Tiêu điểm
Ngày 11/8, hai tàu Trung Quốc, bao gồm một tàu hải quân và một tàu cảnh sát biển, đã va chạm với nhau khi truy đuổi tàu cảnh sát biển BRP Suluan của Philippines gần Bãi cạn Scarborough. Video từ phía Philippines cho thấy tàu Trung Quốc bắn vòi rồng và đâm vào nhau trong khi cố chặn tàu BRP Suluan.
Hai tàu chiến Mỹ bao gồm tàu khu trục USS Higgins và tàu tuần dương hạng nhẹ USS Cincinnati đã xuất hiện ở vị trí cách Bãi cạn Scarborough khoảng 30 hải lý trong một hoạt động tự do hàng hải (FONOP).
Họ nói gì - nghĩ gì?
- Bộ tư lệnh Chiến khu miền Nam thuộc Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc tuyên bố “đã theo dõi và ‘đuổi’ tàu USS Higgins", đồng thời cáo buộc hành động của Mỹ vi phạm nghiêm trọng chủ quyền Trung Quốc và làm suy yếu hòa bình và ổn định ở Biển Đông.
- Đáp lại, Hạm đội 7 thuộc Hải quân Mỹ nói rằng "tuyên bố của Trung Quốc về nhiệm vụ này là sai sự thật", đồng thời nói thêm rằng tàu Higgins đã "khẳng định quyền và tự do hàng hải" gần Bãi cạn Scarborough "phù hợp với luật pháp quốc tế".
- Đại sứ Mỹ tại Philippines MaryKay Carlson cho biết: "Tự do hàng hải là điều cần thiết cho thương mại trị giá hàng nghìn tỷ USD đi qua các vùng biển này."
Đáng chú ý
Đây là lần đầu tiên trong ít nhất 6 năm, Mỹ thực hiện hoạt động tự do hàng hải (FONOP) gần Bãi cạn Scarborough.
Sự cố va chạm giữa hai tàu Trung Quốc là hiếm gặp và nguy hiểm, xuất hiện trực diện trước ống kính giới truyền thông Philippines.
Tình tiết kịch tính: Tàu Trung Quốc dùng vòi rồng, đâm nhau trong lúc cố ngăn tàu Philippines.
Bãi cạn Scarboroughnằm trong vùng đặc quyền kinh tế Philippines, nhưng bị kiểm soát thực tế bởi Trung Quốc từ năm 2012.
Tác động
Cam kết của Mỹ với đồng minh: Việc triển khai chiến hạm thể hiện sự bảo vệ rõ ràng của Washington dành cho Philippines và tự do hàng hải quốc tế.
Chuyên gia Collin Koh thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam (RSIS) ở Singapore cho biết hoạt động FONOP gần Bãi cạn Scarborough này là đầu tiên sau nhiều năm của Mỹ, phản ánh việc nước này đang tăng cường hiện diện trước hành động của Trung Quốc.
Chỉ trích quốc tế: Nhật, Australia, New Zealand và các nước khác lên án các hành vi nguy hiểm, kêu gọi kiềm chế và tôn trọng luật quốc tế.
Diễn biến mới nhất
Ngày 14/8: Mỹ tiếp tục theo dõi tình hình và vẫn duy trì hai chiến hạm trong khu vực như một động thái cảnh giác cao.
Các cuộc đàm phán Mỹ – Philippines về việc triển khai hệ thống phòng thủ chống hạm (NMESIS) đang được cân nhắc để tăng cường răn đe.
Hải Đăng
Theo Reuters, CBS News
