Theo ông Christophe Fouquet, CEO của công ty ASML (Hà Lan) - công ty duy nhất trên thế giới sản xuất máy quang khắc cực tím (EUV) - Trung Quốc hiện đang tụt hậu từ 10 đến 15 năm so với phương Tây trong lĩnh vực sản xuất chip tiên tiến. Nguyên nhân chính là do các lệnh trừng phạt và hạn chế xuất khẩu của Mỹ khiến các công ty Trung Quốc không thể tiếp cận công nghệ EUV.
ASML là nhà cung cấp độc quyền máy quang khắc cực tím, loại máy có giá hàng trăm triệu USD mỗi chiếc. Công nghệ này cho phép tạo ra các mạch tích hợp phức tạp trên tấm wafer silicon với độ mảnh hơn cả sợi tóc. Phiên bản mới nhất High-NA EUV thậm chí còn cho phép tạo ra các chip tiên tiến hơn nữa.
Mặc dù ghi nhận những tiến bộ ấn tượng của nhà sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc là SMIC và Huawei khi đã có thể sản xuất chip 7nm hỗ trợ 5G bất chấp các lệnh trừng phạt, ông Fouquet vẫn chỉ ra thực tế rằng việc không thể tiếp cận máy EUV đã khiến các công ty Trung Quốc không thể sản xuất chip tiên tiến nhất.
Hiện tại, SMIC vẫn đang sử dụng máy quang khắc cực tím sâu (DUV) thế hệ cũ, cho phép sản xuất chip trên nút 7nm thế hệ đầu và thứ hai, tụt hậu khá xa so với nút 3nm hiện đang được sử dụng. Dự kiến năm tới, TSMC và Samsung Foundry sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt chip trên nút 2nm.
Huawei và SMIC đang tìm cách phát triển công cụ quang khắc của riêng mình với hy vọng cuối cùng sẽ sản xuất được chip với quy trình tương đương TSMC và Samsung Foundry. Tuy nhiên, quá trình này có thể mất từ 10-15 năm. Đến lúc Trung Quốc tìm ra cách chế tạo máy EUV, các đối thủ phương Tây có thể đã sử dụng máy EUV thế hệ sau, có khả năng phát triển những con chip tiên tiến hơn nhiều.
Các công ty Trung Quốc vẫn có thể mua máy DUV từ ASML và nhận dịch vụ bảo trì từ hãng. Mỹ đang cố gắng thuyết phục ASML ngừng sửa chữa máy DUV tại Trung Quốc, nhưng ASML có lý do chính đáng để tiếp tục dịch vụ này. Nếu để SMIC và các công ty Trung Quốc tự xử lý việc sửa chữa, họ có thể tiếp cận thông tin nhạy cảm về máy móc, giúp sao chép và sản xuất máy DUV.
Trung Quốc vẫn là thị trường kinh doanh sôi động của ASML. Việc để các đối tác Trung Quốc tự bảo trì máy DUV và sao chép công nghệ là điều ASML không hề mong muốn.
Trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ ngày càng gay gắt giữa Mỹ và Trung Quốc, những hạn chế trong tiếp cận công nghệ tiên tiến từ phương Tây đang là rào cản lớn đối với tham vọng của Trung Quốc trong việc bắt kịp và vượt qua các cường quốc công nghệ. Tuy nhiên, động lực tự chủ công nghệ cao cũng thúc đẩy Trung Quốc đẩy mạnh nghiên cứu và đầu tư để phát triển năng lực sản xuất chip nội địa. Cuộc đua công nghệ chip giữa Trung Quốc và phương Tây hứa hẹn còn nhiều diễn biến phức tạp và đầy thách thức trong tương lai.
