Ngành công nghiệp dân sự tham gia sản xuất phục vụ tiền tuyến
Tờ Financial Times đầu tháng 1/2024 đưa tin, bánh mì không phải là thứ duy nhất được sản xuất tại xưởng bánh Tambov ở miền trung nước Nga, và các cơ quan trừng phạt của phương Tây đang chú ý đến điều này.
Các thợ làm bánh của Tambov đã bị Mỹ đưa vào danh sách đen từ tháng 12/2023 vì lắp ráp máy bay không người lái (UAV) cỡ nhỏ trong xưởng để quân đội Nga sử dụng trong chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.
Theo Financial Times, xưởng bánh đã trở thành hình mẫu cho nỗ lực của Điện Kremlin trong việc vận động ngành công nghiệp dân sự vào hoạt động sản xuất phục vụ tiền tuyến khi chiến sự ngày càng chi phối nền kinh tế Nga.
Trong một phóng sự của truyền hình nhà nước Nga về xưởng bánh Tambov, nhà báo Nga Alexander Rogatkin đã cầm một chiếc UAV lên ngửi và nói: "Chúng thậm chí còn có mùi như bánh mì tươi!"
"Chúng thậm chí còn có mùi như bánh mì tươi!", nhà báo Nga Alexander Rogatkin nói, đồng thời cầm một trong những chiếc UAV lên và ngửi. Ảnh: Telegram
Trả lời phỏng vấn truyền hình Nga, các nhà quản lý của Tambov cho biết, xưởng bánh bắt đầu lắp ráp UAV từ tháng 2/2023 bằng cách sử dụng máy in 3D tạo ra khung carbon, cũng như giá đỡ ăng-ten và camera. Hầu hết các linh kiện của UAV Bekas đều được mua trực tuyến, cho phép các thợ làm bánh duy trì chi phí sản xuất trong khoảng 25.000 - 50.000 rúp (270 - 540 USD) mỗi chiếc UAV. Tambov hiện sản xuất khoảng 250 UAV/tháng, cũng như ba lô ngụy trang đi kèm.
Theo Financial Times, Tổng thống Nga Vladimir Putin coi việc tăng chi tiêu quốc phòng là bước đột phá của ngành công nghiệp Nga, giúp nước này vượt qua các lệnh trừng phạt của phương Tây.
"Các nhà máy ở Moscow, St Petersburg, Urals, Siberia và Viễn Đông – hàng chục khu vực của đất nước chúng ta – đang hoạt động hết công suất theo nhiều ca", ông Putin phát biểu tại sự kiện kỷ niệm của Rostec - tập đoàn quốc phòng hàng đầu của Nga vào tháng 11/2023.
Ông Putin nói thêm: "Trong điều kiện hiện tại, điều này mang lại một động lực hoàn toàn độc đáo để phát triển các lĩnh vực sản xuất công nghệ cao, không chỉ trong quốc phòng mà còn trong các ngành công nghiệp dân sự liên quan."
Theo nghiên cứu do BOFIT - một tổ chức nghiên cứu thuộc Ngân hàng Trung ương Phần Lan - công bố, sản lượng công nghiệp liên quan đến quân sự của Nga đã tăng 35% so với giai đoạn bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào năm 2022, trong khi sản xuất dân sự vẫn không thay đổi. Trong một số ngành công nghiệp, chẳng hạn như thiết bị điện và sản xuất ô tô, sản lượng tăng để phục vụ chiến sự đã bù đắp cho sự sụt giảm sản lượng hàng tiêu dùng.
Bộ Thương mại Nga cho biết vào tháng 2/2023 rằng, hơn 500 công ty công nghiệp nhẹ đã chuyển sang sản xuất thiết bị cho quân đội Nga, đồng thời cho biết thêm rằng họ dự kiến sẽ sản xuất cho quân đội nhiều gấp 4 lần so với năm 2022.
Sản xuất UAV trở thành triển vọng hấp dẫn với doanh nghiệp
Theo Financial Times, UAV góc nhìn thứ nhất ngày càng trở nên quan trọng đối với cả Nga và Ukraine trong cuộc chiến, dẫn đến sự xuất hiện của hơn 100 tổ chức tình nguyện tập trung sản xuất UAV trên khắp nước Nga.
Một số nhà sản xuất UAV mới cho biết, họ đã được nhà chức trách Nga đề nghị hợp tác. Ví dụ: chủ xưởng bánh Tambov có quan hệ chặt chẽ với chính quyền địa phương, trong khi người thợ làm bánh phụ trách công việc này là một trung tá thuộc lực lượng dự bị của Nga.
"Chính phủ Nga đã báo hiệu ý định trợ cấp cho hoạt động sản xuất UAV trong những năm tới. Máy in 3D do Trung Quốc sản xuất đang được bán lẻ ở Nga với giá tương đương vài trăm USD", Allen Maggard - nhà phân tích về công nghiệp quốc phòng Nga thuộc tổ chức tư vấn C4ADS có trụ sở tại Mỹ - cho biết.
"Sự kết hợp giữa chi phí mua máy in 3D thấp và đảm bảo trợ cấp của nhà nước có thể khiến việc chuyển sang sản xuất UAV trở thành một triển vọng hấp dẫn đối với các doanh nghiệp", Maggard nói.
Tuy nhiên, theo Financial Times, những người khác - là những người đam mê UAV nghiệp dư - dường như được thúc đẩy bởi lòng yêu nước. Họ chia sẻ thiết kế và thông số kỹ thuật trong các nhóm trên nền tảng truyền thông xã hội Telegram và quyên tiền cho hoạt động sản xuất UAV.
Yuri Chicherin - giám đốc xưởng bánh Tambov - khoe máy bay không người lái Bekas bên cạnh những ổ bánh mì mới nướng. Ảnh: Telegram
Theo Financial Times, kích thước nhỏ của UAV Bekas có nghĩa là khả năng chiến đấu của chúng bị hạn chế vì chỉ có thể mang tải trọng 3,5kg trên quãng đường 5 km. Nhưng việc dễ dàng sản xuất Bekas trên quy mô lớn đã giúp gia tăng số lượng UAV của quân đội Nga một cách đáng kể.
Theo dữ liệu thương mại do C4ADS tổng hợp, kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine gần hai năm trước, 22.531 lô hàng đã được gửi đến Nga từ ba công ty máy in 3D của Trung Quốc có mặt trong cộng đồng UAV của Nga trên Telegram, bao gồm 659 lô hàng với từ khóa 3D.
Mặc dù các thợ làm bánh của Tambov đã bị Mỹ đưa vào danh sách đen vào tháng 12/2023 vì lắp ráp UAV và lệnh trừng phạt này của Mỹ có khả năng hạn chế số lượng đối tác nước ngoài sẵn sàng cung cấp linh kiện cho Tambov; nhưng do chi phí thấp và quy mô hoạt động nhỏ, xưởng bánh này tin rằng các hạn chế sẽ không có hiệu quả.
Theo Financial Times, sau lệnh trừng phạt của Mỹ, Valery Lyashchenko - người phụ trách hoạt động chế tạo UAV của xưởng bánh Tambov, đã xuất hiện trên truyền hình nhà nước Nga, xếp đầy bánh mì vòng và bánh quy giòn vào một chiếc hộp trước khi gửi nó đến Nhà Trắng như một "lời cảm ơn" tới Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Yuri Chicherin - giám đốc xưởng bánh Tambov - nói trên truyền hình Nga rằng, việc lọt vào danh sách trừng phạt của Mỹ là một thành tựu lớn: "Chúng tôi tự hào, chúng tôi vui mừng. Biết khi nào mới lại có người nói về xưởng bánh của chúng tôi ở cấp độ quốc tế như vậy?"
