Tiến trình dự án tâm linh hơn 18,48ha tại TP Thanh Hóa
Ngày 23/10/2023, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 3907/QĐ-UBND về việc tiếp tục gia hạn thời gian hoàn thành hồ sơ giao đất, cho thuê đất thực hiện dự án Mở rộng Đài hoá thân hoàn vũ - Phúc Lạc Viên.
Theo đó, dự án được gia hạn thời gian hoàn thành các thủ tục trên đến ngày 31/3/2024. Trong thời gian gia hạn hoặc dự án đã được Nhà nước cho thuê đất, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm tiếp tục xem xét các hồ sơ, thủ tục khác để thẩm định, phê duyệt theo quy định của pháp luật chuyên ngành liên quan.
Trong đó, nội dung cơ bản yêu cầu Tổng Công ty Cổ phần Hợp Lực cùng các sở ban ngành và các đơn vị liên quan khẩn trương hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục về đầu tư cũng như giao đất, cho thuê đất đúng quy định để sớm khởi công xây dựng, hoàn thành đưa giai đoạn 2 dự án đi vào hoạt động đảm bảo đúng tiến độ. Trường hợp phát hiện việc cho Tổng Công ty Cổ phần Hợp Lực thuê đất không thông qua đấu giá, đấu thầu chưa đảm bảo quy định pháp luật về đất đai hiện hành, phải kịp thời báo cáo UBND tỉnh để xem xét, làm cơ sở để xử lý các nội dung liên quan đến chủ trương đầu tư theo quy định.
Đồng thời, các đơn vị liên quan chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật, UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh, các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và các cơ quan có liên quan về tính chính xác, phù hợp của nội dung tham mưu, thẩm định, tham gia ý kiến và các điều kiện theo quy định (kể cả các nội dung thuộc chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị, có liên quan đến dự án nêu trên nhưng chưa được đề cập tại các văn bản tham mưu, thẩm định, tham gia ý kiến).
Theo tìm hiểu của PV, dự án Phúc Lạc Viên- Đài hóa thân hoàn vũ (Phúc Lạc Viên) ban đầu được UBND tỉnh Thanh Hóa chấp thuận chủ trương đầu tư dự án và địa điểm đầu tư theo quyết định 9497/UBND-CN ngày 22/11/2013, trên diện tích 4ha tại phường Quảng Thành và Quảng Đông, Tp.Thanh Hóa.
Trên cơ sở đó, ngày 15/9/2014, tỉnh Thanh Hóa có văn bản thu hồi gần 1.700m2 đất giao thông thủy lợi do phường Quảng Thành (TP Thanh Hóa) quản lý, đồng thời giao hơn 32.280m2 đất cho Công ty TNHH MTV Phúc Lạc Viên thuộc Tổng Công ty Hợp Lực để thực hiện dự án.
Tới ngày 24/4/2015 tỉnh Thanh Hóa lại tiếp tục có quyết định 1515/QĐ-UBND thu hồi 32.280m2 đất đã giao cho Công ty TNHH MTV Phúc Lạc Viên và 7.742m2 đất mở rộng nâng cấp nghĩa trang Chợ Nhàng do Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Thanh Hóa quản lý; đồng thời, giao hơn 40.000m2 đất đã thu hồi trên cho Chi nhánh Phúc Lạc Viên- Đài hóa thân hoàn vũ.
Ngày 31/3/2017, sau đề xuất của Tổng Công ty CP Hợp Lực, Sở KHĐT Thanh Hóa có Công văn số 822/SKHĐT-KTĐN ngày 9/3/2017 về việc, đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án Phúc Lạc Viên - Đài hóa thân hoàn vũ. Về vấn đề này, Chủ tịch tỉnh Thanh Hóa đã có ý kiến không đồng ý điều chỉnh chủ trương thực hiện dự án trên với 2 lý do sau: dự án Phúc Lạc Viên được UBND tỉnh Thanh Hóa chấp thuận chủ trương, địa điểm đầu tư theo Công văn 9497/UBND-CN ngày 22/11/2013; nhà đầu tư đã thực hiện đầu tư trước thời điểm Luật Đầu tư năm 2014 có hiệu lực và tới thời điểm này (31/3/2017) dự án đã được đầu tư và đi vào khai thác sử dụng.
Chưa dừng lại, tới ngày 10/5/2018, Tổng Công ty CP Hợp Lực có văn bản xin chấp thuận chủ trương đầu tư mở rộng Đài hóa thân hoàn vũ - Phúc Lạc Viên. Sau văn bản này, ngày 28/6/2018, Sở Kế hoạch đầu tư Thanh Hóa có Công văn số 2900/SKHĐT-KTĐN về việc đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư mở rộng dự án Phúc Lạc Viên trình lãnh đạo UBND tỉnh.
Sau khi nhận được đề nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa có ý kiến đề nghị các sở ban ngành, đơn vị liên quan làm rõ sự phù hợp của đề xuất mở rộng dự án Phúc Lạc viên trên địa bàn phường Quảng Thành và xã Quảng Đông, TP Thanh Hóa. Đồng thời, yêu cầu Sở TNMT và Sở Xây dựng nêu rõ quan điểm tham mưu về chủ trương đầu tư dự án.
Qua nhiều nỗ lực, tháng 1/2020, dự án mở rộng Đài hóa thân hoàn vũ - Phúc Lạc Viên đã được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ký quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư số 53/QĐ-UBND ngày 7/1/2020 với mục tiêu đầu tư Xây dựng công viên nghĩa trang xanh sạch đẹp, đồng bộ hạ tầng kỹ thuật. Dự án có diện tích hơn 14,48ha, vốn đầu tư khoảng 84 tỷ đồng, trong đó kinh phí bồi trường, hỗ trợ, GPMB khoảng 69 tỷ, nguồn kinh phí từ vốn tự có của Công ty CP Hợp Lực và các nguồn huy động hợp pháp khác.
Tuy nhiên, hơn 1 năm sau, tới tháng 8/2021, dự án đã tiếp tục được điều chỉnh sau quyết định số 2972/QĐ-UBND của UBND tỉnh Thanh Hóa. Sau điều chỉnh, dự án mở rộng Đài hóa thân hoàn vũ - Phúc Lạc Viên chính thức có tổng diện tích sử dụng đất hơn 18,48ha, tổng mức đầu tư của dự án nâng lên hơn 218 tỷ đồng. Quy mô dự án gồm khu điều hành nghĩa trang hơn 18.000m2; đất cây xanh cách ly hơn 51.000m2. Đặc biệt, trong điều chỉnh này khu cát táng sẽ có diện tích hơn 10ha (100.000m2), với công suất cát táng khoảng 20.000 mộ trên địa phận TP Thanh Hóa.
Dự kiến giao tổng 18,48ha đất tại TP Thanh Hóa cho Công ty CP Hợp Lực
Nhiều năm qua tỉnh Thanh Hóa đã ban hành chính sách khuyến khích người dân thực hiện nghi thức tâm linh bằng hình thức hỏa táng. Cụ thể hóa chủ trương đó, ngày 13/7/2022, Hội đồng nhân dân tỉnh tiếp tục ban hành nghị quyết 249/2022/NQ-HĐND, khuyến khích hỏa táng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn 2022-2025.
Theo đó, cơ quan, tổ chức, thân nhân, cá nhân trực tiếp đứng ra tổ chức mai táng theo hình thức hỏa táng cho người chết thuộc các đối tượng theo quy định trên sẽ được nhận mức hỗ trợ từ 3 đến 4,5 triệu đồng cho mỗi trường hợp. Trong năm 2022, Thanh Hóa đã duyệt chi 7 tỷ đồng để hỗ trợ hoạt động này.
Thực tiễn trên cho thấy, tại tỉnh Thanh Hóa, hình thức hỏa táng đang dần trở thành xu hướng. Đây được đánh giá là hình thức văn minh, hiện đại và đã được các nước trên thế giới áp dụng từ lâu.
Quay trở lại với dự án Phúc Lạc Viên, theo tìm hiểu của PV, giai đoạn 1 dự án này đã chính thức đi vào hoạt động từ tháng 11/2014. Tại dự án, Công ty CP Hợp Lực đã tiến hành đầu tư các công trình như: Đài hóa thân hoàn vũ, nhà điều hành, nhà thần linh, nhà lưu tro cốt, nhà sinh hoạt chung, nhà để xe, nhà vệ sinh công cộng, bãi đỗ xe, xây đường nội bộ và cây xanh cảnh quan.
Để phục vụ hoạt động kinh doanh, Công ty CP Hợp Lực ban hành các mức giá khi thực hiện dịch vụ tâm linh liên quan như: hỏa táng, lưu tro cốt... với mức giá khoảng 9 triệu đồng/ca hỏa táng và tối đa tới 10 triệu đồng/ca lưu tro cốt.
Với số lượng phục vụ ngày càng lớn, năm 2018 Công ty CP Hợp Lực đã có văn bản xin chấp thuận chủ trương thực hiện dự án mở rộng Đài hóa thân hoàn vũ - Phúc Lạc Viên như nêu trên.
Để thực hiện dự án, Nhà nước đứng ra tổ chức giải phóng mặt bằng, thu hồi đất. Cụ thể, thu hồi 13ha đất (trong đó đất lúa 9,3ha, còn lại đất trồng cây lâu năm, đất trồng cây hàng năm), 1,37ha đất thủy lợi, giao thông; 1.500m2 đất trên địa bàn phường Quảng Thành và Quảng Đông, TP Thanh Hóa.
Sau khi điều chỉnh ghép “2 giai đoạn” của dự án, đồng nghĩa ngoài 4ha đất đã giao trước đó để đầu tư các công trình như nhà hỏa tảng, công viên, bãi đổ xe… Tổng Công ty CP Hợp Lực dự kiến sẽ được giao thêm hơn 14,48ha "đất sạch" (đã được nhà nước thu hồi đất, giải phóng mặt bằng) mà không phải đấu giá quyền sử dụng đất hay đấu thầu để thực hiện mở rộng dự án Phúc Lạc Viên.
Cũng theo tìm hiểu của PV, tại khu đất thực hiện dự án hiện vẫn còn một số hộ dân chưa đồng ý di dời với nhiều nguyên nhân được người dân ý kiến như: giá đền bù, lo ngại về vấn đề môi trường khi dự án nghĩa trang gần 19ha nằm trong TP Thanh Hóa gần khu vực dân cư,… và cho rằng đây là dự án được đầu tư bởi lĩnh vực tư nhân nhằm thu lợi nên phải có giá đền bù khác.
Lý giải về các vấn đề liên quan mà người dân băn khoăn nêu trên, trong một văn bản trả lời công dân, UBND TP Thanh Hóa cho rằng, dự án đã được các cấp chính quyền địa phương nghiên cứu, tham mưu kỹ lưỡng, thực hiện đúng quy trình, quy định của pháp luật.
Trong văn bản gia hạn vừa nêu, tỉnh Thanh Hóa yêu cầu UBND TP Thanh Hóa phối hợp chặt chẽ với Tổng Công ty CP Hợp Lực, đẩy nhanh tiến độ triển khai công tác bồi thường GPMB để bàn giao mặt bằng cho Tổng Công ty CP Hợp Lực thực hiện giai đoạn 2 dự án Mở rộng Đài hoá thân hoàn vũ - Phúc Lạc Viên tại phường Quảng Thành và phường Quảng Đông, TP Thanh Hóa.
Cần có quy định cụ thể, phù hợp thực tiễn đối với việc đầu tư dự án tâm linh
Liên quan lĩnh vực này, trong buổi làm việc giữa Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải với Đoàn đại biểu Quốc hội TP HCM ngày 24/2, về việc nghe báo cáo tình hình về lấy ý kiến nhân dân về dự án Luật đất đai (sửa đổi). Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa (Đoàn đại biểu Quốc hội TP HCM) có ý kiến cho rằng, việc thu hồi đất vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, trong đó có việc xây dựng nghĩa địa, nghĩa trang cần phải được quy định cụ thể hơn. Qua đó, ông Nghĩa đề nghị cần cụ thể hóa các quy định về thu hồi đất trong quá trình xây dựng luật về đất đai, bên cạnh mục đích phát triển kinh tế phải đảm bảo hài hòa lợi ích các bên.
Trao đổi với PV về vấn đề trên, Luật sư Lê Thiện, Giám đốc Công ty TNHH Luật Khang Lợi cho biết, theo điều 62 Luật đất đai về việc thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng trong đó có việc xây dựng nghĩa trang, nghĩa địa phục vụ cộng đồng.
Tuy nhiên, sau khi nhà nước thu hồi đất, hoàn thành giải phóng mặt bằng thì việc việc giao đất có thông qua đấu giá hay không sẽ phụ thuộc vào dự án vì mục đích công cộng hay đầu tư để kinh doanh. Nếu đất làm nghĩa trang, nghĩa địa mà vì mục đích công cộng sẽ căn cứ khoản 2, điều 54 thuộc trường hợp được giao đất mà không thu tiền sử dụng đất.
Theo Luật sư Thiện, hiện nay, nhiều dự án tâm linh có thể bao gồm yếu tố phục vụ lợi ích công cộng và thương mại đang được vận dụng theo Luật đầu tư. Tại các dự án này được nhà nước đứng ra thu hồi đất, sau đó giao đất, cho thuế đất không qua đấu giá để nhà đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và kinh doanh.
“Hiện nay, người dân có xu hướng quan tâm và nhu cầu rất lớn về đất an táng sau khi khuất núi. Vì vậy kéo theo giá bán các loại đất tâm linh cũng tăng cao không thua kém gì đất ở của người sống. Từ thực tế đó cho thấy, cần có quy định cụ thể, phù hợp thực tiễn hơn, nhằm hài hòa lợi ích người dân, doanh nghiệp, tránh thất thu ngân sách Nhà nước.
Về vấn đề này, trong Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) lấy ý kiến lần 2 cũng đã được nêu rõ hơn và tôi rất đồng tình. Cụ thể, tại mục c, khoản 2, điều 127 nêu, việc giao đất có thu tiền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư hạ tầng nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, cơ sở hỏa táng để chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với hạ tầng thuộc tiêu chí trường hợp phải đấu thầu dự án có sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư", Luật sư Lê Thiện nêu quan điểm.
PV
