Liên quan đến sự kiện sáp nhập tỉnh, thành, hôm 26/3, Bộ Nội vụ cho biết đã hoàn tất dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cùng tờ trình kèm theo để chuyển Bộ Tư pháp thẩm định. Theo tờ trình dự thảo Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính, 52 tỉnh, thành sẽ được đề xuất sắp xếp, sáp nhập, 11 tỉnh thành giữ nguyên. Sau khi sắp xếp, tổng số tỉnh, thành từ 63 giảm còn trên 30.
Các tỉnh thành đề xuất không sáp nhập gồm: TP Hà Nội, TP Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.
Về tiêu chí xác định đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp, sáp nhập, tờ trình của Chính phủ cho biết gồm 6 tiêu chí đã được Bộ Chính trị thống nhất.
Cụ thể là diện tích tự nhiên; quy mô dân số; tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hóa, tôn giáo, dân tộc; tiêu chí về địa kinh tế, gồm tiêu chí về địa lý, quy mô và trình độ phát triển kinh tế. Hai tiêu chí còn lại gồm tiêu chí về địa chính trị và tiêu chí về quốc phòng, an ninh.
Trong số các tỉnh đề nghị giữ nguyên, tỉnh Lai Châu nằm ở khu vực Tây Bắc Việt Nam, có vị trí địa lý quan trọng khi giáp với Trung Quốc ở phía bắc, Điện Biên ở phía tây, Lào Cai ở phía đông và Yên Bái, Sơn La ở phía nam. Địa hình chủ yếu là đồi núi cao, hiểm trở, có nhiều sông suối và thung lũng.
Về diện tích, tỉnh này rộng 9.069 km2, đứng thứ 10 cả nước, gấp khoảng 4,5 lần diện tích TP HCM (hơn 2.095km2) nhưng dân số Lai Châu chỉ có 494.626 người (năm 2024) là tỉnh có dân số thấp nhất Việt Nam, chỉ bằng 5% sân số TP HCM (hơn 9 triệu người).
Thông tin về diện tích, dân số của 4 tỉnh, thành phố
Bảng tỷ lệ diện tích, dân số của Lai Châu so với một số tỉnh, thành- Ảnh tạo bởi AI
Hiện nay, Lai Châu có 08 đơn vị hành chính trực thuộc bao gồm thành phố Lai Châu và các huyện: Mường Tè, Sìn Hồ, Nậm Nhùn, Tam Đường, Phong Thổ, Tân Uyên, Than Uyên; 106 đơn vị hành chính cấp xã (94 xã, 05 phường và 07 thị trấn).
Tính đến hết năm 2024, theo báo cáo 8677/BC-BNV của Bộ Nội vụ về tình hình và kết quả thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025, Lai Châu là một trong số địa phương còn chưa quyết liệt trong quá trình thực hiện, chưa gửi đúng tiến độ hồ sơ đề án theo yêu cầu, kế hoạch đã đề ra.
Cụ thể, tỉnh Lai Châu đã xây dựng Phương án tổng thể thực hiện sắp xếp đối với 03 ĐVHC cấp huyện và 02 ĐVHC cấp xã, nhưng sau đó tỉnh đã có đề nghị chưa thực hiện sắp xếp.
Tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo nhiều nhất cả nước, nhiều lần thay đổi địa giới hành chính
Kết quả rà soát năm 2023 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho thấy Lai Châu là một trong 4 tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo cao nhất của cả nước. Tỉnh Lai Châu ngày nay đã từng trải qua nhiều lần thay đổi địa giới hành chính quan trọng trong lịch sử.
Theo thông tin từ Cổng thông tin điện tử tỉnh, tỉnh Lai Châu (cũ) nằm ở phía tây bắc Việt Nam, tỉnh lỵ ở thị xã Điện Biên Phủ, cách Thủ đô Hà Nội 300km 502km theo quốc lộ số 6. Lai Châu phía đông bắc giáp Lào Cai, phía đông nam giáp Sơn La, phía tây nam và tây bắc giáp hai tỉnh Luông Pha băng và Phong Sa Lỳ của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, phía bắc giáp tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Lai Châu là địa bàn có con người đến cư trú rất sớm. Cách đây 116 năm, năm 1909, Toàn quyền Đông Dương ra Nghị định thành lập tỉnh Lai Châu gồm: Đạo Lai (châu Lai, châu Quỳnh Nhai và phủ Luân Châu) và châu Điện Biên với phủ Tuần Giáo, dân số khoảng 4 vạn người. Đây là dấu mốc lịch sử đánh dấu danh xưng Lai Châu gắn liền với cấp độ một đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Năm 1948, Lai Châu và Sơn La hợp nhất thành tỉnh Sơn Lai. Ngày 12/1/1952, Thủ tướng Chính phủ ra Nghị định số 145-TTg tái lập lại hai tỉnh này.
Thành phố Lai Châu nằm trong vùng có độ cao lớn nhất cả nước, đồng thời nằm giữa 2 dãy núi lớn là Hoàng Liên Sơn và Pu Sam Cáp - Ảnh: Cổng TTĐT tỉnh Lai Châu
Để củng cố căn cứ địa Tây Bắc mới giải phóng, năm 1953 Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh thành lập Khu Tây Bắc gồm các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Sơn La, Lai Châu tách khỏi Liên khu Việt Bắc. Đồng thời, chuyển huyện Thuận Châu từ tỉnh Sơn La sang tỉnh Lai Châu.
Đến ngày 7/5/1954, Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng, Lai Châu được giải phóng, hòa bình được lập lại trên miền Bắc nước ta.
Tám năm sau, vào năm 1962, thành lập lại ba tỉnh trong khu là: Lai Châu, Nghĩa Lộ và Sơn La. Tỉnh Lai Châu lúc đó gồm 7 huyện: Điện Biên, Tuần Giáo, Tủa Chùa, Mường Tè, Mường Lay, Phong Thổ, Sình Hồ và thị trấn Lai Châu.
Kể từ ngày 1/1/2004, tỉnh Lai Châu (cũ) được chia thành tỉnh Lai Châu ngày nay và tỉnh Điện Biên.
Quảng trường nhân dân và Trung tâm hành chính tỉnh Lai Châu - Ảnh: Hanoimoi
Tỉnh Lai Châu (mới) được thành lập trên cơ sở 4 huyện của tỉnh Lai Châu (cũ) gồm: Mường Tè, Sìn Hồ, Tam Đường, Phong Thổ và sáp nhập thêm huyện Than Uyên, tỉnh Lào Cai.
Sau đó, Lai Châu còn trải qua 2 lần sáp nhập, điều chỉnh địa giới hành chính cấp huyện và cấp xã vào năm 2008 và 2012. Đến năm 2013, Chính phủ ra Nghị quyết số 131/NQ-CP về việc thành lập thành phố Lai Châu thuộc tỉnh Lai Châu. Sau khi thành lập thành phố Lai Châu, tỉnh Lai Châu có 8 đơn vị hành chính cấp huyện gồm: Thành phố Lai Châu và các huyện: Tam Đường, Phong Thổ, Tân Uyên, Than Uyên, Sìn Hồ, Mường Tè, Nậm Nhùn.
Giữa tháng 3, Đảng ủy Chính phủ đã họp và thống nhất trình cấp có thẩm quyền phương án sáp nhập giảm 50% đơn vị hành chính cấp tỉnh và giảm 60-70% đơn vị cấp cơ sở so với hiện nay.
Theo Bộ Nội vụ thống kê, dự kiến sẽ có khoảng 9.996/10.035 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện sắp xếp. Sau sắp xếp, cả nước sẽ còn khoảng dưới 3.000 đơn vị hành chính cấp xã. Như vậy, có 39 xã dự kiến không thuộc diện sắp xếp.
Dự kiến việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh trên cả nước sẽ hoàn tất trước 30/8 và đi vào hoạt động từ tháng 9. Đơn vị hành chính cấp xã sáp nhập xong trước 30/6 và vận hành xã phường mới từ 1/7.
Trang Anh
Bình luận tiêu biểu (0)