Người ta thường nhắc nhiều đến IQ như thước đo trí thông minh, nhưng trong đời sống hàng ngày, EQ, trí tuệ cảm xúc, lại là yếu tố âm thầm quyết định cách một người đi qua các mối quan hệ và va chạm xã hội. EQ cao giúp con người hiểu người khác, hiểu chính mình và biết cách điều tiết cảm xúc đúng lúc. Ngược lại, người có EQ thấp không hẳn là kém thông minh hay xấu tính, nhưng họ thường mang trong lòng những suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực mà chính họ cũng khó gọi tên. Dưới đây là 5 thứ mà người EQ thấp rất hay giữ chặt trong lòng, để rồi vô tình làm tổn thương cả bản thân lẫn những người xung quanh.
Thứ nhất là cảm giác mình luôn là nạn nhân
Người EQ thấp thường có xu hướng nhìn mọi việc xảy ra với mình như một sự bất công. Khi gặp rắc rối, họ ít khi tự hỏi bản thân đã góp phần gì vào vấn đề đó, mà nhanh chóng quy trách nhiệm cho hoàn cảnh, cho người khác hoặc cho “số phận”. Cảm giác bị đối xử tệ khiến họ dễ sinh ra ấm ức, cay cú và phòng thủ quá mức. Về lâu dài, suy nghĩ này khiến họ mắc kẹt trong vòng lặp than phiền, khó trưởng thành từ chính những sai lầm của mình.
Thứ hai là sự ganh tị được ngụy trang thành chê bai
Thay vì thừa nhận mình đang ghen tị với thành công, ngoại hình hay cuộc sống của người khác, người EQ thấp thường chọn cách hạ thấp đối phương bằng những lời nhận xét mang tính phủ định. Họ có thể nói rằng người kia “chỉ gặp may”, “không giỏi như mọi người nghĩ” hoặc “rồi cũng sớm thất bại thôi”. Việc chê bai giúp họ tạm thời cảm thấy dễ chịu hơn, nhưng đồng thời cũng bộc lộ sự bất an và thiếu khả năng đối diện cảm xúc thật của chính mình.
Thứ ba là những tổn thương cũ chưa bao giờ được chữa lành
Người EQ thấp thường không giỏi gọi tên và xử lý cảm xúc tiêu cực. Khi bị tổn thương, họ có xu hướng chôn chặt nỗi buồn, sự tức giận hoặc thất vọng, thay vì đối diện và giải quyết nó. Những cảm xúc bị dồn nén này không biến mất, mà âm thầm tích tụ và bộc phát vào những thời điểm không phù hợp. Đó là lý do vì sao họ có thể phản ứng thái quá với những chuyện rất nhỏ, bởi đằng sau đó là cả một “kho cảm xúc” chưa từng được giải tỏa.
Thứ tư là nhu cầu được công nhận một cách cực đoan
Ai cũng muốn được ghi nhận, nhưng người EQ thấp lại thường gắn giá trị bản thân với lời khen và sự chú ý từ bên ngoài. Khi không được công nhận, họ dễ cảm thấy bị xem thường, bị bỏ rơi hoặc bị xúc phạm. Điều này khiến họ hoặc trở nên khoe khoang quá mức, hoặc rơi vào trạng thái tự ti và giận dữ. Thay vì xây dựng giá trị nội tại, họ lại phụ thuộc vào đánh giá của người khác, điều này khiến cảm xúc của họ luôn bấp bênh.
Cuối cùng là nỗi sợ chịu trách nhiệm
Người EQ thấp thường gặp khó khăn trong việc thừa nhận sai lầm. Họ sợ rằng việc nhận lỗi đồng nghĩa với yếu kém hoặc mất mặt. Vì vậy, họ chọn cách né tránh, đổ lỗi hoặc im lặng. Nỗi sợ này khiến họ bỏ lỡ cơ hội sửa sai và trưởng thành. Trớ trêu thay, chính việc không dám chịu trách nhiệm lại khiến hình ảnh của họ trong mắt người khác trở nên kém tin cậy hơn.
Nhìn lại, 5 thứ trên không phải là bản án dành cho những người có EQ thấp, mà là những dấu hiệu để nhận diện và thay đổi. EQ không phải là thứ cố định từ khi sinh ra, mà hoàn toàn có thể rèn luyện qua sự tự quan sát, lắng nghe và học cách đối diện cảm xúc một cách trung thực. Khi con người dám nhìn thẳng vào những gì mình đang giữ trong lòng, đó cũng là lúc họ bắt đầu hành trình nâng cao trí tuệ cảm xúc, để sống nhẹ nhõm hơn và kết nối lành mạnh hơn với thế giới xung quanh.
Đông
