Anh Trần Trung (32 tuổi, Hà Nội) thắc mắc về vấn đề tóc bạc sớm: “Tôi nghe mọi người truyền tai nhau rằng tóc bạc sớm là dấu hiệu của 'máu xấu' hoặc cơ thể đang gặp vấn đề về sức khỏe. Có người cho rằng máu không tốt sẽ khiến tóc nhanh bạc, dễ rụng. Xin hỏi bác sĩ, quan niệm 'tóc bạc là do máu xấu' có đúng hay không?”.
Trả lời – TS.BS Nguyễn Thị Hà Vinh, Phó trưởng khoa Điều trị nội trú ban ngày, Bệnh viện Da liễu Trung ương:
Tóc bạc sớm được định nghĩa tùy theo sắc tộc: ở người da trắng là trước 20 tuổi, người da vàng (trong đó có Việt Nam) trước 25 tuổi và người da đen trước 30 tuổi. Khi tóc bạc xuất hiện trước các mốc này, được xem là tóc bạc sớm.
Trong Tây y không tồn tại khái niệm “máu xấu” như dân gian vẫn nói. Tóc bạc là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên. Tuy nhiên, ở những người trẻ tuổi, hiện tượng này có thể liên quan đến nhiều yếu tố, trong đó chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng. Khi cơ thể thiếu hoặc thừa một số vi chất, quá trình tạo melanin - sắc tố màu của tóc - bị ảnh hưởng, dẫn đến tóc nhanh bạc.
Ngoài ra, các stress oxy hóa mạnh trong cơ thể tạo ra các gốc tự do cũng góp phần thúc đẩy sự lão hóa, khiến tóc bạc sớm hơn. Nếu hiểu “máu xấu” theo nghĩa dân gian là cơ thể mất cân bằng dinh dưỡng hoặc chịu tổn thương do stress oxy hóa, thì cách gọi đó có phần đúng, nhưng không phải là thuật ngữ được sử dụng trong y khoa hiện đại.
Ở góc nhìn của y học cổ truyền (YHCT), cách lý giải lại mang tính hệ thống hơn. Tóc được coi là “huyết chi dư” – phần thừa của huyết. Vì vậy, tóc phản ánh trực tiếp tình trạng khí huyết và sức khỏe của các tạng phủ. Nếu khí huyết không lưu thông tốt hoặc thiếu máu, tốc độ nuôi dưỡng chân tóc cũng suy giảm, dẫn đến tóc bạc và rụng nhiều hơn.
YHCT vì thế cho rằng chăm sóc tóc không chỉ dừng lại ở bên ngoài như dưỡng tóc, hạn chế hóa chất hay thay đổi thói quen sinh hoạt. Để cải thiện tóc bạc sớm, cần bồi bổ từ bên trong thông qua chế độ ăn, bài thuốc hoặc các món ăn – vị thuốc giúp dưỡng các tạng và điều hòa khí huyết. Khi cơ thể được phục hồi tổng thể, sợi tóc cũng trở nên khỏe hơn.
Như vậy, tóc bạc không hoàn toàn đồng nghĩa với “máu xấu”, nhưng phản ánh nhiều yếu tố liên quan đến sức khỏe, dinh dưỡng và quá trình lão hóa. Việc hiểu đúng giúp người trẻ tránh lo lắng quá mức và có hướng chăm sóc phù hợp cho mái tóc và toàn cơ thể.
Nếu xuất hiện tình trạng tóc bạc sớm nên đi khám bác sĩ có chuyên môn để tìm nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả nhất.
Ngọc Minh
