Vào chiều ngày 05/7/2024, người dân tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc) bàng hoàng chứng kiến cảnh tượng kinh hoàng khi một cơn lốc xoáy mạnh bất ngờ ập đến. Theo thông báo từ Cơ quan Quản lý Tình trạng Khẩn cấp tỉnh Sơn Đông, thảm họa thiên nhiên này đã khiến 83 người bị thương, 5 người đã tử vong. Ngoài ra, lốc xoáy còn gây thiệt hại nặng nề về tài sản với 2.820 ngôi nhà bị hư hại, hơn 60.900 hecta đất nông nghiệp bị ảnh hưởng và 48 đường dây điện bị hư hỏng.
Ngay sau khi lốc xoáy càn quét, chính quyền các cấp đã nhanh chóng triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn. Các chuyên gia y tế được điều động đến hiện trường để cứu chữa người bị thương. Người dân ở những khu vực bị ảnh hưởng cũng được sơ tán và bố trí chỗ ở an toàn.
Theo mô tả của các nhân chứng, sức tàn phá của cơn lốc xoáy thật khủng khiếp. Ông Hoắc, chủ một nhà hàng ở thôn Lôi Trang, huyện Đông Minh cho biết: "Tôi may mắn thoát nạn vì lúc đó đang đi đón con. Nhưng ở trong làng, nhiều người bị thương đã được đưa đi bệnh viện. Có những ngôi nhà bị tốc mái hoàn toàn." Lốc xoáy đã xé toạc nhiều công trình, những đồ vật bị cuốn bay lên cao. "Bàn ghế trong quán của tôi bị gió thổi bay, mái nhà bị lật tung, điều hòa cũng rơi vỡ. Trời đang mưa nên chúng tôi vẫn chưa thể dọn dẹp được gì", ông Hoắc chia sẻ thêm.
Theo phân tích của chuyên gia phân tích khí tượng Thẩm Vũ Dương, hiện tượng lốc xoáy không phổ biến ở Sơn Đông. Dựa trên dữ liệu từ năm 1991 đến 2010, Giang Tô là tỉnh có số lần xuất hiện lốc xoáy nhiều nhất Trung Quốc, trung bình 4,8 cơn mỗi năm. Tiếp theo là Quảng Đông với 4,3 cơn. Trong khi đó, Sơn Đông chỉ ghi nhận trung bình 1,5 cơn lốc xoáy mỗi năm.
"Nguyên nhân chính khiến Sơn Đông bất ngờ hứng chịu lốc xoáy lần này là do ảnh hưởng kết hợp của rãnh thấp trên cao và dòng khí tây nam nóng ẩm ở rìa phía tây bắc của vùng áp suất cao cận nhiệt đới. Điều này tạo ra cấu trúc khí quyển không ổn định với không khí khô và lạnh ở trên cao, nóng ẩm ở phía dưới, dẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan", ông Thẩm Vũ Dương giải thích.
Cục Khí tượng Trung Quốc cho biết thêm, lốc xoáy là một hiện tượng thời tiết cực đoan, xảy ra trong một khu vực nhỏ, có cường độ mạnh và diễn biến rất nhanh. "Đây là một dạng xoáy khí mạnh, hình thành từ những đám mây dông và mở rộng xuống mặt đất. Đường kính trung bình của lốc xoáy dao động từ 200 - 300m. Thời gian tồn tại của một cơn lốc xoáy thường chỉ kéo dài từ vài phút đến vài chục phút". Điều kiện tiên quyết để hình thành lốc xoáy là thời tiết đối lưu mạnh. Đặc biệt, khi có sự xuất hiện của dòng tia ở tầng thấp, nguy cơ xảy ra lốc xoáy sẽ tăng lên đáng kể.
Lốc xoáy khác với gió mạnh thông thường ở chỗ nó là luồng khí xoáy, thường đi kèm với phễu mây... Ngoài ra, tâm lốc xoáy có áp suất cực thấp, có khả năng gây ra thiệt hại nghiêm trọng hơn nhiều so với gió mạnh thông thường. Tại Trung Quốc, lốc xoáy được phân thành bốn cấp, dựa theo cường độ của nó. Cấp một là lốc xoáy yếu (tương đương EF0 trở xuống), cấp hai là lốc xoáy trung bình (EF1), cấp ba là lốc xoáy mạnh (EF2 và EF3) và cấp bốn là lốc xoáy cực mạnh (EF4 và EF5).
Trung bình mỗi năm, Trung Quốc ghi nhận khoảng 24 cơn lốc xoáy, tập trung chủ yếu vào mùa xuân và mùa hè (từ tháng 4 đến tháng 8). Tháng 4 và tháng 7 được ghi nhận là hai tháng có số lượng lốc xoáy nhiều nhất, lần lượt chiếm 18,5% và 29,5% tổng số cơn lốc xoáy trong năm. Khoảng thời gian từ buổi chiều đến tối là thời điểm dễ xảy ra lốc xoáy nhất. Các khu vực đồng bằng như đồng bằng sông Dương Tử, đồng bằng châu thổ Châu Giang, đồng bằng Đông Bắc và đồng bằng Hoa Bắc là những nơi có nguy cơ cao xảy ra lốc xoáy. Trong đó, Giang Tô và Quảng Đông là hai tỉnh có tần suất xuất hiện lốc xoáy nhiều nhất, trung bình lần lượt là 4,8 và 4,3 cơn mỗi năm.
Theo 163
