Người xưa có câu: "Bệnh từ miệng mà vào, họa từ miệng mà ra". Tuổi trẻ, chúng ta học cách nói để khẳng định bản thân, nhưng khi bước sang dốc bên kia cuộc đời, bài học lớn nhất lại là học cách im lặng. Tuổi già, niềm hạnh phúc không còn đo đếm bằng tài sản hay địa vị, mà bằng sự hòa thuận của gia đình, sự hiếu thuận của con cái. Thế nhưng, ranh giới giữa quan tâm và can thiệp, giữa chia sẻ và gây họa đôi khi rất mong manh. Để quãng đời còn lại được an nhàn, con cháu thuận hòa, những người già thông thái thường chọn cách giấu kín 4 điều này, dù có thương con đến mấy cũng tuyệt đối không tùy tiện nói ra.
Chuyện phân chia tài sản: "Giữ miệng như giữ vàng"
Có một sự thật đau lòng rằng: 90% mâu thuẫn anh em trong nhà đều bắt nguồn từ chữ "Tiền". Khi cha mẹ còn khỏe mạnh, anh em là tay chân, nhưng khi đụng đến đất đai, thừa kế, tay chân cũng có thể trở thành người dưng nước lã.
Nhiều người già vì thương con, hoặc vì muốn tỏ ra công bằng, thường sớm công khai ý định chia tài sản trong những bữa cơm sum họp. Họ nghĩ rằng nói sớm để các con yên tâm, nhưng thực chất lại đang gieo mầm mống của sự so bì, tị nạnh. Dù bạn có cố gắng công tâm đến đâu, trong mắt những đứa con, vẫn sẽ có sự "thiên vị" vô hình. Đứa được ít thì oán trách cha mẹ bất công, đứa được nhiều thì bị anh em ganh ghét.
Người già khôn ngoan hiểu rằng, tài sản là vật ngoài thân nhưng lại là con dao hai lưỡi. Họ sẽ âm thầm chuẩn bị di chúc, nhờ luật pháp can thiệp hoặc giữ kín ý định đến phút cuối cùng. Việc không công khai sớm giúp duy trì sự tôn trọng và hiếu thảo thuần khiết của con cái, tránh cảnh "con chăm cha không bằng con tranh đất". Hãy nhớ, bí mật về tài sản chính là quyền uy cuối cùng để bảo vệ sự bình yên cho chính mình.
Những quyết định thiên vị trong quá khứ: Chuyện đã qua, hãy để nó ngủ yên
"Ngón tay có ngón dài ngón ngắn", lòng cha mẹ dù bao la đến mấy cũng khó tránh khỏi những lúc nghiêng về đứa này, nhẹ với đứa kia. Có thể vì đứa út yếu ớt hơn, đứa cả vất vả hơn mà trong quá khứ, bạn đã từng có những lựa chọn không hoàn toàn công bằng.
Nhưng khi đã về già, nhắc lại những chuyện cũ này là điều tối kỵ. Đừng bao giờ ngồi kể lể: "Ngày xưa mẹ thương thằng Hai hơn vì nó ốm yếu" hay "Bố cho cái Út nhiều tiền học hơn". Những lời nói vô tình ấy giống như việc xát muối vào vết thương cũ. Người được ưu ái thì khó xử, người chịu thiệt thòi thì tủi thân, oán hận lại bùng lên.
Thông thái nhất là hãy để quá khứ ngủ yên. Nếu cảm thấy nợ nần cảm xúc với đứa con nào, hãy bù đắp bằng sự quan tâm hiện tại, bằng những lời động viên chân thành, chứ không phải bằng việc đào bới lại những "bất công" năm xưa. Một gia đình hòa thuận là nơi biết bao dung và quên đi những điều không vui vẻ.
Những ân oán với họ hàng, làng xóm: Đừng di sản lại sự hận thù
Cuộc đời mấy chục năm lăn lộn, ai mà chẳng có những va chạm, xích mích với người này người kia. Đó có thể là món nợ ân tình với người cô, người bác, hay chút mâu thuẫn đất cát với hàng xóm láng giềng. Nhưng đó là chuyện của thế hệ trước.
Người già dại dột thường thích kể khổ, kể tội người khác cho con cháu nghe, nhồi nhét vào đầu thế hệ sau những định kiến và thù hằn. "Ngày xưa bác A đối xử tệ với bố", "Bà hàng xóm B từng nói xấu mẹ"... Kết quả là con cái cũng mang tâm lý thù ghét, khiến vòng tròn quan hệ trở nên ngột ngạt, căng thẳng.
Người già có tầm nhìn xa sẽ chọn cách tha thứ và buông bỏ. Họ hiểu rằng, đời mình đã đủ mệt mỏi với những ân oán rồi, hà cớ gì phải bắt con cháu gánh thêm? Hãy để con cái tự do xây dựng các mối quan hệ xã hội của riêng chúng. Sự thanh thản, bao dung của cha mẹ chính là bài học giáo dục tốt nhất, giúp con cháu sống nhân hậu và được người đời nể trọng.
Sự lo lắng và bất mãn về đời sống riêng của con cái: Học cách "Mắt nhắm mắt mở"
Trong mắt cha mẹ, con cái dù 50, 60 tuổi vẫn là những đứa trẻ cần bảo ban. Nhưng thực tế, chúng đã là những người trưởng thành, có gia đình riêng, có cách sống và quan điểm riêng. Khoảng cách thế hệ khiến những lời khuyên của cha mẹ đôi khi trở thành sự can thiệp thô bạo.
Khi thấy con cái dạy cháu không theo ý mình, hay con dâu con rể chi tiêu không hợp ý, người già thường khó kìm nén mà buông lời phàn nàn, chỉ trích. Nhưng lời nói ra như bát nước đổ đi, sự càm ràm chỉ khiến không khí gia đình thêm nặng nề, con cái dần xa lánh vì cảm thấy không được tôn trọng.
Tuổi già, cảnh giới cao nhất của sự khôn ngoan là "giả câm giả điếc". Học cách tôn trọng quyết định của con, tin tưởng vào khả năng xoay sở của chúng. Thay vì chê bai, hãy động viên. Thay vì lo lắng thái quá, hãy chăm sóc tốt sức khỏe của chính mình. Khi bạn vui vẻ, khỏe mạnh và ít can thiệp, tự khắc con cháu sẽ muốn gần gũi, chia sẻ.
Tuổi già giống như hoàng hôn, đẹp rực rỡ nhưng cũng rất ngắn ngủi. Để những năm tháng cuối đời được trọn vẹn ý nghĩa, hãy học cách buông bỏ bớt những gánh nặng trong lòng và trên môi. Giữ lại 4 điều này trong lòng không phải là xa cách, mà là một loại trí tuệ, một loại tình thương sâu sắc nhất dành cho con cháu.
Bởi suy cho cùng, tài sản quý giá nhất của người già không phải là tiền vàng để lại, mà là một gia đình êm ấm, nơi mà mỗi khi nhắc về, con cháu đều thấy bình yên và tự hào.
Tú Linh
