặc chia nhỏ để ăn ít lần trong ngày.
Nho
Nho chứa nhiều vitamin C, vitamin K, và chất chống oxy hóa polyphenol, rất có lợi cho sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, lượng đường tự nhiên trong nho khá cao, nhất là nho xanh và nho đỏ. Chỉ cần ăn một ít nho, lượng đường trong máu có thể tăng lên nhanh chóng, đặc biệt là đối với người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Người mắc bệnh tiểu đường nên hạn chế ăn nho, hoặc chỉ nên ăn khoảng 5-6 quả nho nhỏ mỗi lần, tránh ăn cả chùm để không làm tăng đường huyết đột ngột.
Dứa
Nếu thích dứa, người bệnh tiểu đường nên ăn ở mức độ vừa phải, khoảng 1-2 lát nhỏ mỗi lần.
Dứa là loại quả chứa nhiều vitamin C, enzyme bromelain giúp hỗ trợ tiêu hóa và chống viêm. Tuy nhiên, dứa cũng là một trong những loại trái cây có hàm lượng đường cao. Chỉ số GI của dứa thuộc vào mức trung bình, nhưng vì hàm lượng đường tự nhiên cao nên dễ làm tăng đường huyết sau khi tiêu thụ.
Nếu thích dứa, người bệnh tiểu đường nên ăn ở mức độ vừa phải, khoảng 1-2 lát nhỏ mỗi lần. Đồng thời, cần tránh ăn dứa khi đói để không làm đường huyết tăng đột ngột.
Sầu riêng
Sầu riêng không chỉ nổi tiếng với hương vị đậm đà mà còn với hàm lượng đường và chất béo rất cao. Một quả sầu riêng có thể chứa đến 27-30 gram đường và nhiều carbohydrate, khiến nó trở thành "kẻ thù" đối với người mắc bệnh tiểu đường. Ăn sầu riêng có thể làm tăng đường huyết đột ngột và ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh.
Người bệnh tiểu đường cần tuyệt đối tránh ăn sầu riêng hoặc nếu quá thèm, hãy chỉ nên ăn một lượng cực nhỏ và không nên ăn thường xuyên.
Các loại quả siêu ngọt khác
Bên cạnh những loại trái cây trên, một số loại quả khác cũng cần được người mắc bệnh tiểu đường hạn chế, như xoài cát, mít, chôm chôm, vải, nhãn, măng cụt… Những loại quả này thường có hàm lượng đường cao, dễ gây tăng đường huyết và khó kiểm soát nếu ăn quá nhiều.
Các loại quả nhiệt đới như mít, nhãn và chôm chôm thường có lượng đường fructose cao. Với người bệnh tiểu đường, ăn các loại quả này có thể khiến đường huyết tăng mạnh và gây ra các triệu chứng mệt mỏi, khó chịu.
Các loại quả nhiệt đới như mít, nhãn và chôm chôm thường có lượng đường fructose cao.
Lời khuyên cho người mắc bệnh tiểu đường khi chọn trái cây
Người mắc bệnh tiểu đường không cần loại bỏ hoàn toàn trái cây khỏi chế độ ăn uống, nhưng cần phải lựa chọn một cách thông minh. Một số lời khuyên hữu ích bao gồm:
Chọn các loại quả có chỉ số đường huyết thấp: Các loại quả như dâu tây, việt quất, táo xanh, lê, kiwi có lượng đường tự nhiên thấp hơn, thích hợp cho người mắc bệnh tiểu đường.
Ăn với lượng nhỏ và kết hợp chất xơ: Hạn chế ăn quá nhiều trái cây trong một lần, chia nhỏ ra nhiều bữa trong ngày. Kết hợp với chất xơ từ rau xanh để giảm tốc độ hấp thụ đường vào máu.
Tránh nước ép trái cây: Nước ép thường chứa nhiều đường và ít chất xơ hơn so với trái cây tươi. Thay vì uống nước ép, người bệnh nên ăn trái cây tươi để có lợi cho việc kiểm soát đường huyết.
Kiểm soát thời gian ăn trái cây: Tránh ăn trái cây sau bữa tối hoặc trước khi đi ngủ, vì đường huyết có xu hướng tăng cao vào ban đêm. Nên ăn trái cây vào buổi sáng hoặc sau bữa ăn chính, khi cơ thể đang hoạt động.
Việc lựa chọn loại trái cây phù hợp là một phần quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tiểu đường. Dù trái cây cung cấp nhiều dưỡng chất có lợi, nhưng không phải loại nào cũng tốt cho người mắc bệnh này. Những loại quả như xoài, chuối chín, nho, dứa, sầu riêng, và một số loại quả nhiệt đới khác có hàm lượng đường cao, dễ làm tăng đường huyết và cần được hạn chế trong chế độ ăn. Người bệnh nên chú ý theo dõi mức đường huyết và tham khảo ý kiến của bác sĩ để điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp nhằm duy trì sức khỏe ổn định.
