Suy thận cấp vì sai lầm nguy hiểm khi tập luyện
Bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội) đã tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân nam, ngoài 30 tuổi, nhập viện trong tình trạng đau cơ dữ dội sau khi nâng tạ cường độ cao. Kết quả thăm khám cho thấy bệnh nhân bị suy thận cấp do hội chứng tiêu cơ vân – một biến chứng nguy hiểm thường gặp khi vận động quá sức.
Theo ThS.BS Nguyễn Đăng Quốc – Trưởng khoa Thận nhân tạo, Bệnh viện Thanh Nhàn, vận động sai cách hoặc quá sức có thể phá hủy các tế bào cơ vân, giải phóng các chất độc, dẫn tới tổn thương thận cấp tính.
“Trước đó, chúng tôi cũng từng tiếp nhận một trường hợp học sinh phải lọc máu cấp cứu vì tiêu cơ vân sau khi squat tới 200 lần trong một buổi tập”, bác sĩ Quốc cho biết.
Hội chứng tiêu cơ vân xảy ra khi các sợi cơ bị phá vỡ do gắng sức quá mức. Protein trong cơ rò rỉ vào máu và có thể bị mắc kẹt trong thận, gây quá tải và dẫn đến suy thận cấp. Trong nhiều trường hợp, người bệnh đến viện khi đã có dấu hiệu suy thận, rối loạn điện giải nghiêm trọng như tăng kali máu, tăng phospho máu, có thể đe dọa tính mạng.
Biểu hiện ban đầu của tiêu cơ vân thường là đau cơ, nước tiểu sẫm màu như nước cola, mệt mỏi - dễ bị bỏ qua do giống với các triệu chứng sau vận động thông thường. Tuy nhiên, nếu không xử trí sớm, tình trạng có thể tiến triển thành suy thận hoặc thậm chí đột tử.
Theo các chuyên gia, người có tiền sử ít vận động, khi bắt đầu tập luyện cần khởi động đúng cách, tăng dần cường độ. Việc đột ngột vận động mạnh có thể khiến cơ thể không kịp thích nghi, dễ dẫn tới tổn thương cơ và thận.
Coi chừng cả đột quỵ!
Ngoài nguy cơ suy thận, tập luyện sai cách cũng có thể gây biến chứng tim mạch nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, ngừng tim, tăng huyết áp và xuất huyết não, đặc biệt ở những người có bệnh lý nền nhưng không tầm soát kỹ trước khi vận động.
ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, cho biết: “Khi chơi thể thao, nhịp tim tăng nhanh. Nếu người tập có sẵn bệnh lý tim mạch hoặc huyết áp mà không kiểm soát tốt, nguy cơ thiếu máu não hoặc đột quỵ là rất cao”.
Đột quỵ do thể thao thường xảy ra dưới hai dạng:
- Nhồi máu não: mạch máu bị tắc nghẽn, não không được cung cấp máu, gây hoại tử.
- Xuất huyết não: vỡ mạch máu khiến máu tràn vào não, tổn thương nhu mô.
Bác sĩ Mạnh khuyến cáo những cơn choáng nhẹ xảy ra sau khi tập có thể là dấu hiệu cảnh báo đột quỵ nghiêm trọng đang đến gần.
Thống kê cho thấy khoảng 80% các ca đột tử khi chơi thể thao là người có bệnh lý tim mạch tiềm ẩn, đôi khi đã được chẩn đoán nhưng chủ quan, hoặc chưa được phát hiện vì không khám sàng lọc đúng chuyên khoa.
Một số hội chứng nguy hiểm như Brugada, WPW, bệnh cơ tim phì đại… có thể không biểu hiện rõ nhưng lại dễ dẫn đến rối loạn nhịp tim đột ngột, tụt huyết áp, ngừng tim khi gắng sức.
“Thể thao rất tốt nhưng phải đúng người, đúng cách, có hướng dẫn và theo dõi sức khỏe định kỳ, nhất là với người lớn tuổi hoặc có bệnh nền”, bác Mạnh khuyên.
Ngọc Minh
