Tôi luôn nghĩ rằng mình là một người cha tốt. Tôi cố gắng làm việc chăm chỉ, cung cấp đầy đủ cho con cái, từ việc học hành đến cuộc sống. Nhưng rồi một ngày, tôi nhận ra giữa tôi và con tồn tại một khoảng cách vô hình. Chúng không còn tâm sự, ít chia sẻ và dường như luôn giữ một sự dè dặt khi ở gần tôi. Câu hỏi cứ lặp đi lặp lại trong đầu: Tại sao con cái không thân thiết với mình? Mình đã sai ở đâu?
Vợ tôi có một phim yêu thích tên là Sex and the City. Mỗi khi rảnh rỗi cô ấy lại bật một tập phim Sex and the City lên xem. Lúc đầu, tôi thấy cô ấy xem phim vô bổ, phí thời gian. Thay vì xem phim, có thể dành thời gian đọc sách, hoặc học một ngôn ngữ mới thì hơn.
Nhưng khi tình cờ ngồi xem một số tập phim với vợ, tôi đã rất bất ngờ. Những câu chuyện trong phim, dù không tập trung vào vai trò làm cha, lại khiến tôi suy ngẫm sâu sắc. Tôi bắt đầu nhận ra sai lầm của mình qua hình ảnh những nhân vật tưởng như không liên quan, và từ đó tìm cách thay đổi chính mình.
Bài học số 1: Yêu thương con cái vì chính con người của chúng
Trong "And Just Like That…", câu chuyện của Harry Goldenblatt và con gái Rose đã để lại trong tôi một ấn tượng sâu sắc. Rose, sau này tự nhận là Rock, quyết định thay đổi bản dạng giới của mình. Harry, ban đầu bối rối và không hiểu tại sao, nhưng thay vì phản đối, anh chọn cách lắng nghe và chấp nhận con. Anh nhận ra rằng nhiệm vụ của một người cha không phải là cố gắng thay đổi con mình, mà là yêu thương và ủng hộ chúng sống đúng với bản chất của mình.
Tôi nghĩ về cách mình từng kỳ vọng ở con. Tôi muốn con học giỏi những môn tôi thích, tham gia các hoạt động mà tôi tự hào. Nhưng chính những kỳ vọng đó có thể đã gây áp lực lên con, khiến chúng cảm thấy rằng mình không đủ tốt nếu không đáp ứng được mong muốn của tôi.
Tôi nhận ra rằng, để gần gũi với con, tôi cần yêu thương chúng vì chính con người thật của chúng, thay vì cố gắng biến chúng thành phiên bản mà tôi mong muốn.
Bài học số 2: Giao tiếp là chìa khóa
Steve Brady, chồng cũ của Miranda, cũng khiến tôi suy ngẫm. Steve yêu thương con trai mình, Brady, nhưng không biết cách giao tiếp với cậu. Khi Brady lớn lên, bước vào những mối quan hệ phức tạp, Steve không thể trò chuyện cởi mở để hiểu con. Sự thiếu giao tiếp này khiến mối quan hệ cha con trở nên nhạt nhòa.
Tôi cũng từng như vậy. Tôi luôn bận rộn với công việc, và khi nói chuyện với con, tôi chỉ hỏi những câu mang tính trách nhiệm: "Học hành thế nào?", "Cần gì không?", "Có muốn mua thêm sách vở gì thì bảo bố đưa tiền",... Tôi hiếm khi hỏi con về cảm xúc, niềm vui hay nỗi buồn. Tôi quên mất rằng, để hiểu con, tôi cần lắng nghe nhiều hơn là đưa ra lời khuyên hay chỉ trích.
Giao tiếp không chỉ là nói, mà còn là sự lắng nghe chân thành. Chỉ khi cha mẹ thật sự hiểu con, mối quan hệ giữa họ mới có thể trở nên gần gũi hơn.
Bài học số 3: Kiểm soát con cái khiến chúng xa cách
Một trong những câu chuyện làm tôi suy nghĩ nhiều nhất là mối quan hệ giữa Trey MacDougal và mẹ anh, Bunny. Bunny luôn kiểm soát mọi khía cạnh trong cuộc sống của Trey, từ công việc, tài chính đến cả hôn nhân. Sự kiểm soát đó biến Trey thành một người đàn ông lệ thuộc, thiếu quyết đoán và không tự lập. Hôn nhân của anh với Charlotte cũng vì thế mà tan vỡ.
Nhìn lại mình, tôi nhận ra mình đã từng cư xử giống như Bunny. Tôi thường áp đặt ý kiến vào những quyết định lớn nhỏ của con, từ việc chọn trường, chọn bạn bè, đến cả những sở thích cá nhân. Tôi luôn nghĩ rằng mình biết điều gì là tốt nhất cho chúng. Nhưng hóa ra, sự áp đặt đó chỉ làm con cảm thấy ngột ngạt, mất tự do và xa lánh tôi.
Tôi học được rằng làm cha không phải là kiểm soát, mà là hỗ trợ và để con tự lập. Con cái cần một không gian tự do để khám phá chính mình, dù điều đó đôi khi đồng nghĩa với việc chúng sẽ mắc sai lầm.
Hành trình thay đổi
Những câu chuyện trong phim khiến tôi quyết tâm thay đổi cách làm cha. Thay vì áp đặt, tôi học cách lắng nghe con nhiều hơn. Tôi bắt đầu đặt những câu hỏi nhỏ nhưng ý nghĩa, như "Nay đi học có chuyện gì vui không", "Cuối tuần có muốn đi ăn, đi đâu chơi với bạn bè không, bố cho tiền". Hay tôi cũng hỏi vui con: "Có thích bạn nào trên lớp không? Thích thì nhớ kể, bố mẹ sẽ tư vấn cho, bố mẹ hơi bị nhiều kinh nghiệm",...
Tôi cũng học cách tôn trọng sự khác biệt. Khi con chia sẻ thích học trường này, ngành kia, tôi không gạt phăng đi mà ngồi nghe con chia sẻ. Tôi tôn trọng sở thích của con nhưng tất nhiên không hùa theo vô tội vạ mà sẽ phân tích ngay cái nào nên, cái nào không nên theo cách đôi bên trao đổi, chứ không đàn áp đơn phương như trước. Tôi chỉ ra chỗ cần phải suy nghĩ cho con.
Tôi cũng nhận ra rằng dành thời gian chất lượng với con là điều rất quan trọng. Không chỉ là ở cạnh con, mà là tham gia vào những sở thích của con, dù đó là chơi game, xem phim hay đơn giản là trò chuyện. Nếu trước kia, thấy con suốt ngày chơi game, tôi quát ngay nhưng có lần, tôi đã ngồi xuống và bảo con: "Cho bố chơi thử xem hay như nào!".
Và tôi thấy cũng hay và cuốn thật, nhưng tôi cũng phân tích cho con, chơi giải trí cũng tốt nhưng chơi bao nhiêu là đủ. Nếu con chơi với thời lượng hợp lý thì 2 bố con có thể làm bạn chơi game. Những phút giây ấy giúp tôi hiểu con nhiều hơn và dần rút ngắn khoảng cách giữa chúng tôi.
Cuối cùng, tôi học cách buông tay đúng lúc. Con cái cần không gian để tự lập, phạm sai lầm và học hỏi từ chính trải nghiệm của mình. Vai trò của tôi là hỗ trợ và hướng dẫn khi cần, thay vì kiểm soát mọi thứ.
Gần gũi hơn từng ngày
Những thay đổi nhỏ nhưng chân thành đã mang lại kết quả. Tôi nhận thấy con cởi mở hơn, trò chuyện nhiều hơn. Mối quan hệ giữa chúng tôi dần trở nên gắn kết hơn. Dù hành trình này còn dài, tôi tin rằng chỉ cần kiên trì và chân thành, khoảng cách giữa tôi và con sẽ ngày càng được thu hẹp.
Thanh Hương