Như đã đưa tin, ngày 22/3/2023, Thông tư số 02/2023/TT-BGTVT (Thông tư 02) về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 16/2021/TT-BGTVT quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, chính thức có hiệu lực.
Theo đó, Thông tư mới đã sửa đổi 7 điều và 5 phụ lục trên 18 điều và 19 phụ lục so với Thông tư cũ; trong đó có 2 nội dung đáng chú ý bao gồm miễn kiểm định lần đầu đối với xe ô tô mới và điều chỉnh chu kỳ kiểm định với một số loại xe.
Ngay sau khi thông tin được công bố, nhiều người dân có phương tiện sắp đến kỳ kiểm định bày tỏ sự băn khoăn, liệu đã có thể áp dụng ngay quy định này với xe của mình hay không.
Về vấn đề trên, theo Cục Đăng kiểm Việt Nam: Thông tư số 02/2023/TT-BGTVT không có điều kiện chuyển tiếp hay giá trị hồi tố. Do đó, với các xe chưa đến hạn kiểm định, vẫn tiếp tục sử dụng với chu kỳ hiện tại.
Chỉ đến khi đi kiểm định lúc đến hạn đăng kiểm, sau khi đạt, sẽ được cấp Giấy chứng nhận và tem kiểm định với chu kỳ mới.
Như vậy, với các xe đã thực hiện đăng kiểm trước đó, thời hạn đăng kiểm của xe vẫn được áp dụng như chu kỳ hiện tại. Tới chu kỳ mới tiếp theo sẽ được áp dụng theo Thông tư số 02.
Về việc nới chu kỳ kiểm định xe cơ giới, Thông tư 02 quy định áp dụng với một số loại xe bao gồm: Ô tô chở người các loại đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải, chu kỳ đầu tiên miễn kiểm định và tăng từ 30 tháng lên 36 tháng; Thời gian sản xuất đến 7 năm thì chu kỳ tăng từ 18 tháng lên 24 tháng; Thời gian sản xuất trên 7 năm đến 20 năm (trước đây là 12 năm) thì chu kỳ giữ nguyên 12 tháng; Thời gian sản xuất trên 20 năm thì chu kỳ kiểm định giữ nguyên 6 tháng.
Đối với ô tô chở người các loại trên 9 chỗ, chu kỳ đầu tiên miễn kiểm định và tăng từ 18 tháng lên 24 tháng; Thời gian sản xuất đến 05 năm thì chu kỳ tăng từ 06 tháng lên 12 tháng; Thời gian sản xuất trên 5 năm thì chu kỳ giữ nguyên 6 tháng.
Đối với nhóm ô tô tải các loại, ô tô đầu kéo có thời gian sản xuất từ 20 năm trở lên (kể cả ô tô tải, ô tô đầu kéo đã cải tạo thành ô tô chuyên dùng), ô tô tải được cải tạo chuyển đổi công năng từ ô tô chở người có thời gian sản xuất từ 15 năm trở lên được kéo dài chu kỳ kiểm định từ 3 tháng lên 6 tháng.
Trước câu hỏi vì sao không nới chu kỳ kiểm định tất cả các loại xe? Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cho hay: Xe cá nhân mới chưa qua sử dụng, linh kiện tốt, có chế độ bảo hành của hãng nên hầu hết đạt chất lượng kiểm định.
Tuy nhiên, sau 7 năm, đa phần các xe đã hết thời hạn bảo hành, linh kiện sẽ dần hư hỏng, trong khi đó, Việt Nam chưa có quy định về niên hạn phụ tùng, phí môi trường, bảo dưỡng với xe cũ nên nhiều phương tiện dù đã cũ vẫn lưu thông mà không được chú trọng bảo dưỡng, thay thế phụ tùng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông.
Tại các nước tương đồng về hạ tầng, phương tiện với Việt Nam như Trung Quốc chu kỳ kiểm định xe cá nhân trên 15 năm là 6 tháng, Indonesia quy định chu kỳ kiểm định lần thứ hai trở đi của loại xe này là 6 tháng.
Do đó, cần thiết phải giữ nguyên chu kỳ kiểm định định kỳ 12 tháng đối với xe cũ sau 7 năm nhằm đảm bảo an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho phương tiện.
Ngoài ra, ôtô chở người đến 9 chỗ có kinh doanh vận tải cũng không được giãn chu kỳ kiểm định, "bởi đây là loại xe có cường độ, tần suất hoạt động lớn, vận tải chở khách nên cần được kiểm soát chặt chẽ hơn để đảm bảo an toàn", lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam nhấn mạnh.
Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng lý giải việc phải giữ chu kỳ kiểm định 3 tháng đối với ô tô chở người các loại trên 9 chỗ đã sản xuất từ 15 năm trở lên (kể cả ôtô chở người trên 9 chỗ đã cải tạo thành ôtô chở người đến 9 chỗ) bởi các loại xe này đa số là xe khách đã cũ nát sử dụng ở thành phố sau đó đưa về các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa để hoạt động chở người, chở công nhân, học sinh vô cùng nguy hiểm mà nhiều cơ quan báo chí đã phản ánh thời gian qua.
Cục Đăng kiểm Việt Nam khẳng định, việc giữ chu kỳ kiểm định này để kiểm soát chặt chẽ an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện, vì mục tiêu an toàn của người dân.
Nguyên Đỗ (tổng hợp)
