Cây hoa sữa (còn gọi mùa cua, mò cua, mồng cua) phát triển ở nhiều nước như Ấn Độ, Việt Nam, Trung Quốc, Philippine... Dân gian gọi loại cây này là hoa sữa bởi nhựa của chúng chảy ra trắng đặc như sữa.
Theo y học cổ truyền, vỏ cây hoa sữa vị đắng, tính lạnh, có tính năng thanh nhiệt, giải độc, chỉ thống, binh suyễn, chỉ khát, triệt ngược (sốt rét muỗi truyền) phát hãn, kiện vị.
Tất cả bộ phận vỏ thân, lá hoa sữa đều có thể làm thuốc. Chiết xuất của cây hoa sữa giàu các thành phần là alkaloids, steroids… Đáng chú ý, vỏ cây chứa các alkaloid như ditamine, echitenine và echitamine và được dùng như một thuốc có tác dụng kháng khuẩn, điều trị sốt rét như thuốc thay thế cho loại thuốc trị sốt rét Quinine.
Nước sắc từ vỏ cây hoa sữa giúp cầm tiêu chảy, trị rối loạn tiêu hóa, hạ sốt, cũng như điều hòa kinh nguyệt. Trong khi đó, nước sắc lá cây hoa sữa có tác dụng trị bệnh beribri - loại bệnh viêm đa dây thần kinh do thiếu vitamin B1.
Tất cả bộ phận vỏ thân, lá hoa sữa đều có thể làm thuốc. Ảnh minh họa
Dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh từ cây hoa sữa:
- Trị nóng trong người, ăn kém, gầy yếu: Sử dụng vỏ cây hoa sữa phơi khô hoặc sấy khô tán mịn thành bột. Ngày uống 1-3g bột, uống với nước nóng hoặc sắc lên.
Công dụng là giúp hạ nhiệt cơ thể, giải nóng trong, đồng thời giúp ăn ngon hơn, tăng cân. Vỏ hoa sữa được thu hoạch vào mùa xuân, khi cây chưa ra hoa sẽ nhiều hoạt chất hơn lúc cây đang có hoa.
- Rượu vỏ cây sữa giúp năng cao sức khỏe: Chuẩn bị vỏ cây sữa tán nhỏ (75g), rượu 30-35o (500ml). Ngâm 7 ngày lọc lấy nước trong, sau đó thêm rượu vào cho đủ 500ml. Ngày uống 40ml chia thành 2 lần, trước 2 bữa ăn chính.
- Cao lỏng vỏ cây sữa: Ngâm bột vỏ sữa với cồn 60o trong vòng7 ngày, thỉnh thoảng lắc lọc và thêmvào cồn 60o cho bằng trọng lượng của vỏ, sao cho cuối cùng cho 1kg vỏ sẽ được 1 lít cao lỏng. Mỗi ngày sử dụng 0,5 - 1,5g. Lưu ý, nhiều nhất chỉ uống 2g/ lần và 6g/ngày, giúp kháng khuẩn trị viêm.
- Chữa bạch huyết cấp - kèm ho hen: Chuẩn bị vỏ cây sữa (15g), tử thảo (15g), ngũ vị tử (15g), anh túc xác (6g), sau đó sắc lên và uống mỗi ngày 1 thang.
- Trị lớt loét đau răng: Sử dụng vỏ cây sữa sắc lấy nước đặc. Dùng ngậm súc miệng trị đau răng, bôi vào chỗ mụn nhọt lở loét sẽ giúp giảm mụn nhọt nhanh hơn.
- Trị nôn, thiếu máu do hóa trị liệu: Chuẩn bị lá cây sữa (20g) rồi mang đi sao vàng, sắc uống sẽ giúp giảm cơn nôn ói.
Lưu ý, không phải ai cũng có thể sử dụng cây hoa sữa để điều trị các căn bệnh liên quan trên. Đối với một số người, dùng bài thuốc từ cây hoa sữa gây tác dụng phụ không mong muốn.
Người bị bệnh về hen suyễn và viêm mũi dị ứng không nên dùng bởi những người này thậm chí chỉ cần ngửi mùi hoa sữa thôi đã có thể khiến bệnh của họ dai dẳng hơn.
Những người mắc bệnh về xoang, trẻ nhỏ, người già có đường hô hấp kém cũng không nên tiếp xúc nhiều với phấn và mùi hoa sữa.
Tốt nhất, không nên sử dụng quá liều lượng và cần tham khảo ý kiến của bác sĩ Đông y trước khi sử dụng.
