Trong quá trình nuôi dạy con cái, nhiều bà mẹ luôn cố gắng trở nên hoàn hảo, làm mọi thứ một cách chu toàn để con có thể phát triển tốt nhất. Tuy nhiên, đôi khi việc "quá giỏi giang" của mẹ lại vô tình khiến con mất đi cơ hội học hỏi và trưởng thành. Thực tế, có những lúc mẹ càng "thất bại" ở một số khía cạnh, con càng có cơ hội phát triển mạnh mẽ và độc lập hơn trong tương lai.
Dưới đây là 3 khía cạnh mà mẹ nên "thất bại" để con có thể trở nên xuất sắc hơn sau 20 năm.
![]() |
Ảnh minh hoạ |
1. "Thất bại" trong việc làm thay con mọi thứ
Nhiều bà mẹ có xu hướng làm hộ con mọi việc, từ việc nhỏ như dọn dẹp phòng, chuẩn bị đồ dùng học tập, đến việc lớn như giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Tuy nhiên, việc này vô tình khiến con trở nên phụ thuộc và thiếu kỹ năng tự lập.
Khi mẹ "thất bại" trong việc làm thay con, con sẽ có cơ hội tự mình thử nghiệm, mắc lỗi và học hỏi từ những sai lầm. Ví dụ, thay vì dọn dẹp phòng cho con, hãy để con tự làm và học cách quản lý không gian của mình. Dù ban đầu có thể lộn xộn, nhưng dần dần con sẽ học được cách sắp xếp và chịu trách nhiệm với bản thân.
Những đứa trẻ được rèn luyện tính tự lập từ nhỏ thường có khả năng giải quyết vấn đề tốt hơn, tự tin hơn và dễ dàng thích nghi với những thách thức trong cuộc sống sau này.
Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, những đứa trẻ thường xuyên làm việc nhà có khả năng điều hành (executive function) cao hơn 19% so với những đứa trẻ ít hoặc không làm việc nhà. Khả năng điều hành bao gồm các kỹ năng như lập kế hoạch, tập trung, kiểm soát cảm xúc và giải quyết vấn đề – những yếu tố quan trọng giúp trẻ thành công trong học tập và cuộc sống.
Không chỉ dừng lại ở đó, các nhà khoa học còn tiến hành một thí nghiệm kéo dài 6 tháng, trong đó trẻ em được yêu cầu tham gia vào các công việc nhà thường xuyên. Kết quả chụp cộng hưởng từ chức năng (fMRI) cho thấy, tỷ lệ chuyển hóa glucose ở vỏ não trước trán (prefrontal cortex) của những đứa trẻ này tăng 14,3%. Điều này tương đương với việc trẻ được tham gia một khóa học cờ vây kéo dài nửa năm.
Tại sao việc nhà lại có tác động mạnh mẽ đến não bộ của trẻ?
Não bộ giống như cơ bắp, càng được rèn luyện thường xuyên thì càng phát triển. Và việc nhà chính là một trong những cách "tập thể dục" tốt nhất cho não bộ. Khi trẻ tham gia vào các công việc nhà, não bộ của chúng liên tục được kích thích và phát triển. Ví dụ:
Khi trẻ lên kế hoạch "nên lau bàn trước hay quét nhà trước", vỏ não trước trán (CEO của não bộ, trung tâm điều hành chức năng) đang hoạt động tích cực.
Khi trẻ làm cháy món trứng chiên, vỏ não trước trán lập tức khởi động "Kế hoạch B", hạch hạnh nhân (amygdala) kiểm soát cảm xúc muốn khóc, và hồi hải mã (hippocampus) ghi nhớ "lần sau giảm thời gian chiên 30 giây". Đây chính là một bài học thực tế về kỹ năng sinh tồn.
Khi "CEO não bộ" của trẻ phát triển tốt, khả năng điều hành, tập trung và giải quyết vấn đề cũng sẽ được cải thiện đáng kể. Và việc học tập tốt sẽ trở thành kết quả tự nhiên của quá trình này.
2. "Thất bại" trong việc kiểm soát mọi quyết định của con
Nhiều bà mẹ có thói quen kiểm soát mọi quyết định của con, từ việc chọn trường, chọn lớp, đến việc chọn bạn bè và sở thích. Tuy nhiên, việc này có thể khiến con mất đi khả năng tự quyết định và trở nên thiếu tự tin.
Khi mẹ "thất bại" trong việc kiểm soát, con sẽ có cơ hội tự đưa ra quyết định và chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình. Ví dụ, thay vì ép con học một môn năng khiếu mà mẹ cho là tốt, hãy để con tự chọn môn học yêu thích. Dù có thể con sẽ mắc sai lầm, nhưng đó là cách con học hỏi và trưởng thành. Những đứa trẻ được tự quyết định từ nhỏ thường có tư duy độc lập, biết cách phân tích và đưa ra lựa chọn phù hợp, từ đó dễ dàng thành công trong tương lai.
Nghiên cứu chỉ ra rằng, khi cha mẹ "không can thiệp quá mức", khả năng tự học của trẻ tăng 27%. Đồng thời, Daniel H. Pink trong cuốn sách Drive: The Surprising Truth About What Motivates Us (tạm dịch: Động lực: Sự thật bất ngờ về điều thúc đẩy chúng ta) cũng đề cập rằng, sự can thiệp quá mức của cha mẹ có thể làm giảm 30%-40% động lực nội tại của trẻ.
3. "Thất bại" trong việc che chở con khỏi mọi khó khăn
Nhiều bà mẹ luôn cố gắng bảo vệ con khỏi mọi khó khăn, thất bại trong cuộc sống. Tuy nhiên, việc này có thể khiến con trở nên yếu đuối và thiếu kỹ năng đối mặt với thử thách.
Khi mẹ "thất bại" trong việc che chở, con sẽ học được cách đối mặt với khó khăn và vượt qua chúng. Ví dụ, thay vì giải quyết mọi xung đột của con với bạn bè, hãy để con tự tìm cách hòa giải. Dù có thể con sẽ gặp thất bại, nhưng đó là cách con học được kỹ năng giao tiếp và giải quyết vấn đề. Những đứa trẻ được rèn luyện tinh thần vượt khó từ nhỏ thường có ý chí mạnh mẽ, kiên cường và dễ dàng đạt được thành công trong tương lai.
Nghiên cứu từ Đại học São Carlos (Brazil) cho thấy việc phụ huynh can thiệp quá sâu vào chuyện học tập, đời sống cá nhân có thể làm giảm tuổi thọ của con. Theo công trình được công bố trên tạp chí Scientific Reports, đàn ông không có quyền tự chủ, quyết định cá nhân có thể đối mặt với nguy cơ tử vong trước tuổi 80 cao hơn 12%. Nữ giới được người cha bao bọc quá mức có nguy cơ tử vong trước 80 tuổi cao hơn 22%.
Làm mẹ không có nghĩa là phải hoàn hảo trong mọi việc. Đôi khi, việc "thất bại" ở một số khía cạnh lại là cách tốt nhất để con học hỏi, trưởng thành và trở nên xuất sắc hơn. Hãy để con tự làm, tự quyết định và tự đối mặt với khó khăn. Đó chính là cách mẹ trao cho con cơ hội để phát triển toàn diện và trở thành một người tự tin, độc lập trong tương lai.
Như câu nói: "Mẹ không cần phải là siêu nhân, chỉ cần là người đồng hành đáng tin cậy của con".
Hiểu Đan
Bình luận tiêu biểu (0)