Sự tiến bộ của y học đã giúp việc điều trị và kiểm soát HIV/AIDS trở nên hiệu quả hơn, nhưng phòng ngừa vẫn là biện pháp tối ưu nhất. Một khảo sát năm kéo dài nhiều năm của nhóm bác sĩ Trung Quốc Xu Dan, Zhang Jianghui, Du Xiaodan công bố trên Tạp chí Đào tạo Điều dưỡng năm 2024 chỉ ra rằng những người dễ bị nhiễm HIV thường có chung những yếu tố nguy cơ về hành vi, cơ địa và nhận thức.
Trong đó, có 3 điểm chung thường gặp giữa các bệnh nhân HIV/AIDS nhưng dễ bị "ngó lơ" được nhóm bác sĩ đặc biệt nhấn mạnh như:
1. Thiếu nhận thức về phòng ngừa và xét nghiệm HIV
Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tỷ lệ nhiễm HIV/AIDS cao. Nhiều người, kể cả trong nhóm có nguy cơ cao, vẫn giữ quan niệm sai lầm rằng HIV không liên quan trực tiếp đến họ, hoặc họ không hề biết mình đã ở trong môi trường nguy cơ cao.
Việc thiếu các biện pháp bảo vệ khi tham gia hành vi rủi ro và không xét nghiệm HIV thường xuyên khiến họ bỏ lỡ thời điểm vàng để chẩn đoán sớm và điều trị dự phòng. Thiếu nhận thức không chỉ làm lây lan virus mà còn gây ra sự hối hận muộn màng khi bệnh đã tiến triển.
2. Thường xuyên bị tổn thương da và niêm mạc
Đây chính là yếu tố nguy cơ mà bác sĩ cảnh báo rằng nhiều người thấy nhưng lại "ngó lơ". Virus HIV lây truyền qua dịch cơ thể, và da, niêm mạc chính là "cửa ngõ" để virus xâm nhập.
Nhiều người không nhận ra rằng những tổn thương nhỏ, tưởng chừng vô hại như loét miệng, chàm, chấn thương nhẹ hoặc các bệnh ngoài da thông thường lại làm tăng nguy cơ lây nhiễm đáng kể. Khi da hoặc niêm mạc bị tổn thương, hàng rào bảo vệ tự nhiên bị phá vỡ, tạo điều kiện cho virus xâm nhập vào máu.
Các bác sĩ khuyến cáo mọi người cần đặc biệt chú ý đến sức khỏe da và niêm mạc. Cần vệ sinh và khử trùng vết thương kịp thời, và tuyệt đối không được bỏ qua việc điều trị các bệnh lý ngoài da. Việc lơ là những "vết thương nhỏ" này là hành động vô tình mở cửa cho virus HIV.
3. Suy giảm miễn dịch mãn tính
Hệ miễn dịch là tuyến phòng thủ đầu tiên của cơ thể. Tuy nhiên, nhiều người đã ở trong tình trạng miễn dịch thấp kéo dài trước khi nhiễm HIV, khiến cơ thể có sức đề kháng yếu hơn khi đối mặt với virus.
Hệ miễn dịch suy yếu mãn tính thường xảy ra ở những người mắc các bệnh nền cần điều trị lâu dài (như tiểu đường, bệnh gan, bệnh thận) hoặc do lối sống không lành mạnh. Thói quen ăn uống kém khoa học, thiếu vận động, và làm việc quá sức kéo dài đều làm suy yếu chức năng miễn dịch. Khi khả năng phòng vệ bị giảm sút, cơ thể dễ dàng bị virus HIV tấn công và gây bệnh.
Sự lây lan của HIV/AIDS không chỉ phụ thuộc vào việc tiếp xúc trực tiếp với virus mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố gián tiếp. Bác sĩ nhấn mạnh, phòng ngừa HIV/AIDS không chỉ là trách nhiệm của nhóm nguy cơ cao mà là trách nhiệm của tất cả mọi người. Hiểu rõ các yếu tố này, xét nghiệm định kỳ, tăng cường miễn dịch và bảo vệ da là những biện pháp hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe toàn diện.
Nguồn và ảnh: Sohu, Express
Ngọc Ái
