Trong những năm gần đây, robot hiện thân được xem là bước tiến quan trọng tiếp theo của trí tuệ nhân tạo, khi các mô hình không chỉ "hiểu" thế giới mà còn trực tiếp tương tác và làm việc trong không gian vật lý.
Tuy nhiên, phần lớn robot hiện nay vẫn gặp giới hạn lớn về hình thái, khả năng tái sử dụng và chi phí triển khai. Sự xuất hiện của TRON 2, robot đa hình thái do LimX Dynamics phát triển, đang thu hút sự chú ý khi cố gắng giải quyết đồng thời những điểm nghẽn này.
Được phát triển bởi LimX Dynamics - công ty khởi nghiệp nhận được sự hậu thuẫn từ các ông lớn như Alibaba và JD.com, TRON 2 không chỉ gây ấn tượng bởi khả năng vận động mạnh mẽ mà còn bởi mức giá tiếp cận chưa từng có: 4,98 vạn nhân dân tệ
Với giá khởi điểm 49.800 nhân dân tệ (gần 190 triệu đồng), TRON 2 không hướng tới việc trở thành một robot trình diễn đắt đỏ, mà được định vị là một đế robot phổ dụng cho nghiên cứu và kiểm chứng kịch bản ứng dụng.
Điểm nổi bật nhất của sản phẩm nằm ở khả năng "một thân máy, ba trạng thái", cho phép robot chuyển đổi linh hoạt giữa cấu hình hai tay, hai chân và bánh xe kết hợp chân. Trên cùng một nền tảng phần cứng, người dùng có thể thử nghiệm nhiều phương thức vận động và thao tác khác nhau mà không cần đầu tư nhiều robot riêng biệt.
Trong các video demo vừa được công bố, TRON 2 đã thể hiện khả năng kiểm soát cơ thể ở mức độ kinh ngạc. Robot này có thể thực hiện trôi chảy một bài quyền Vịnh Xuân với các động tác phức tạp như ngửa bàn tay, xoay cẳng tay và tung nắm đấm. Không chỉ linh hoạt phần thân trên, khả năng di chuyển của TRON 2 cũng đạt độ ổn định cao khi có thể leo cầu thang bộ một cách vững vàng.
Khả năng vận động của TRON 2 không dừng lại ở mức cơ bản. Robot có thể thực hiện các động tác phức tạp như leo cầu thang, di chuyển trên địa hình không bằng phẳng, thậm chí nâng ổn định một người trưởng thành nặng 60 kg trong khi thực hiện động tác kéo xà. Những minh họa này cho thấy nền tảng điều khiển chuyển động của robot đã đạt độ ổn định và chính xác cao, điều vốn là thách thức lớn trong lĩnh vực robot hiện thân.
Điểm sáng tạo cốt lõi của TRON 2 nằm ở tư duy thiết kế dạng mô-đun tương tự như trò chơi Lego.
Ở mảng thao tác, TRON 2 được trang bị cánh tay đơn 7 bậc tự do với cấu trúc mô phỏng tay người. Thiết kế này nhằm khắc phục các vấn đề phổ biến trong nghiên cứu thao tác VLA, nơi robot thường gặp tư thế gượng ép, điểm kỳ dị và vùng mù chuyển động. Nhờ đó, các động tác như cầm nắm, di chuyển hay phối hợp theo chỉ dẫn ngôn ngữ trở nên tự nhiên và khả thi hơn trong môi trường thực.
Không chỉ mạnh về phần cứng, TRON 2 còn được trang bị "bộ não" tiêu chuẩn là công nghệ VLA (Vision-Language-Action), cho phép robot hiểu mệnh lệnh ngôn ngữ và chuyển hóa thành hành động vật lý. Hệ thống tương thích với các mô hình AI lớn hiện nay như Pi 0.5 và ACT.
Phần cổ tay của robot cũng được chú trọng với cấu trúc khớp cầu mô phỏng con người, cho phép xoay linh hoạt trong không gian hẹp mà không cần điều chỉnh toàn bộ cánh tay. Điều này đặc biệt quan trọng trong các thao tác tinh vi như cắm phích điện hay lắp ráp, nơi sai lệch nhỏ cũng có thể khiến nhiệm vụ thất bại. Kết hợp với sải tay 70 cm và vùng bao phủ rộng, TRON 2 có thể thực hiện các tác vụ ở khoảng cách xa, vị trí cao hoặc trong không gian lớn hơn so với nhiều robot cùng kích thước.
Không chỉ mạnh về phần cứng, TRON 2 còn được tích hợp hệ sinh thái phần mềm hướng tới triển khai nhanh. Robot hỗ trợ các mô hình lớn phổ biến như Pi 0.5 và ACT, tập trung vào các tác vụ gia đình có tần suất cao như nấu ăn, dọn dẹp, gấp quần áo hay lấy hàng.
Theo nhà sản xuất, người dùng có thể hoàn tất quá trình khởi động cơ bản trong khoảng 30 phút và triển khai nhiệm vụ đầu tiên trong vòng 2 giờ, một con số đáng chú ý trong bối cảnh robot nghiên cứu thường có quy trình thiết lập phức tạp.
Một điểm đáng chú ý khác là TRON 2 được thiết kế như một nền tảng kiểm chứng khép kín. Từ thu thập dữ liệu, huấn luyện, đánh giá đến triển khai, toàn bộ quy trình đều được tích hợp trên một hệ thống thống nhất. Điều này giúp giảm đáng kể chi phí thử sai và cho phép các nhóm nghiên cứu nhanh chóng xác định một cấu hình hay thuật toán có phù hợp với kịch bản thực tế hay không trước khi bước vào giai đoạn phát triển phần cứng quy mô lớn.
Đằng sau TRON 2 là chiến lược dài hạn của LimX Dynamics, công ty thành lập năm 2022 với trọng tâm là điều khiển chuyển động và nền tảng robot phổ dụng. Thay vì chạy theo xu hướng hình thái hay thông số, công ty lựa chọn xây dựng "thân thể" robot ổn định và có thể tái sử dụng, trong khi phần "bộ não" liên tục được nâng cấp thông qua các mô hình lớn. Chiến lược này đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư lớn như Alibaba, NIO Capital, Lenovo Ventures và gần đây là JD.com.
Trong bối cảnh robot hiện thân đang tìm kiếm con đường từ phòng thí nghiệm ra đời sống thực, TRON 2 đưa ra một cách tiếp cận đáng chú ý. Không phải một robot hoàn chỉnh cho một kịch bản duy nhất, mà là một nền tảng chung để thử nghiệm, xác nhận và tinh chỉnh các kịch bản đó.
Nếu được sử dụng đúng mục đích, TRON 2 có thể trở thành mắt xích quan trọng giúp rút ngắn khoảng cách giữa nghiên cứu và ứng dụng, đồng thời đặt ra một chuẩn mực mới cho khái niệm robot hiện thân đa năng trong tương lai.
Đức Khương
