Phá sản vì xoài
Theo thông tin trên tạp chí Doanh nghiệp và Tiếp thị, ông Dương Công Minh (SN 1960) sinh ra tại Bắc Ninh trong một gia đình có truyền thống cách mạng. Ông tốt nghiệp Ngành vật giá thuộc Đại học Kinh tế kế hoạch (nay là Đại học Kinh tế Quốc dân) vào năm 1984. Sau khi tốt nghiệp, ông Minh trở thành sĩ quan, làm việc tại công ty xuất nhập khẩu thuộc Bộ Quốc phòng tại miền Nam.
Ông Dương Công Minh, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Sacombank.
Tự đánh giá bản thân, ông Minh cho rằng mình có đủ yếu tố thuận lợi để “làm quan”, như tốt nghiệp đại học chính quy, gia đình cách mạng, học hết đại học thì đi nghĩa vụ quân sự, và phải kể đến là có người "đỡ đầu" làm trong ngành quân đội.
Tuy nhiên, do ông yêu một cô gái là con gái của một quan chức chế độ cũ ở Sài Gòn nên phải đứng trước 2 lựa chọn khó khăn: nếu chọn làm quan thì sẽ phải từ bỏ người yêu, ngược lại, nếu chọn nghe theo tiếng gọi của tình yêu thì sẽ cánh cửa “quan lộ” gần như đóng lại. Trước sự can ngăn của cơ quan đơn vị, ông vẫn lựa chọn theo tiếng gọi con tim, cưới người mình yêu là vợ của ông bây giờ.
“Điều kiện cần thì mình có, nhưng mình lại không có điều kiện đủ, thế nên tôi buộc phải chuyển sang làm giàu. Người Việt Nam đầu tiên ai cũng muốn làm quan, làm quan không được thì mới chuyển sang làm giàu. Tôi cũng như thế và bắt đầu từ đó”, ông chủ Him Lam từng kể lại.
Ông Dương Công Minh xuất ngũ, về quê tìm đường làm giàu. Tình cờ ông được người bạn đưa lên Lạng Sơn chơi và phát hiện một mối làm ăn mới. Với đầu óc nhanh nhạy, ông nhận thấy người Trung Quốc sang Việt Nam mua chuối rất nhiều. Không lâu sau, ông cùng bạn bè tìm đường xuất khẩu thức quả này sang nước bạn. Ngoài chuối, ông Minh buôn bán thêm cả xoài.
Năm đầu làm ăn, ông Minh cùng bạn xuất khẩu có lãi rất hấp dẫn, một lời một. Công việc kinh doanh được ông Minh duy trì.
Ông cho biết mình chỉ muốn xuất khoảng 10 xe xoài. Nhưng với món lời hấp dẫn lên đến 20 triệu đồng/xe, vào khoảng năm 1988-1989 thì giá trị rất lớn, thế nên bạn ông đã vay mượn để huy động đến 110 xe xoài.
Nhưng trong số 110 xe, có đến 100 xe hàng không đạt chất lượng, xoài non, nhanh hỏng, khiến ông Minh lỗ sạch vốn, phải bán nhà trả nợ. Biệt danh “Minh xoài” cũng từ giai thoại này mà xuất hiện.
Từ vụ làm ăn lỗ sạch vốn, ông Minh phải bán ngôi nhà 1.000m2 để trả nợ cho bạn. Nhưng điều quan trọng hơn là trong cái “khó” ấy, ông lập tức nhìn thấy cơ hội làm ăn.
Mối duyên với ngân hàng, bất động sản
Trong quá trình làm thủ tục bán ngôi nhà 1.000m2, ông Minh có cơ hội tiếp xúc nhiều với môi giới nhà đất. Tuy nhiên những năm 1989, môi giới thường đòi giá rất cao khi giúp ai đó bán nhà, thường lên tới 1/7 giá bán nhà cho phí lo thủ tục.
"Nhà tôi nếu bán là 350 triệu đồng nhưng hợp thức hóa giấy tờ mất 50 triệu đồng. 50 triệu nhiều quá, tôi tự đi làm, tổng cộng hết 3 triệu đồng", ông Minh nhớ lại.
Ông Dương Công Minh được bầu vào chiếc “ghế nóng” Sacombank vào năm 2017 để dẫn dắt công cuộc tái cơ cấu của ngân hàng.
Ông Minh tự mày mò tìm hiểu cách làm thủ tục, rồi chỉ lấy giá bằng 1/10 so với giá nhà. Công ty Him Lam ra đời từ đó, trở thành doanh nghiệp tư nhân đầu tiên làm về nhà đất được mở tại TP.HCM. Cái tên Him Lam được lấy cảm hứng từ tên địa danh gắn với chiến dịch Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu, mang theo khát vọng của người sáng lập, cũng có thể gây được tiếng vang như thế trong tương lai.
Ngày thành lập Him Lam cũng là ngày ông Dương Công Minh một lần nữa đưa ra quyết định liều lĩnh, khi vừa phá sản đã vay nóng, vay lãi suất cao để khởi nghiệp, đồng thời thuê thêm nhân sự kiến trúc sư, kỹ thuật. Nhưng lúc ấy, ông cho rằng bản thân chẳng còn gì để mất, cùng lắm là về âm, nhưng âm về tài sản, còn dương về kiến thức, trình độ, kinh nghiệm, bản lĩnh. Cái lớn nhất là bản lĩnh.
Một trong những lần hiếm hoi xuất hiện trước ông chúng, ông Dương Công Minh đã tuyên bố: “Him Lam không phải là công ty gia đình trị mà là độc trị. Chỉ mình Dương Công Minh là người quyết định thôi”.
Đi lên từ bất động sản nhưng tham vọng của đại gia Minh “xoài” chưa dừng lại ở đó. Định hướng trở thành một công ty đa ngành, Him Lam đã tham gia sáng lập Ngân hàng TMCP Liên Việt (nay là LPBank) vào năm 2008, đồng thời trở thành cổ đông lớn nhất bằng việc nắm giữ 15% cổ phần.
Cá nhân ông Dương Công Minh không nắm giữ cổ phần của ngân hàng nhưng vợ ông Minh, bà Lê Thị Vân Thảo cùng em gái Dương Thị Liêm sở hữu gần 5% cổ phần.
Năm 2017, ông Minh lại có duyên với Ngân hàng Sài Gòn Thương tín (Sacombank). Để tránh sở hữu chéo, trước khi có tên trong HĐQT Sacombank, Him Lam của ông Dương Công Minh đã phải công khai chính thức thoái vốn khỏi Liên Việt và ngày thực hiện là 23/6/2017, chỉ cách đúng 1 tuần so với thời điểm ông nhận chiếc ghế nóng nhất ở Sacombank.
Nhìn lại cuộc đời thăng trầm của mình, ông Minh cho rằng may mắn chiếm 30% sự thành công, nhưng lại cho chính chúng ta tạo ra, phải do mình tự vận động.
"Tôi vẫn hay nói với nhân viên câu "há miệng chờ sung", nhưng há miệng dưới gốc cây sung mới có cơ hội. Muốn há miệng chờ sung thì phải mò ra gốc cây sung. Đi ngoài đường quả sung nó rơi cũng không vào mình đâu", ông từng chia sẻ tại một tọa đàm khởi nghiệp.
“Kiến thức có, cơ hội có nhưng mà gan nhỏ thì cũng không làm được. Khi chúng ta thấy cơ hội rồi thì phải máu lửa lên”, Chủ tịch Sacombank nói.
Tạp chí Đầu tư tài chính dẫn lời vị doanh nhân gốc Bắc Ninh nhắc lại câu chuyện về một người cùng họ Dương với ông rằng: “Người cùng họ có bằng tiến sĩ khoa học ở Viện Hàn lâm khoa học Việt Nam, có nghiên cứu ra một sản phẩm rất tốt, rất bền đẹp, nhưng sản phẩm rất tốt, tất cả mọi thứ thành công rồi nhưng không tiêu thụ được. Người em cũng nhờ tôi tư vấn và tôi nói em là chưa có gan.
“Em đi ra ngoài kiếm thêm 3 cô người yêu. Khi nào kiếm đủ em dám đem 3 cô đó về khoe vợ thì mới có gan, mới bằng một phần của anh. Chắc chắn khi đó mới thành công”, ông Minh hài hước nói.
V.A (T/h)
