Nỗ lực phổ cập thanh toán không tiền mặt ở Việt Nam

Tại Việt Nam, việc thúc đẩy thanh toán không tiền mặt đã trở thành một phần trong chiến lược chuyển đổi số quốc gia. Bằng cách đưa thanh toán không tiền mặt vào mọi hoạt động của đời sống, sản xuất kinh doanh, hay đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến, người dân được tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc thực hiện các giao dịch hàng ngày.

Những lợi ích không thể phủ nhận của việc thanh toán không dùng tiền mặt bao gồm việc loại bỏ chi phí in ấn, vận chuyển và kiểm đếm tiền mặt, giảm thiểu các chi phí gián tiếp cũng như rủi ro an ninh liên quan đến việc quản lý lượng tiền lớn. Trong bối cảnh đại dịch Covid- 19, thanh toán không tiền mặt còn thể hiện lợi ích vượt trội trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus. Thực tế cho thấy, việc thanh toán không dùng tiền mặt vừa giúp hạn chế tiếp xúc, vừa tiết kiệm thời gian và vẫn đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Theo giáo sư Kenneth Rogoff từ Đại học Harvard, loại bỏ tiền mặt khỏi lưu thông còn có thể giúp giảm thiểu tình trạng phạm pháp, từ tệ nạn buôn bán ma túy, rửa tiền cho đến trốn thuế và lao động không chính thức. Những quốc gia Bắc Âu với tỉ lệ tiền mặt trong lưu thông dưới 5% là ví dụ điển hình cho mô hình này. Việc tạo điều kiện thanh toán không tiền mặt, hay vay vốn dễ dàng cho mọi người dân có thể giải quyết nhiều vấn đề xã hội, từ hỗ trợ người nghèo đến kiểm soát dòng vốn và lao động.

Như thế, thanh toán không tiền mặt không chỉ đơn thuần là một phương thức giao dịch tiện lợi, mà còn là một công cụ mạnh mẽ hướng đến một xã hội công bằng và an toàn hơn, giảm thiểu những rủi ro và tệ nạn phạm pháp. Và mỗi cá nhân đều có cơ hội tiếp cận công nghệ và dịch vụ tài chính hiện đại, không phân biệt địa vị hay thu nhập.

Tại Việt Nam, thanh toán không tiền mặt không chỉ giới hạn ở các đô thị lớn mà còn ở các vùng nông thôn, nơi vốn dĩ còn nhiều rào cản về hạ tầng công nghệ và thói quen sử dụng tiền mặt. Vậy làm thế nào mà văn hóa thanh toán không tiền mặt đã dần lan tỏa đến những vùng nông thôn Việt Nam?

Đầu tiên, việc nâng cao nhận thức và giáo dục cộng đồng về lợi ích của việc thanh toán không tiền mặt là hết sức quan trọng. Những lợi ích như tiết kiệm thời gian, giảm thiểu rủi ro mất cắp và giảm chi phí quản lý tiền mặt cần được truyền tải một cách rõ ràng và đầy đủ đến người dân..

Chính phủ và các tổ chức liên quan cũng cần chung tay trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết. Điều này bao gồm việc triển khai rộng rãi các điểm giao dịch và hỗ trợ kỹ thuật để người dân có thể dễ dàng tiếp cận dịch vụ. Ví dụ như việc triển khai các dịch vụ công trực tuyến giúp người dân tiếp cận với các thủ tục hành chính từ xa mà không cần sử dụng tiền mặt.

Sáng kiến từ các doanh nghiệp cũng là một động lực lớn. Viettel Money, một trong những đơn vị tiên phong trong việc xây dựng lối sống số, đã không ngừng mở rộng và phát triển các dịch vụ thanh toán điện tử, góp phần tạo dựng một môi trường thanh toán minh bạch và an toàn cho người dân.

Các chương trình như Chuyến xe Chuyển động số của Viettel Money đã góp phần quan trọng trong việc đem lại trải nghiệm công nghệ thanh toán hiện đại cho người dân các vùng sâu, vùng xa, giúp mọi người dân, dù ở bất cứ đâu, đều có thể tiếp cận và tận hưởng những tiện ích mà công nghệ số mang lại.

Đồng thời, Viettel Money cũng thể hiện trách nhiệm xã hội của mình thông qua việc phối hợp với các tổ chức từ thiện trong các chương trình hỗ trợ cộng đồng, như “Tết đầy ắp phủ khắp mọi miền”, không chỉ góp phần mang lại niềm vui trong dịp Tết cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn mà còn lan tỏa tinh thần nhân ái, sẻ chia trong xã hội.

Một khía cạnh quan trọng khác không thể bỏ qua là việc đảm bảo an ninh và an toàn thông tin cho người dùng. Việc xây dựng niềm tin và tạo ra một môi trường thanh toán điện tử an toàn sẽ thúc đẩy người dân mạnh dạn chuyển đổi từ tiền mặt sang các hình thức thanh toán hiện đại.

Cuối cùng, việc liên tục cập nhật, đổi mới công nghệ để phù hợp với nhu cầu và điều kiện cụ thể của người dân nông thôn cũng là yếu tố quan trọng. Việc sử dụng công nghệ tiên tiến như giao dịch qua QR code, ví điện tử, và ứng dụng di động cần được đơn giản hóa để phù hợp với mọi người dân.

Thanh toán không tiền mặt không chỉ là một xu hướng toàn cầu mà còn là cơ hội để Việt Nam tiếp cận đầy đủ những tiến bộ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Việc mở rộng và thúc đẩy văn hóa thanh toán không tiền mặt ở nông thôn sẽ đảm bảo một cuộc sống tiện lợi và văn minh hơn cho từng người dân Việt Nam, cũng như đóng góp vào quá trình chuyển đổi số quốc gia toàn diện.

Kim Ngân