Chu Tự Linh sinh năm 1984 trong một gia đình thuần nông ở huyện Nam Hoa, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Sinh ra với bàn tay phải bị khuyết tật, anh luôn cảm thấy mặc cảm và tự ti. Dẫu vậy, khiếm khuyết ấy không thể ngăn anh vươn lên. Với sự nỗ lực và quyết tâm của mình, Chu Tự Linh học khá tốt và thi đậu vào một trường sư phạm tại địa phương.
Sau khi tốt nghiệp, anh bắt đầu dạy học tại Trường Trung học số 1 huyện Nam Hoa. Tuy nhiên, sau 2 năm, Chu Tự Linh quyết định rời bỏ công việc trên vì nhiều lý do. Những năm tiếp theo, anh thử sức với nhiều nghề khác nhau như lao động thời vụ, mở quán ăn, trồng dược liệu. Thế nhưng anh vẫn chưa tìm thấy hướng đi thực sự cho mình.
Cuộc đời Chu Tự Linh chỉ thay đổi kể từ năm 2015, khi một khách hàng giới thiệu cho anh loại rau cống – hay còn gọi là rau tiến vua. Loại rau nhỏ bé này không chỉ quen thuộc trong bữa ăn mà còn sở hữu giá trị kinh tế đáng kể.
Sau khi tìm hiểu kỹ lưỡng, Chu Tự Linh nhận ra đây chính là cơ hội lớn. Anh bắt đầu tính toán cẩn thận: mỗi mẫu rau cống có thể đạt năng suất khoảng 200kg, chi phí đầu tư không vượt quá 600 NDT, trong khi giá trị sản lượng ước tính từ 6.000–7.000 NDT. Thời gian từ lúc gieo trồng đến thu hoạch chỉ khoảng 5 tháng – ngắn hơn nhiều so với các loại cây khác, giúp vòng quay vốn nhanh chóng và hiệu quả.
Nghĩ là làm, Chu Tự Linh bỏ tiền thuê 60 mẫu đất để trồng rau cống. Tháng 4/2016, khi đến mùa thu hoạch, anh thuê hơn 90 lao động về phụ nhưng vẫn không kịp vì diện tích trồng rộng và rau chín đồng loạt. Kết quả, anh buộc phải bỏ 1/3 sản lượng vì rau già quá nhanh. Dù vậy, anh vẫn có lãi.
Sau lần đó, Chu Tự Linh nhận thấy ngành rau cống cần rất nhiều lao động nên bắt đầu vận động bà con trong làng cùng tham gia. Ban đầu, mọi người không tin tưởng anh. Để thuyết phục, Chu Tự Linh cùng vợ đi tuyên truyền, giải thích lợi ích kinh tế của rau cống.
Nể tình làng xóm, có 5 hộ dân quyết định thử tin anh một lần. Trong số đó, một hộ bỏ cuộc vì cho rằng rau cống phát triển quá chậm. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng lại rất khả quan: 4 hộ còn lại đạt giá trị từ 4.000–6.000 NDT mỗi mẫu. Nhờ thành công này, những người khác bắt đầu tin tưởng anh Chu và quyết định tham gia.
Từ diện tích ban đầu 60 mẫu đất, đến năm 2024, Chu Tự Linh đã mở rộng lên 6.300 mẫu. Anh không chỉ cung cấp kỹ thuật và hướng dẫn trồng trọt cho mọi người mà còn kiểm soát chặt chẽ chi phí. Bằng cách đặt mua phân bón số lượng lớn và giao tận nhà, anh giảm chi phí và rủi ro vận chuyển cho bà con.
Chu Tự Linh áp dụng mô hình “trồng theo đơn đặt hàng”, giúp tìm khách hàng trước mùa vụ, đồng thời nhận một phần vốn ứng trước, giảm áp lực tài chính.
Mô hình sản xuất rau sạch của anh Chu ngày càng được mở rộng, rau của anh không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu sang Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore. Vào năm 2023, sản lượng xuất khẩu chiếm ⅓ sản lượng, nhưng rau vẫn luôn trong tình trạng cung không đủ cầu.
Theo ước tính, giá thu mua rau trung bình của Chu Tự Linh khoảng 40 NDT/kg, trong khi giá bán lẻ trên thị trường có thể lên tới 120–140 NDT/kg. Ngay cả khi bán với giá 50 NDT/kg, anh vẫn có thể kiếm ít nhất 10 triệu NDT/năm (hơn 37 tỷ đồng).
Hiện nay, hợp tác xã của Chu Tự Linh ngày càng thu hút nhiều người trẻ tham gia, trong đó không ít người trở thành đối tác chiến lược. Mô hình sản xuất rau sạch và quản lý chặt chẽ của anh không chỉ giúp các thành viên đạt được tự do tài chính mà còn mở ra cơ hội cho hơn 5.000 hộ nông dân nâng cao thu nhập, vươn lên làm giàu bền vững.
Câu chuyện khởi nghiệp của Chu Tự Linh là minh chứng sống động rằng, từ một loại rau nhỏ bé tưởng chừng bình thường, chỉ cần tầm nhìn chiến lược, sự kiên trì và quyết tâm, người nông dân cũng có thể tạo ra giá trị kinh tế lớn. Thành công của anh không chỉ mang lại lợi ích cá nhân mà còn lan tỏa tác động tích cực đến cả cộng đồng, mở ra hướng đi mới cho những ai dám nghĩ, dám làm và biết nắm bắt cơ hội.
Ánh Lê (Theo People.cn)
