Bom lượn là một hệ thống khá đơn giản còn được nhiều chuyên gia gọi là bom "ngu". Chúng không giống như tên lửa hành trình hay tên lửa siêu thanh trong các kho vũ khí hiện đại.
Làm cho bom "ngu" thông minh hơn
Nhằm nâng cao khả năng tấn công của những quả bom "ngu", các chuyên gia đã được tăng cường cho chúng các hệ thống dẫn đường thô sơ, một số thậm chí còn có cánh. Do đó, những quả bom "ngu" này được chuyển đổi thành những quả bom thông minh với sức sát thương cao.
Ưu điểm chính của những vũ khí này là cho phép máy bay tấn công mục tiêu mà không cần đi vào phạm vi phòng không của đối phương. Điều này đặc biệt quan trọng đối với Nga, vì Ukraine đã khéo léo triển khai các hệ thống phòng không do NATO cung cấp, để làm chậm chiến dịch không kích của Nga chống lại lực lượng mặt đất của Ukraine. Để vượt qua mối đe dọa này, Lực lượng Không quân Nga đã phóng những quả bom cũ từ thời Liên Xô như FAB-500 hoặc FAB-1500, được nâng cấp bằng bộ dụng cụ mô-đun trượt và hiệu chỉnh thống nhất (UMPK).
Bom lượn của Nga đã đóng vai trò quan trọng trong những thành công trên chiến trường của Nga, đáng chú ý là ở những nơi như Avdiivka. Việc triển khai bom lượn đã gây được sự chú ý vì khả năng phá hủy mạnh mẽ các vị trí kiên cố của Ukraine, mà thông thường chỉ có thể đạt được bằng pháo binh hoặc tên lửa tiên tiến hơn, trong điều kiện buộc phải triển khai gần với mục tiêu, nghĩa là các lực lượng Nga bắn các hệ thống này sẽ gặp nguy hiểm lớn hơn do nằm trong tầm với của các hệ thống phòng thủ Ukraine.
Do tính đơn giản tương đối của chúng, bom lượn có giá thành rẻ. Khía cạnh này cho phép thực hiện nhiều cuộc tấn công hơn, đây là yếu tố then chốt trong chiến lược đánh bại Ukraine của Nga: tấn công ồ ạt và làm bão hòa các hệ thống phòng thủ của Ukraine, làm cạn kiệt kho đạn dược của lực lượng phòng thủ Ukraine và tạo điều kiện cho lực lượng lớn hơn của Nga giành chiến thắng cuối cùng.
Ukraine không thể chống lại bom lượn
Chỉ có một số ít biện pháp đối phó mà người Ukraine và các đồng minh NATO của họ có thể triển khai để ngăn chặn mối đe dọa bom lượn của Nga. Trong số các biện pháp đối phó này, nỗ lực đơn giản và hiệu quả nhất là bắn hạ máy bay chiến đấu của Nga trước khi chúng có thể triển khai bom lượn. Các khẩu đội tên lửa Patriot do Mỹ cung cấp đã hữu ích trong nỗ lực này. Tuy nhiên, các hệ thống này tương đối khan hiếm và cũng là một trong những mục tiêu được Quân đội Nga "săn đón và chăm sóc" rất kỹ.
NATO đang cố gắng tạo ra nhiều biện pháp đối phó hơn trước mối đe dọa bom lượn của Nga. Các chuyên gia NATO cho rằng, cần phải nhận dạng các cuộc tấn công bằng bom lượn đang tới sớm hơn và tạo ra các hệ thống có thể chặn và phá hủy vật lý các quả bom trước khi chúng có thể đánh trúng mục tiêu. Các yếu tố khác mà các chuyên gia đang xem xét là phá vỡ khả năng điện tử của các quả bom lượn, bởi chúng phụ thuộc vào radar, tia laser và các công nghệ khác để nhắm mục tiêu, vì vậy có thể vô hiệu hóa chúng theo cách đó.
Nhưng hiện NATO không có phương pháp nào trong số những phương pháp phòng thủ chống lại bom lượn của Nga thực sự vượt ra khỏi giai đoạn lý thuyết. Đó là một vấn đề lớn, vì Ukraine ngày càng cảm thấy sức ép từ cuộc tấn công mới của Nga và chính quyền Tổng thống Trump ít quan tâm hơn nhiều so với chính quyền cựu Tổng thống Biden trong việc duy trì mức độ ủng hộ cao đối với Kiev.
Rẻ hơn và cũ hơn vẫn có thể chiến thắng
Trong cuộc xung đột, cả Nga và Ukraine đều dựa vào các nền tảng vũ khí phức tạp để chiến đấu. Tuy nhiên, các nền tảng này đã nhiều lần hoạt động kém hiệu quả. Thay vào đó, các hệ thống đơn giản hơn, rẻ hơn và cũ hơn đã hoạt động tốt hơn nhiều trên các chiến trường phức tạp của Ukraine.
Bom lượn là một ví dụ tuyệt vời về điều này. Vào thời điểm chính quyền Tổng thống Trump đang cố gắng kiềm chế chi tiêu quá mức của chính phủ, bao gồm cả chi tiêu quốc phòng và khi Nga đã chứng minh rằng họ có thể làm được nhiều hơn với nguồn kinh phí quốc phòng hạn chế và dưới các lệnh trừng phạt kinh tế liên tục, có lẽ bây giờ phương Tây nên xem xét lại chiến lược của mình với các nền tảng đắt tiền và phức tạp. Thay vì tập trung vào những nỗ lực lãng phí đó, quân đội phương Tây nên tìm kiếm hệ thống đơn giản hơn, rẻ hơn, cũ hơn, đơn giản hơn và hiệu quả thực sự.
Quang Hưng
